Język Polski
English
Numeracja domów w Zamościu na podstawie aktów metrykalnych z początku XIX wieku
Paweł Kulikiewicz
Abstrakt
W oparciu o kościelne i cywilne akty narodzin, ślubów i zgonów z ksiąg metrykalnych miasta, gminy i parafii Zamość, sporządzanych w czasach Księstwa Warszawskiego, autor odtwarza porządek nadawania numerów ówczesnej miejskiej zabudowie. Zauważa, że co prawda metryki takie sporządzano, aby rejestrować bieżące zjawiska demograficzne, tym niemniej dla współcześnie je badających są także źródłem informacji o procesach społecznych, architekturze i in. Autor przebadał akty wystawiane od listopada 1810 r. (gdy w Zamościu zaczęto prowadzić metryki opisowe stanu cywilnego, wprowadzone przepisami Kodeksu Napoleona, dostarczające najwięcej danych) do grudnia 1812 r. Przeanalizował 1143 metryki zawierające w treści adresy osób (na 2389 wszystkich z tego okresu). Próbował ustalić, ile domów było w tym czasie w obrębie murów, co udało się tylko w przybliżeniu. Najwyższy numer domu, na jaki natrafił w analizowanej grupie metryk, to 197, w protokołach podatkowych z tego okresu, sprawdzonych porównawczo – 187. Adresowanie było dwuczłonowe (numer budynku oraz nazwa wyróżniającej się budowli, ulicy, placu lub dzielnicy). W metrykach wymieniano 2 rynki: bez nazwy (Rynek Wieki) i żydowski (Solny), Plac Ormiański, dzielnice, jak Podwale, Podwale Reformackie, żydowskie miasto oraz wiele nazw ulic. Autor ustalił przybliżony przebieg numeracji, np. budynki wokół Rynku Wielkiego nosiły numery od 1 do 30, czwarta dziesiątka zaczynała się na zachód od rynku itd. Pokazał go na mapie.
Słowa kluczowe:
dawna numeracja domów, rynki i place Zamościa, dzielnica żydowska w Zamościu, dawne nazwy ulic w Zamościu, Zamość w czasach Księstwa WarszawskiegoInne teksty tego samego autora
- Paweł Kulikiewicz, O zamojskim handlu alkoholem na początku XIX w. , Archiwariusz Zamojski: Tom 18 (2020)
- Paweł Kulikiewicz, O zamojskich rzeźnikach z przełomu XVIII i XIX wieku , Archiwariusz Zamojski: Tom 17 (2019)
- Paweł Kulikiewicz, Zapomniani mieszkańcy Podwala Reformackiego w Zamościu , Archiwariusz Zamojski: Tom 21 (2023)
- Paweł Kulikiewicz, Szymon Służewski – Zamojski rzemieślnik z początku XIX w. , Archiwariusz Zamojski: Tom 8 (2009)
Szczegóły
Bibliografia
Statystyki
Autorzy
Zasady cytowania
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.