Fides, Ratio et Patria. Studia Toruńskie

Percepcja ikon w badaniu Eye Trackingowym. Próba znalezienia wzorców interakcji z ikoną w środowiskach cyfrowych

Veslava Osińska — 2023-06-30

W artykule przedstawiono badania dotyczące percepcji wizualnej ikon oraz ich oddziaływania na odbiorców. Skupiono się na analizie sposobu postrzegania ikon przez dwie grupy osób, obejmujące osoby świeckie oraz duchowne. Pod uwagę brano takie zmienne jak kierunek ukończonych studiów oraz znajomość ikonografii. Metoda eye tracking została wykorzystana do badania różnic w uwadze wizualnej podczas ekspozycji ikon na ekranie monitora. Z domeny publicznej do badań pobrano cyfrowe wersje szesnastu ikon o różnej tematyce, szkole i stylistyce. W celu pominięcia subiektywności w ocenach, obok słynnych zaprezentowano ikony nieznane, lecz o podobnych cechach wizualnych. W analizie czasowych charakterystyk percepcji wizualnej wykorzystano techniki statystyczne. Wyniki wskazują na istotne różnice w sposobie odbierania i interpretowania ikon pomiędzy badanymi grupami, co sugeruje wpływ wykształcenia teologicznego na styl kognitywno-percepcyjny. Wnioski mogą otworzyć nowe perspektywy dla dalszych badań nad percepcją wizualną oraz interdyscyplinarnych dyskusji na temat roli ikonografii religijnej w kulturze i sztuce.

ТРИ БРАТА (ТО ЧТО БЫЛО). СБОРНИК ДОКУМЕНТОВ, РЕД. А. Ю МОРОЗОВА, К. Н. МОРОЗОВ, МОСКВА 2019, НОВЫЙ ХРОНОГРАФ, 1016 SS.

Piotr Głuszkowski — 2023-06-30

Uniwersalizm idei zbawienia – iluzja czy inspiracja?

Anna Klich — 2023-06-30

W pracy podjęto próbę odpowiedzi na pytanie o recepcję i aktualność idei zbawienia, o jej potencjalną uniwersalność, a zarazem możliwe zastosowanie w ramach refleksji filozoficznej w środowisku młodzieży akademickiej. Oczekiwanym celem była identyfikacja uwarunkowań, stanowiących potencjalną inspirację dla studentów, a dotyczącą formułowania i urzeczywistniania najważniejszych celów życiowych. Za punkt wyjścia przyjęto indywidualny kontekst rozumienia idei zbawienia przez młodzież akademicką, zarówno w ujęciu subiektywnym, jak też uniwersalnym i religijnym. Tłem refleksji uczyniono wybrane koncepcje filozoficzne odnoszące się do idei zbawienia. W takim kontekście, do badania opinii mającego charakter spotkania realizowanego w formule indywidualnego wywiadu pogłębionego, zaproszono celowo dobraną grupę studentów, reprezentujących dwie zasadnicze postawy: religijną i poza-religijną. Finalnie, na podstawie syntezy wyników oraz analizy deskryptywnej, sformułowano najważniejsze wnioski i rekomendacje.

Koncepcja „czyśćca na ziemi” św. Katarzyny Genueńskiej w perspektywie wyzwań transhumanistycznych

Paweł Orzeł — 2023-06-30

Artykuł zestawia dwa spojrzenia na udoskonalenie człowieka. Przybliża transhumanistyczne enhancement oraz wizję „czyśćca na ziemi” św. Katarzyny z Geniu. Jego celem jest próba ukazania, że oba stanowiska dążą do znalezienia skutecznych metod ulepszenia diagnozowanych przez nie niedoskonałość ludzkiej natury. Materiałem wykorzystanym do prezentacji tych dwóch propozycji przezwyciężenia słabości człowieka stały się między innymi w przypadku transhumanizmu artykuły z recenzowanych czasopism naukowych, natomiast w przypadku myśli św. Katarzyny, jej „Traktat o czyśćcu” oraz także artykuły z recenzowanych czasopism naukowych. Rezultatem pracy jest syntetyczny opis dwóch mocno różnych możliwości na pokonanie ludzkiej słabości, której, mówiąc najogólniej, emanacją jest konieczność śmierci. Tekst kończy się refleksją nad możliwością współpracy przedstawicieli dwóch różnych zaprezentowanych antropologii we wspólnym poszukiwaniu prawdy o człowieku i jego ziemskiej egzystencji

Znamiona współczesnej rewolucji kulturowej

Marta Błąd — 2023-06-30

Artykuł stanowi próbę wskazania znamion współczesnej rewolucji kulturowej. Zostały zaprezentowane wybrane ideologie, uderzające w ustalony porządek świata (np. ideologia gender, LGBT, feminizm i inne). Uderzają one bowiem w prawdę o człowieku, sieją zamęt i przysparzają cierpienia. Wśród najważniejszych znamion rewolucji kulturowej można wymienić zasadę rozwadniania pojęć i tworzenie wrażenia tak zwanej „płynnej rzeczywistości” (liquid reality). Ideologie swój program wprowadzają metodą małych kroków, nie odsłaniając od razu prawdziwych intencji. Charakterystycznym dla opisywanych zjawisk jest tzw. „zapętlenie” (circulus vitiosus), rewolucje bardzo często wracają do punktu wyjścia. Burzą zastany porządek, by potem ustanowić go na nowo. Bardzo trudno zidentyfikować konkretnego sprawcę działań rewolucyjnych z racji na globalny zasięg instytucji i organizacji szerzących nowe ideologie. Jako pewną odpowiedź na opisywane zjawiska zasygnalizowano perspektywę Kościoła katolickiego. Ponadto wydaje się, że prawidłowa diagnoza dotycząca założeń różnych ideologii może przyczynić się do ujawnienia ich fałszywej aksjologii.

Znaczenie wychowania w duchu katolickiej etyki gospodarczej w kształtowaniu właściwych postaw społecznych w finansach (Zagadnienia wybrane)

Adam Kucharski — 2023-06-30

Świat współczesnych finansów zdominował życie gospodarcze końca XX wieku i początku XXI wieku. W istotnej części stał się on wyznacznikiem społecznych celów oraz oczekiwań wielu ludzi. Ten stan rzeczy musi budzić poważne zaniepokojenie. Jest ono tym głębsze, że sztuczne potrzeby kreowane przez świat nachalnej reklamy utrudniają właściwą optykę na życie doczesne i wieczne. Celem niniejszego artykułu jest sygnalizacja obszarów wymagających pilnej edukacji w zakresie etyki chrześcijańskiej. Chodzi o zwrócenie uwagi - na niepokojące zjawiska w obszarze finansów i naszkicowanie w odniesieniu do nich filarów etosu chrześcijańskiego zarządcy. Drogą to tego jest przywołanie wybranych wypowiedzi z zakresu katolickiej nauki społecznej, na tle szkicu szczególnie rażących zjawisk życia finansowo-gospodarczego. Nauczanie wspomnianych rudymentów etyki finansów jawi się obecnie coraz pilniejszą potrzebą, stąd niniejszy artykuł, w zamyśle autora, może być skromnym wkładem w rzeczony proces wychowawczy.

Bł. Maria Angela Truszkowska – założycielka Zgromadzenia Sióstr Felicjanek

Józef Mandziuk — 2023-06-30

Celem niniejszego opracowania jest ukazanie życia i działalności bł. Marii Angeli Truszkowskiej, współzałożycielki Zgromadzenia Sióstr Felicjanek. Od wczesnej młodości myślała ona o niesieniu pomocy potrzebującym. Z własnej inicjatywy założyła dom dla sierot i staruszek w Warszawie, przygarnęła współpracownice i poddała się kierownictwu duchowemu bł. o. Honorata Koźmińskiego. Po upadku powstania styczniowego, przeniosła się do Krakowa, gdzie nastąpiła odrodzenie wspólnoty i jej wielki rozwój. Ze względu na chorobę, musiała zrzec się funkcji przełożonej i przez 30 lat modlitwą, cierpieniem i pracą w ogrodzie, potrafiła całkowicie zaufać Bogu, i wiernie wypełniał Jego Wolę. Założona przez nią wspólnota życia konsekrowanego przeżywa wielki rozkwit na obu półkulach. Ona zaś dostąpiła chwały ołtarzy i jej relikwie znalazły się w Sanktuarium Najświętszej Maryi Panny Gwiazdy Nowej Ewangelizacji i św. Jana Pawła II w Toruniu.

Determinanta historyczna oraz reformy doktrynalno-prawne jako przyczyny zwoływania polskich synodów diecezjalnych podczas pontyfikatu św. Jana Pawła II

Adam Jaszcz — 2023-06-30

Zgodnie z prawem kanonicznym o zwoływaniu synodów diecezjalnych decyduje biskup, który bierze pod uwagę okoliczności i możliwości w swojej diecezji. Podejmowanie takich decyzji ma więc miejsce w konkretnym kontekście eklezjalnym i historycznym. Impuls dotykający Kościoły partykularne wychodzi często z Kościoła powszechnego, w sposób szczególny od papieża kształtującego swoim nauczaniem i decyzjami główne kierunki, którymi podążają diecezje na całym świecie. Jan Paweł II przez 27 lat pontyfikatu inspirował na różne sposoby wiele aktywności Kościoła w Polsce, także ruch synodalny. Artykuł ma na celu zbadanie, w jaki sposób determinanta historyczna, czyli wydarzenia historyczne odczytywane, interpretowane i kształtowane przez Jana Pawła II, jak i reformy doktrynalno-prawne po Soborze Watykańskim II, wpłynęły na zwoływanie polskich synodów diecezjalnych w latach 1978-2005.

Hiszpański samotnik. Tadeusz Wojnarski – artysta Andersa

Jan Sienkiewicz — 2023-06-30

Twórczość plastyczna Tadeusza Wojnarskiego, artysty uratowanego z „nieludzkiej ziemi” przez generała Władysława Andersa, ciągle nieobecna jest w dziejach sztuki polskiej XX wieku. Badania nad sztukami plastycznymi w łonie 2 Korpusu (malarstwem, grafiką, rzeźbą), prowadzone przez autora artykułu od lat 90. XX wieku, opublikowane m.in. w książce Artyści Andersa. Continuità e novità (wyd. I, Warszawa-Toruń 2013, wyd. II, Warszawa 2014, wyd. III, Warszawa 2016), nadal przynoszą nowe odkrycia i ustalenia. Do grupy artystów pozostających w pełni nierozpoznanych do pierwszej dekady XXI wieku pozostawał Tadeusz Wojnarski, który pod koniec 1946 roku, opuścił stacjonujący wówczas we Włoszech 2 Korpus, i udał się na studia do Hiszpanii. W latach 50. XX wieku, z Półwyspu Iberyjskiego, Tadeusz Wojnarski wraz ze swoją rodziną przeniósł się do Szwajcarii, w której tworzył do 1999 roku. Zachowana poza granicami Polski spuścizna malarska oraz bogate archiwum artysty ujrzało światło dzienne po ukazaniu się książki Artyści Andersa. Continuità e novità. Dzięki zachowanym dziełom malarskim, rysunkowym oraz obiektom z zakresu papieroplastyki, tak z okresu drugiej wojny światowej jak i powojennej twórczości Wojnarskiego, możliwe jest zarówno odtworzenie drogi artystycznej tego nieznanego w Polsce artysty, jak i uzupełnienie wiedzy o sztuce polskiej na emigracji o wiele nowych wątków, związanych z polskim życiem artystycznym na szlaku 2 Korpusu.

Konflikt zbrojny a miłosierdzie w środkach społecznego przekazu

Paweł Warchoł — 2023-06-30

Konflikt zbrojny wymusza, aby osoby w nim uczestniczące, zaangażowały się na rzecz dobra. Media zatem ukazując z jednej strony okrucieństwo wojny, prezentują również ludzi pełnych poświęcenia, ratujących życie innych. W tej walce zaangażowani są nie tylko żołnierze, ale również przywódcy państw oraz Kościół, stale podkreślający konieczność obrony ludzkiego życia i podejmowania niezbędnych działań dialogowych w celu przywrócenia utraconego pokoju. Dowodem tego są działania papieży, w tym św. Jana Pawła II, biskupów i świeckich, którzy we współpracy z mediami oraz dokonywaniem szeregu inicjatyw pokojowych i modlitewnych, skutecznie wpływali na powstrzymanie czy zapobieganie wojny. Media swoją działalnością pokazują też swoją siłę wolontariatu oraz przykłady osób, które potrafiły uruchomić pokłady ludzkiego serca w skutecznej walce ze złem. Siłę czerpali z modlitwy, dowodząc, że jest ona nadzieją w tych ciężkich czasach.

Rosyjska walka informacyjna z polską historią. Rzeczpospolita Obojga Narodów jako przedmiot rosyjskich działań dezinformacyjnych

Piotr Lewandowski — 2023-06-30

Artykuł przedstawia rosyjskie działania dezinformacyjne skupione wokół historycznych motywów symbolicznych Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Tekst prezentuje jakie narracje rosyjska propaganda uznaje za wartościowe dla określonych celów politycznych i geopolitycznych w dłuższej perspektywie czasu. Przedstawia również wybrane motywy dezinformacji rosyjskiej i stanowi przyczynek do badań nad informacyjną wojną historyczną jako zjawiskiem społeczno-kulturowym.

Propaganda wewnętrzna Federacji Rosyjskiej w kontekście wojny na Ukrainie. Zarys problematyki

Andrii Rozhkov — 2023-06-30

Rosyjską inwazję na Ukrainę poprzedziła wyrafinowana kampania propagandowa. Pozory wrogo nastawionego Zachodu czy neonazistowskiej Ukrainy były kreowane przez Kreml na długi czas przed rozpoczęciem działań wojennych. Doprowadziło to do sytuacji, gdzie decydująca większość obywateli Rosji, stanowiąca około 75%, zaakceptowała nieuzasadniony atak na sąsiednie suwerenne państwo.

Kremlowska maszyna propagandowa skutecznie funkcjonuje w rosyjskiej przestrzeni informacyjnej, wykorzystując szeroki wachlarz technik i narzędzi wpływu, takich jak: 'black and white thinking', demonizacja, nowomowa, fałszywy dylemat, argument ad personam, tu quoque, techniki trzeciej osoby, argumentum ad verecundiam, techniki 'zgniłego śledzia' oraz wielkie kłamstwo. Metody te są systematycznie modyfikowane i uzupełniane. Analizując skuteczność kampanii informacyjnej, nie sposób pominąć faktu wykorzystania przez władze rosyjskie licznych technik propagandowych, takich jak dehumanizacja, nowomowa, argument ad personam, odwoływanie się do strony trzeciej. Oprócz tego, przez Kreml został wypracowany szereg strategii pozwalających na szybkie i skuteczne dotarcie „właściwych” informacji do konkretnej grupy społecznej. Wypracowane przez władze i służby rosyjskie strategie informacyjne biorą pod uwagę strukturę społeczeństwa rosyjskiego, dopasowując różne argumenty i fakty dla każdej z grup lub dostosowując je z uwzględnieniem cech grupowych. Lekceważenie lub myślenie o propagandzie rosyjskiej jako niszowej lub trywialnej jest dużym błędem, który może doprowadzić do niewłaściwej reakcji na stawiane przez nią wyzwania. Tym samym propaganda rosyjska, która pozornie uważana jest za banalną i truistyczną, postawiła przed całym światem poważne wyzwania, które wymagają wielowymiarowego i systematycznego podejścia.

Program II Polskiego Radia jako narrator wojny rosyjsko-ukraińskiej w pierwszych trzech miesiącach rosyjskiej agresji

Dariusz Drążek — 2023-06-30

Świat zachodni wyhodował Putina, który w 2014 r. zaatakował Ukrainę dokonując zaboru Krymu, a 24 lutego 2024 r. postanowił ją całkowicie podbić. W świecie chaosu, lęków i paniki potrzebujemy narratora, który to co fragmentaryczne i częściowe, uporządkuje, nazwie, zmotywuje, poda rękę. Potrzebujemy narratora, który pozwoli nam przekraczać nasze dotychczasowe ograniczenia. Autor eseju z pogranicza historii, politologii i dziennikarstwa takiego narratora upatruje w Programie II Polskiego Radia. Przeprowadza nas przez trzy mosty związku teraźniejszości z historią. Pokazuje, że nie wszystkie muzy milczą w czasie wojny i analizuje content radiowej „Dwójki” wskazując jego zdaniem najistotniejsze momenty.

Problematyka przymusowych migracji Ukraińców w warunkach stanu wojennego

Vira Galunko — 2023-06-30

W artykule badane są problematyczne kwestie związane z przymusową migracją Ukraińców w warunkach stanu wojennego. Problemy związane z przepływami migracyjnymi zawsze przyciągały szczególną uwagę wszystkich państw, ponieważ stanowią podstawę dla kryzysów humanitarnych, ekologicznych, ekonomicznych i innych. Obecnie ma miejsce największy kryzys migracyjny związany z przymusową migracją Ukraińców z terytoriów zarówno wewnątrz kraju, jak i z Ukrainy do krajów Europy.

Określono, że przyczyny migracji są różne, ale dla ludności Ukrainy, która stanęła w obliczu wojny rozpętanej przez Federację Rosyjską, migracja jest przymusowa. W związku z masowymi wyjazdami, w pierwszych dniach wojny, szczególnie wrażliwe kategorie mieszkańców Ukrainy (osoby opuszczające tymczasowo okupowane miasta) pojawił się nowy problem na obszarach, do których przesiedliło się najwięcej ludzi z tymczasowo zaanektowanych terytoriów.

Analiza problematycznych kwestii, które pojawiają się podczas migracji, jest prawie identyczna zarówno w Ukrainie, jak i w państwach europejskich. Wymaga to znacznej modyfikacji zarówno na poziomie legislacyjnym, jak i w obszarze społecznym, co należy przeprowadzić w ścisłej współpracy wszystkich państw i przyjęciu jednolitego podejścia do ich rozwiązania.

Ludowe Wojsko Polskie jako narzędzie medialnej kontroli i propagandy w okresie stanu wojennego

Hanna Karp — 2023-06-30

Artykuł opisuje operację wojskową przeprowadzoną przez Ludowe Wojsko Polskie w okresie stanu wojennego, którego początek nastąpił 13 grudnia 1981 r. Chodzi tu o unikalną we współczesnej historii Europy akcję militaryzowania systemu mediów całego państwa. Od opanowania i przejęcia centralnych i regionalnych ośrodków prasy, radia i telewizji, przez proces pacyfikacji poszczególnych redakcji prasowych. Wojskowi prowadzili także pracę propagandystów-komisarzy w redakcjach telewizji, koordynowali centrum propagandowym całej operacji stanu wojennego. Artykuł przedstawia bezprecedensową we współczesnej historii akcję weryfikacyjną dziennikarzy przy udziale funkcjonariuszy wojska w Komitecie ds. Radia i Telewizji, i w jego niektórych oddziałach regionalnych, w tym w Warszawie, Katowicach, Krakowie.

Przejawy kryzysu wewnętrznego międzywojennej Francji w świetle periodyków katolickich „Tęcza” i „Dzwon Niedzielny”

Przemysław Sołga — 2023-06-30

Polska w okresie międzywojennym była związana z Francją sojuszem politycznym, ekonomicznym i militarnym. Sytuacja wewnętrzna, i wiążąca się z nią polityka zagraniczna tego kraju na Zachodzie Europy, rzutowała na sytuację geopolityczną II Rzeczypospolitej, zagrożonej z dwóch stron przez ekspansjonizm niemiecki i sowiecki. Nic zatem dziwnego, że przejawy kryzysu wewnętrznego Francji przykuwały uwagę publicystów w Polsce, także katolickich. Wydawane w Poznaniu oraz w Krakowie periodyki katolickie „Tęcza” i „Dzwon Niedzielny” analizowały i oceniały te przejawy ze specyficznie katolickiej perspektywy, mając na względzie nie tylko aspekty społeczno-polityczne, ale także religijne i moralne. Przewidywano – jak się później okazało słusznie – że pacyfizm francuskiego społeczeństwa, w obliczu zbliżającej się wojny, jest zwiastunem klęski militarnej. Kryzys mentalnościowy francuskiej społeczności był skorelowany z konsumpcyjnym stylem życia w tym kraju, którego pośrednim skutkiem była zmniejszona dzietność i zwiększona liczba aborcji, co prowadziło do zapaści demograficznej. Targające Francją wewnętrzne kryzysy polityczne i finansowe podburzały do protestów tamtejsze społeczeństwo, zwłaszcza związki zawodowe, zwiększając zarazem posłuch wobec idei skrajnie lewicowych, powiązanych z coraz silniejszym w tym kraju ruchem komunistycznym. Antyreligijność i silny antyklerykalizm tego ruchu budził szczególe obawy w kontekście wojny domowej i prześladowania Kościoła, co miało miejsce w Hiszpanii. Koniecznością przeprowadzenia „odnowy moralnej” Francuzów warunkowano możliwość wyjścia z kryzysu wewnętrznego. Pewne nadzieje w tym względzie wiązano z działalnością licznej wówczas emigracji polskiej we Francji, która z jednej strony odznaczała się religijnością i konserwatyzmem, z drugiej zaś – ulegała w jakimś stopniu lewicowym prądom ideowym, przy aktywnym wsparciu ruchu komunistycznego w Polsce.

Rola katolickich rozgłośni radiowych w kształtowaniu postaw moralnych młodzieży

Konrad Szaciłowski — 2023-06-30

Artykuł analizuje istotną rolę, jaką odgrywają katolickie rozgłośnie radiowe w kształtowaniu postaw moralnych wśród młodzieży. Wprowadzenie ukazuje wyzwania, z jakimi młodzi ludzie spotykają się we współczesnym świecie i wpływ mediów na kształtowanie ich postaw moralnych. Następnie omawiane są cele katolickich rozgłośni radiowych, w tym misja ewangelizacyjna i edukacyjna, która przekazuje wartości chrześcijańskie i etyczne. W artykule podkreślana jest także odpowiedzialność etyczna tych mediów w zapewnianiu rzetelnych informacji i unikaniu negatywnego wpływu na młodzież. Kolejna sekcja skupia się na programach katolickich rozgłośni radiowych dedykowanych młodzieży. Propagowanie wartości społecznych i moralnych, a także edukacyjne audycje na temat etyki, sprawiedliwości i miłości bliźniego mają pozytywny wpływ na postawy słuchaczy. W dalszej części artykułu przedstawione są wyniki badań ankietowych i wywiadów z młodymi słuchaczami. Wyniki te ukazują, że młodzież pozytywnie reaguje na treści edukacyjne, zwiększa swoje zaangażowanie w życie kościelne i podejmuje bardziej świadome działania społeczne. Streszczenie kontynuuje, podając bardziej szczegółowe wyniki badań ankietowych. Słuchacze potwierdzają, że programy katolickich rozgłośni radiowych wzmacniają ich przekonania o wartościach moralnych i duchowych oraz inspirują do refleksji nad własnym życiem i zachowaniem. Następnie wskazuje się na potrzebę adaptacji treści programów do potrzeb współczesnej młodzieży, zachęcanie do różnorodności tematycznej i szanowanie różnic kulturowych i indywidualnych. W końcowej części artykułu podsumowuje się wyniki badań i przedstawia znaczenie katolickich rozgłośni radiowych jako źródła wartościowych treści, które mogą pomóc młodzieży w rozwijaniu postaw moralnych i etycznych. Artykuł podkreśla potrzebę ciągłego rozwoju i innowacji mediów, aby lepiej przyciągać i angażować młodą widownię. Podsumowując, artykuł ukazuje, że katolickie rozgłośnie radiowe odgrywają istotną rolę w kształtowaniu postaw moralnych młodzieży, dostarczając wartościowych treści i inspirując do zaangażowania w życie duchowe i społeczne.

Dziennikarstwo jako zawód sektora kreatywnego

Mateusz Kaleta — 2023-06-30

Branża medialna jest częścią gospodarki kreatywnej. Wobec tego należy uznać, że zawód dziennikarski, immanentny dla tej branży, należy do grupy zawodów kreatywnych. W niniejszym artykule zostały podjęte rozważania nad koncepcją zawodu dziennikarza oraz cechami konstytutywnymi tego zawodu, które pozwalają uznać go za kreatywny, a zarazem charakteryzujący się określoną specyfiką. Proces konwergencji mediów i przemiany, jakie zachodzą w ich obszarze przyczyniły się do tego że dziennikarstwo stało się profesją w której coraz częściej odchodzi się od tradycyjnego notesu i długopisu na rzecz cyfrowych technologii pozyskiwania i przekazywania materiału. Z tego też powodu pojawia się coraz więcej koncepcji definiowania tego zawodu. Wobec tego kluczowe jest udzielenie odpowiedzi na pytanie – kogo aktualnie można uznać za dziennikarza? Ta kwestia często staje się przedmiotem refleksji naukowej oraz dyskusji prowadzonej wśród praktyków. Ustalenie charakterystyk, dzięki którym będzie można wskazać, czy ktoś jest lub nie jest dziennikarzem, będzie miało swoje konsekwencje dla późniejszego definiowania i określania poziomu zaangażowania w tym zawodzie. Stąd zasadne staje się poszukiwanie takiej koncepcji, która najlepiej charakteryzowałaby dziennikarstwo, jednocześnie obejmując swoim zakresem szeroko rozproszone zadania związane z tą profesją.