Żydowski Klub Sportowy „Makkabi” Biała Podlaska

Ernest Szum

doi:10.56583/sz.2424

Data publikacji : 2024-12-31

Tom 14 (2024)

Żydowski Klub Sportowy „Makkabi” Biała Podlaska

dr Ernest Szum

https://orcid.org/0009-0009-1091-2656

DOI: https://doi.org/10.56583/sz.2424

Abstrakt

W artykule zaprezentowano dzieje Żydowskiego Klubu Sportowego „Makkabi” Biała Podlaska. Dotychczas były one w polskich źródłach nieopisane. Funkcjonowanie bialskiego ŻKS „Makkabi” zostało w niniejszym tekście przedstawione na tle całości kultury fizycznej polskich Żydów. Zasadniczo zakres chronologiczny artykułu stanowi okres od odzyskania przez Polskę niepodległości w 1918 roku do jej ponownej utraty wskutek II wojny światowej, chociaż uwzględnia również kilka lat poprzedzających odrodzenie Rzeczypospolitej. W tekście zarysowano również genezę idei i praktyki w sferze kultury fizycznej diaspory żydowskiej na ziemiach polskich oraz szkicowo przedstawiono proces jej kształtowania się w czasach wcześniejszych. W opracowaniu zaprezentowano żydowski sport jako niematerialny element kultury tej grupy etnicznej, służący również wzmacnianiu tożsamości i pozycji społeczności żydowskiej w II Rzeczypospolitej. Kulturę fizyczną polskich Żydów przedstawiono na tle ogólnej charakterystyki życia tej społeczności w Polsce omawianego okresu.

Słowa kluczowe:

Żydowski Klub Sportowy „Makkabi” Biała Podlaska, żydowskie kluby sportowe w okresie II RP, organizacje sportowe Żydów polskich, kultura fizyczna Żydów, socjologia sportu

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Szum, E. (2024). Żydowski Klub Sportowy „Makkabi” Biała Podlaska. Studia Żydowskie. Almanach, 14, 151–170. https://doi.org/10.56583/sz.2424

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Blecking D., Marxismus versus Muskeljudentum. Die jüdische Sportbewegung in Polen von den Anfang bis nach dem Zweiten Weltkrieg, „Sport Zeit”, 1 (2001), Nr. 2, s. 31–52.

Bogusz A., Żydowskie stowarzyszenia sportowe Łodzi 1897–1939, Łódź 1992.

Gawkowski R., Braciszewski J., Historia polskiej piłki nożnej, Warszawa 2012.

Hall D.E., Muscular Christianity. Embodying the Victorian Age, Cambridge 2006.

Hince C., Piłkarskie dawne i małe kluby Białej Podlaskiej w latach 1918–2018, Biała Podlaska 2018.

Jobda Z., Biała w mojej pamięci, Biała Podlaska 2000.

Johnson P., Historia Żydów, tłum. M. Godyń, M. Wójcik, A. Nelicki, Kraków 1998.

Kowieska U., Działalność żydowskich klubów sportowych w II Rzeczypospolitej, „Wychowanie Fizyczne i Sport”, 1999, nr 1–2, s. 87–93.

Laskiewicz H., Sport robotniczy, t. 6: Robotnicza kultura fizyczna w Polsce w latach 1918–1939, Warszawa 1971.

Małolepszy E., Drozdek-Małolepsza T., The State of Research on the History of Jewish Minority Sports in Poland in the Interwar Period, „Scientific Review of Physical Culture”, 3 (2013), no. 2, s. 65–82.

Mierzwiński H., Biała Podlaska w latach 1918–1939, Biała Podlaska 2010.

O historii żydowskiego sportu w Lublinie, z P. Nazarukiem rozmawia A. Rozwałka, 9.04.2018, https://radio.lublin.pl/2018/04/o-historii-zydowskiego-sportu-w-lublinie/ [dostęp: 11.02.2021].

Rewia sportu prowincjonalnego, „Przegląd Sportowy”, 7 (1927), nr 37 (330), 17 września, s. 6.

Rokicki J., Początki żydowskich organizacji sportowych, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego”, 1998, nr 4, s. 62–78.

Rokicki J., Żydowski ruch sportowy i turystyczny w Polsce w pierwszej połowie XX wieku, „Dzieje Najnowsze”, 39 (2007), z. 1, s. 115–119.

Selzer J., Renesans sportu żydowskiego, w: Almanach żydowski, Lwów 1937, s. 327–328.

Sport, „Głos Społeczny”, 2 (1934), nr 16, 1 lipca, s. 4.

Śmiechowski K., Powstanie i rozwój struktur sportu żydowskiego na ziemiach polskich (1896–1939), w: M.W. Bleda i in., Machabeusze sportu. Sport żydowski w Krakowie, Kraków 2012, s. 41–68.

Śmiechowski K., Rozwój sportu żydowskiego w Polsce w latach 1918–1939, „Przegląd Naukowy Kultury Fizycznej Uniwersytetu Rzeszowskiego”, 2005, nr 1–2, s. 77–84.

Śmiechowski K., Utworzenie Wszechświatowego Związku „Makkabi” i Igrzyska Makkabejskie, „Przegląd Naukowy Kultury Fizycznej Uniwersytetu Rzeszowskiego”, 2005, nr 1–2, s. 64–71.

Śmiechowski K., Niewczas M., Powstanie i rozwój żydowskiego ruchu sportowego na ziemiach polskich do roku 1918, „Przegląd Naukowy Kultury Fizycznej Uniwersytetu Rzeszowskiego”, 2005, nr 1–2, s. 72–76.

Tomaszewski J., Zarys dziejów Żydów w Polsce w latach 1918–1939, Warszawa 1990.

Turska A., Żydzi w Białej Podlaskiej w okresie międzywojennym w świetle polskich źródeł, w: Żydzi na Podlasiu, red. Z. Chyra-Rolicz, R. Tarasiuk, E. Kopówka, Siedlce 2010, s. 287–304.

Urban R., Sport żydowski, „Wychowanie Fizyczne i Sport”, 1999, nr 1–2, s. 132–133.

Wilczyńska B., Święta wojna, „Znak”, 2015, nr 716, s. 82–87.

Wineberg N., Maccabi, w: Sefer Biala Podlaska, red. M.J. Feigenbaum, Buenos Aires 1953 (reprint Tel Awiw 1961), s. 238–241.

Zaborniak S., Król P., Pogranicze mniejszości narodowych: niemieckiej, ukraińskiej i żydowskiej w kulturze fizycznej w Polsce przed 1939 r., „Kultura Fizyczna”, 12 (2013), nr 1, s. 41–57.