Znalezisko glinianej fajki wachmistrza Józefa Troszczyńskiego (1787-1836) w kamienicy przy ulicy Zamenhofa 20 w Zamościu

Jerzy Kuśnierz

doi:10.56583/az.2136

Data publikacji : 2022-12-31

Tom 20 (2022)

Znalezisko glinianej fajki wachmistrza Józefa Troszczyńskiego (1787-1836) w kamienicy przy ulicy Zamenhofa 20 w Zamościu

Jerzy Kuśnierz

https://orcid.org/0000-0003-0450-3652

DOI: https://doi.org/10.56583/az.2136

Abstrakt

W 2016 roku, podczas remontu staromiejskiej kamienicy w Zamościu przypadkowo znaleziono w jej piwnicach główkę ceramicznej fajki złożonej, tzw. lulki. Zabytek trafił do zbiorów Muzeum Zamojskiego. Na
powierzchni bogato zdobionej fajki znajdują się sygnatury: „Iosef Troszczynski”, „Kunstler”, „1823” i „7”. Miejsce odkrycia, położone w obrębie Twierdzy Zamość, w sąsiedztwie XIX-wiecznych koszar wojskowych,
sugerowało związek znaleziska z żołnierzem o nazwisku Troszczyński. Badania bibliograficzne i genealogiczne wykazały, że właścicielem fajki był Józef Troszczyński (1787-1836), wachmistrz 1 Pułku Ułanów Księstwa Warszawskiego, uczestnik kampanii napoleońskiej 1814 roku na terenie Francji, odznaczony krzyżem Legii Honorowej oraz Virtuti Militari, późniejszy porucznik 5 Pułku Ułanów im. Zamoyskich w powstaniu listopadowym 1830-1831 roku, amnestionowany zesłaniec spoczywający na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.

Słowa kluczowe:

Twierdza Zamość, kampania napoleońska, Legia Honorowa, Virtuti Militari, pułk ułanów, fajka ceramiczna

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Zasady cytowania

Kuśnierz, J. (2022). Znalezisko glinianej fajki wachmistrza Józefa Troszczyńskiego (1787-1836) w kamienicy przy ulicy Zamenhofa 20 w Zamościu. Archiwariusz Zamojski, 20, 7–17. https://doi.org/10.56583/az.2136

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Brack A.F. de, Forpoczty kawalerii lekkiej: wspomnienia, tłum. R.J. Komorowski, Oświęcim 2012.

Draczyński W., 5 Pułk Ułanów im. Zamoyskich. 27 XII 1830 – 18 IX 1831, Częstochowa 2002.

Dworaczyński E., Pozostałości taborów wojsk polskich z czasu bitwy pod Wojniczem w roku 1655, w: Archeologia okresu nowożytnego w Karpatach polskich, red. J. Gancarski, Krosno 2008.

Dziennik Powszechny Krajowy (Allgemeine Landes-Zeitung), 1831, nr 99, Część Urzędowa, s. 671.

„Gazeta Polska”, 1831, nr 99 (13 kwietnia), s. 1.

„Gazeta Warszawska”, 1833, nr 165 (22 czerwca), s. 1.

„Kurjer Warszawski”, 1832, nr 4 (4 stycznia), s. 13-16.

„Kurjer Warszawski”, 1836, nr 54 (25 lutego), s. 1.

Kuśnierz J., Ceramiczne główki fajek ze zbiorów Muzeum Zamojskiego w Zamościu na tle krótkiej historii palenia tytoniu w Europie i Polsce, „Zamojsko-Wołyńskie Zeszyty Muzealne”, 6 (2014), s. 123-154.

Łoza S., Legia Honorowa w Polsce, Zamość 1923, s. 80.

„Monitor Warszawski”, 1826, nr 121 (17 października), s. 566.

Nawrolska G., Staropolskie fajki gliniane z Zamościa (dokumentacja wykonana na zlecenie Wojewódzkiej Dyrekcji Rozbudowy Miast i Osiedli Wiejskich w Zamościu), Zamość 1980 (mps w archiwum WUOZ o/Zamość).

Nawrolski T., Archaeology in the Investigations of the Renaissance City and Fortress of Zamość, „Archaeologia Polona”, 21-22 (1983), s. 163, Fig. 40.

Poczet skazańców na Sybir do Guberni tylko Wiatskiej z powstania 1830/31 sporządzony w Wiatce 1832 r., Kraków 1867.

Puziuk J., Miejska tradycja fajczarska w etosie żołnierskim. Znaleziska archeologiczne akcesoriów do palenia tytoniu w kontekście żołnierzy stacjonujących na Wawelu w Krakowie, w: Oblicza Wojny, t. 3: Miasto i Wojna, red. J. Kita, W. Jarno, Łódź 2021, s. 99-116. DOI: https://doi.org/10.18778/8220-556-5.06

Rocznik Woyskowy Królestwa Polskiego na Rok 1827, Warszawa [1827].

Starzyński B., Polonais décores de la Legion d’Honneur par l’Empereur Napoléon 1803- 1814, Poissy 1899.

Strzeżek J., Kawaleria Księstwa Warszawskiego w wojnach napoleońskich – organizacja i szlak bojowy, „Echa Przeszłości”, 9 (2008), s. 83-112.

Trąbski M., Umundurowanie i oporządzenie strzelca konnego armii Królestwa Polskiego z lat 1815–1830, w: Studia do dziejów dawnego uzbrojenia i ubioru wojskowego, cz. 13, red. Z. Żygulski (jun.), M. Dziewulski, Kraków 2011, s. 1-34.

Xięga Pamiątkowa w 50-letnią rocznicę powstania roku 1830 zawierająca Spis Imienny Dowódzców i Sztabs-Oficerów w tymże roku Krzyżem Wojskowym „Virtuti Militari” ozdobionych, Lwów 1881.

Żurowski K., Fajki gliniane z badań archeologicznych, „Ochrona Zabytków”, 4 (1951), nr 1-2, s. 48, ryc. 39:22.