Sprawa posądzenia o mord rytualny w Skórczu w 1884 roku w świetle prasy

Mateusz Pielka

doi:10.56583/sz.484

Data publikacji : 2015-12-31

Tom 5 Nr 5 (2015)

Sprawa posądzenia o mord rytualny w Skórczu w 1884 roku w świetle prasy

Mateusz Pielka

DOI: https://doi.org/10.56583/sz.484

Abstrakt

Pod koniec XIX wieku Niemcy stały się areną antysemickiej przemocy, której przyczyną było oskarżenie o mord rytualny. W latach 80. XIX wieku we wschodniej prowincji Rzeszy Niemieckiej, a dokładniej w położonym w Prusach Zachodnich Skórczu, został zamordowany młody chłopak Onufry Cybula. Chrześcijanie pod wpływem wiary w mord rytualny oskarżali Żydów. Winę za zabicie dziecka zrzucili na żydowskiego rzeźnika Josephsona. Jednak śledztwo, które rozpoczęło się w 1884 roku, nie wykazało jego winy. Śledczy ustalili, że morderstwa mógł dokonać chrześcijanin Behrent. W międzyczasie w Skórczu i innych okolicznych wsiach Żydzi zostali poddani gwałtownym atakom. Agresorzy wybili szyby w żydowskich sklepach i domach, zdewastowali karczmy, spustoszyli synagogę itp. Wreszcie władze miejscowe wezwały wojsko do użycia siły w celu stłumienia zamieszek i przywrócenia porządku. W 1885 roku rozprawa sądowa w Gdańsku nie rozstrzygnęła sprawy śmierci Cybuli. Wszyscy oskarżeni zostali uniewinnieni i oczyszczeni z zarzutów, a kwestia ta nadal nie została wyjaśniona.

Słowa kluczowe:

antysemityzm, mord rytualny, XIX wiek, Onufry Cybula, zamieszki

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Pielka , M. (2015). Sprawa posądzenia o mord rytualny w Skórczu w 1884 roku w świetle prasy. Studia Żydowskie. Almanach, 5(5), 43–53. https://doi.org/10.56583/sz.484

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Bernet H., Sensationalizing The Jewisch Question. Anti – semitic trials and the Press in the early German Empire, Leiden 2005.

Cała A., Żyd – wróg odwieczny? Antysemityzm w Polsce i jego źródła, Warszawa 2012.

Frank F., Mord rytualny wobec trybunału prawdy i sprawiedliwości, t. 2, Warszawa 1905.

„Gazeta Toruńska”, 26 I 1884, nr 22.

„Gazeta Toruńska”, 30 I 1884, nr 25.

„Gazeta Toruńska”, 5 II 1884, nr 29.

„Gazeta Toruńska”, 7 II 1884, nr 31.

„Gazeta Toruńska”, 17 II 1884, nr 40.

„Gazeta Toruńska”, 1 V 1885, nr 98.

„Gazeta Toruńska”, 2 V 1885, nr 99.

„Gazeta Toruńska”, 3 V 1885, nr 100.

„Goniec Wielkopolski”, 30 I 1884, nr 25.

„Goniec Wielkopolski”, 2 II 1884, nr 2.

„Goniec Wielkopolski”, 10 II 1884, nr 34.

Groß J.T., Ritualmordbeschuldigungen gegen Juden im Deutschen Kaiserreich (1871–1914), Berlin 2002.

Handler A., Blood Libel at Tiszaezlar, New York 1980.

Hoffman Ch., Political Culture and Voilence against Minorities: The Antisemitic Riots in Pomerania and West Prussia, w: Exclusionary violence: anti-Semitic riots in modern Germany history, Michigan 2002.

Hoffman G., Der Prozess um Brand der Synagoge in Neustettin. Antisemitismus in Deutschland ausgangs des 19. Jahrhundert, Schifferstadt 1998.

Nathan P., Der Prozess von Tisza Eszlar. Ein antisemitisches Kulturbild, Berlin 1892.

„Pielgrzym”, 24 I 1884, nr 11.

Pielgrzym”, 5 II 1884, nr 16.

„Pielgrzym”, 14 II 1884, nr 10.

„Pielgrzym”, 16 II 1884, nr 21.

„Pielgrzym”, 23 II 1884, nr 24.

„Pielgrzym”, 26 II 1884, nr 25.

„Pielgrzym”, 15 III 1884, nr 33.

„Pielgrzym”, 22 III 1884, nr 36.

„Pielgrzym”, 25 III 1884, nr 37.

„Pielgrzym”, 1 IV 1884, nr 40.

„Pielgrzym”, 8 IV 1884, nr 43.

„Pielgrzym”, 10 IV 1884, nr 44.

„Pielgrzym”, 15 V 1884, nr 58.

„Pielgrzym”, 17 V 1884, nr 59.

„Pielgrzym”, 22 V 1884, nr 61.

„Pielgrzym”, 17 VI 1884, nr 71.

„Pielgrzym”, 25 IV 1885, nr 49.

„Pielgrzym”, 30 IV 1885, nr 51.

„Przyjaciel”, 31 I 1884, nr 5.

„Przyjaciel”, 15 V 1884, nr 20.

„Przyjaciel”, 23 V 1884, nr 21.

Rappaport J., Bajka o mordzie rytualnym. Krytyczny pogląd na przesąd rzekomego istnienia u Żydów mordu rytualnego, Lwów 1914.

Salmonowicz S., Niemiecki erudyta barokowy W. E. Tenzel a wyrok Trybunału Koronnego z 1598 r. Przyczynek do dziejów procesów o tak zwane mordy rytualne w dawnej Polsce, Warszawa 1988.

Statistisches Jahrbuch fur das Deutsche Reich 1880, Kaiserlichen Statistischen Amt, Berlin 1880.

Wilhelmus W., Geschichte der Juden in Pommern, Rostock 2004.

Zur Statistik der Juden In Preussen von 1816 bis 1880, red. S. Neumann, Berlin 1884.

Żyndul J., Kłamstwo krwi. Legenda mordu rytualnego na ziemiach polskich w XIX i XX wieku, Warszawa 2011.