Regionalne inteligentne specjalizacje i zrównoważony rozwój: wyzwania Europejskiego Zielonego Ładu

Maciej Sabal

doi:10.56583/br.2331

Data publikacji : 2023-12-31

Tom 19 Nr 2 (2023)

Regionalne inteligentne specjalizacje i zrównoważony rozwój: wyzwania Europejskiego Zielonego Ładu

Maciej Sabal

https://orcid.org/0000-0002-5816-9058

DOI: https://doi.org/10.56583/br.2331

Abstrakt

Ogłoszenie Europejskiego Zielonego Ładu w 2019 r. było ważnym kamieniem milowym w Unii Europejskiej w zakresie wdrażania podstawowych zasad zrównoważonego rozwoju. Od tego czasu większość dokumentów strategicznych we Wspólnocie, ale także w krajach i regionach, odnosi się do tej koncepcji. Ważną zmianą w stosunku do poprzedniej strategii Europa 2020, ogłoszonej w 2010 r., było oparcie się na polityce ukierunkowanej terytorialnie, co znalazło odzwierciedlenie w ustanowieniu inteligentnych specjalizacji na poziomie krajowym i regionalnym. Chociaż poprzednia strategia również odnosiła się do zrównoważonego rozwoju, specjalizacje nie dotyczyły wyraźnie tej koncepcji. Celem artykułu jest przegląd Regionalnych Inteligentnych Specjalizacji (RS3) w polskich regionach w kontekście koncepcji zrównoważonego rozwoju oraz rekomendacje dotyczące modyfikacji tych specjalizacji, by dostosować je do podstawowych obszarów wskazanych w Europejskim Zielonym Ładzie. W artykule wykorzystano analizę danych zastanych, przegląd literatury oraz odniesiono się do kluczowych dokumentów strategicznych Unii Europejskiej.

Słowa kluczowe:

zrównoważony rozwój, Unia Europejska, inteligentna specjalizacja, region, Europejski Zielony Ład, strategia

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

PDF (English)

Zasady cytowania

Sabal, M. (2023). Regionalne inteligentne specjalizacje i zrównoważony rozwój: wyzwania Europejskiego Zielonego Ładu. Barometr Regionalny. Analizy I Prognozy, 19(2), 23–35. https://doi.org/10.56583/br.2331

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Asheim, B.T., A. Isaksen, and M. Trippl. 2019. Advanced Introduction to Regional Innovation Systems, Elgar advanced introductions. Cheltenham, UK – Northampton, MA, USA: Edward Elgar Publishing.

Braun, M. 2014. Europeanization of Environmental Policy in the New Europe. Beyond Conditionality. Farnham, Surrey, England – Burlington, VT: Ashgate Publishing Limited.

Castro-Lopez, A., V. Iglesias, and M.L. Santos-Vijande. 2023. “Organizational Capabilities and Institutional Pressures in the Adoption of Circular Economy.” Journal of Business Research 161:113823. doi: 10.1016/j.jbusres.2023.113823. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jbusres.2023.113823

Eckert, E., and O. Kovalevska. 2021. “Sustainability in the European Union: Analyzing the Discourse of the European Green Deal.” Journal of Risk and Financial Management 14 (2):80. doi: 10.3390/jrfm14020080. DOI: https://doi.org/10.3390/jrfm14020080

Ejdys, J. 2013. Regionalny foresight gospodarczy. Scenariusze rozwoju lokalnego województwa mazowieckiego. Warszawa: Związek Pracodawców Warszawy i Mazowsza.

Geissdoerfer, M., P. Savaget, N.M.P. Bocken, and E.J. Hultink. 2017. “The Circular Economy — a New Sustainability Paradigm?” Journal of Cleaner Production 143:757–768. doi: 10.1016/j.jclepro.2016.12.048. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2016.12.048

Ghisellini, P., C. Cialani, and S. Ulgiati. 2016. “A Review on Circular Economy: the Expected Transition to a Balanced Interplay of Environmental and Economic Systems.” Journal of Cleaner Production 114:11–32. doi: 10.1016/j.jclepro.2015.09.007. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2015.09.007

Grillitsch, M., and B. Asheim. 2018. “Place-Based Innovation Policy for Industrial Diversification in Regions.” European Planning Studies 26 (8):1638–1662. doi: 10.1080/09654313.2018.1484892. DOI: https://doi.org/10.1080/09654313.2018.1484892

Kambites, C.J. 2014. “‘Sustainable Development’: the ‘Unsustainable’ Development of a Concept in Political Discourse.” Sustainable Development 22 (5):336–348. doi: 10.1002/sd.1552. DOI: https://doi.org/10.1002/sd.1552

Kirchherr, J., D. Reike, and M. Hekkert. 2017. “Conceptualizing the Circular Economy: an Analysis of 114 Definitions.” Resources, Conservation and Recycling 127:221–232. doi: 10.1016/j.resconrec.2017.09.005. DOI: https://doi.org/10.1016/j.resconrec.2017.09.005

Korhonen, J., C. Nuur, A. Feldmann, and S.E. Birkie. 2018. “Circular Economy as an Essentially Contested Concept.” Journal of Cleaner Production 175:544–552. doi: 10.1016/j.jclepro.2017.12.111. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2017.12.111

Marrocu, E., R. Paci, D. Rigby, and S. Usai. 2023. “Evaluating the Implementation of Smart Specialisation Policy.” Regional Studies 57 (1):112–128. doi: 10.1080/00343404.2022.2047915. DOI: https://doi.org/10.1080/00343404.2022.2047915

Mathers, A. 2007. Struggling for a Social Europe. Neoliberal Globalization and the Birth of a European Social Movement. Aldershot, England – Burlington, VT: Ashgate.

Mavropoulos, A., and A.W. Nilsen. 2020. “Industry 4.0 and Circular Economy. Towards a Wasteless Future or a Wasteful Planet?” In. Hoboken, NJ: Wiley.

McCann, P., and R. Ortega-Argiles. 2016. “Smart Specialisation, Entrepreneurship and SMEs: Issues and Challenges for a Results-Oriented EU Regional Policy.” Small Business Economics 46 (4):537–552. doi: 10.1007/s11187-016-9707-z. DOI: https://doi.org/10.1007/s11187-016-9707-z

Ossewaarde, M., and R. Ossewaarde-Lowtoo. 2020. “The EU’s Green Deal: a Third Alternative to Green Growth and Degrowth?” Sustainability 12 (23):9825. DOI: https://doi.org/10.3390/su12239825

Pieroni, M.P.P., T.C. McAloone, and D.C.A. Pigosso. 2019. “Business Model Innovation for Circular Economy and Sustainability: a Review of Approaches.” Journal of Cleaner Production 215:198–216. doi: 10.1016/j.jclepro.2019.01.036. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2019.01.036

Ramos, T.B., S. Caeiro, A. Disterheft, A. Mascarenhas, P. Deutz, J.H. Spangenberg, M. Montaño, O. Olayide, and A. Sohal. 2020. “Rethinking Sustainability: Questioning Old Perspectives and Developing New Ones.” Journal of Cleaner Production 258:120769. doi: 10.1016/j.jclepro.2020.120769. DOI: https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2020.120769

Sauvé, S., S. Bernard, and P. Sloan. 2016. “Environmental Sciences, Sustainable Development and Circular Economy: Alternative Concepts for Trans-Disciplinary Research.” Environmental Development 17:48–56. doi: 10.1016/j.envdev.2015.09.002. DOI: https://doi.org/10.1016/j.envdev.2015.09.002

Siddi, M. 2021. “A Green Revolution? A Tentative Assessment of the European Green Deal.” International Organisations Research Journal 16 (3):85–107. doi: 10.17323/1996-7845-2021-03-04. DOI: https://doi.org/10.17323/1996-7845-2021-03-04

Starke, L., E. Assadourian, and T. Prugh, eds. 2013. State of the World 2013. Is Sustainability Still Possible? Washington, DC: Island Press.

Swann, D., ed. 1992. The Single European Market and Beyond. A Study of the Wider Implications of the Single European Act. London – New York: Routledge. DOI: https://doi.org/10.4324/9780203198872.pt1