Tadeusz Klukowski – żołnierz organizacji Kraj

Łukasz Hasior

doi:10.56583/az.827

Data publikacji : 2020-12-31

Tom 18 (2020)

Tadeusz Klukowski – żołnierz organizacji Kraj

Łukasz Hasior

DOI: https://doi.org/10.56583/az.827

Abstrakt

Sylwetka Tadeusza Klukowskiego ps. „Krzysztof”, po wojnie działacza nielegalnej organizacji Kraj, skazanego na karę śmierci w 1952 r. i straconego, prywatnie syna salowej Marii Kość i dyrektora szpitala w Szczebrzeszynie, regionalisty, pamiętnikarza, lekarza żołnierzy AK, świadka procesu w Norymberdze Zygmunta Klukowskiego, który w 1947 r. usynowił 16-letniego wówczas Tadeusza. Tadeusz Klukowski w latach 1947–1948 był członkiem harcerskiej Szarej Braci w Zamościu, potem założył Konspiracyjne Odziały Skautowe. Po kilku latach, już w Warszawie, wstąpił do organizacji Kraj kierowanej przez Zenona Sobotę vel Tomaszewskiego ps. „Jan”. Brał udział w akcji wykolejenia pociągu towarowego koło Płochocina (1952), rewizjach i rekwizycjach w kancelariach prawników, rozbrojeniu milicjanta Wacława Zapasiuka, nieudanej akcji na punkt kontrolny MO na Bródnie. Po zatrzymaniu łączniczki Krystyny Metzger ps. „Maria”, która brała udział w przygotowaniach do najgłośniejszej akcji Kraju, zlikwidowaniu komunistycznego agitatora Polskiego Radia Stefana Martyki, UB aresztowało wielu konspiratorów. Sobota zginął podczas obławy UB. Tadeusz Klukowski został skazany na dwukrotną karę śmierci, rozstrzelany 16 czerwca 1953 r. Zacytowano fragmenty uzasadnienia wyroku Wojskowego Sądu Rejonowego w Warszawie (skład). Nie wykonano wyroków śmierci na przyjaciela Tadeusza Jerzego Kurzępę ps. „Rysiek” i narzeczoną Annę Przyczynek. Zygmunt Klukowski był więziony dwa lata.

Słowa kluczowe:

Tadeusz Klukowski ps. „Krzysztof”, Zygmunt Klukowski, organizacja Kraj, wyroki śmierci na działaczy podziemia antykomunistycznego, wojskowe sądy rejonowe