Spatial Planning as a Tool for Sustainable Development. Polish Realities

Waldemar Gorzym-Wilkowski

doi:10.56583/br.439

Data publikacji : 2017-12-19

Tom 15 Nr 2 (2017)

Planowanie przestrzenne jako narzędzie rozwoju zrównoważonego. Polskie realia

Waldemar Gorzym-Wilkowski

DOI: https://doi.org/10.56583/br.439

Abstrakt

Rozwój zrównoważony jest obecnie podstawową filozofią kształtowania rozwoju społeczno-ekonomicznego. Zapewnić ma bowiem harmonijne godzenie poprawy warunków życia, rozwoju gospodarki i utrzymania należytych warunków funkcjonowania środowiska przyrodniczego. Realizacja tak założonych celów wymaga stosowania licznych i zróżnicowanych instrumentów. Wśród instrumentów tych znajduje się także planowanie przestrzenne, którego sens polega właśnie na ochronie i harmonizowaniu różnych sposobów wykorzystania zasobów przestrzeni geograficznej. Międzynarodowa i polska literatura teoretyczna doceniają rolę planowania przestrzennego jako narzędzia kształtowania rozwoju zrównoważonego. Również polskie ustawodawstwo w coraz większym stopniu deklaruje uwzględnianie potrzeby równoważenia rozwoju jako podstawy zagospodarowania przestrzeni. Jednakże w rzeczywistości kolejne polskie systemy planowania przestrzennego tworzyły mechanizmy wzmacniające konflikty przestrzenne, w tym nadmierne i ekstensywne wykorzystywanie przestrzeni. Było to spowodowane uprzywilejowaniem, przez kolejne rozwiązania prawne, którejś z kategorii użytkowników przestrzeni, kosztem interesów pozostałych podmiotów i środowiska naturalnego. Zatem, dla efektywnego wykorzystania planowania przestrzennego dla równoważenia rozwoju konieczne jest stworzenie nowego systemu planowania, równoważącego interesy różnych użytkowników przestrzeni.

Słowa kluczowe:

rozwój zrównoważony, planowanie przestrzenne, polskie ustawodawstwo

Inne teksty tego samego autora

Waldemar Gorzym-Wilkowski, Plan ochrony jako plan zagospodarowania przestrzennego obszarów cennych przyrodniczo , Barometr Regionalny. Analizy i Prognozy : Tom 14 Nr 2 (2016)
Waldemar Gorzym-Wilkowski, Lubelski Obszar Metropolitalny wobec planowania przestrzennego , Barometr Regionalny. Analizy i Prognozy : Tom 11 Nr 4 (2013)
Waldemar Gorzym-Wilkowski, Planowanie przestrzenne a konflikty wokół wydobycia gazu łupkowego , Barometr Regionalny. Analizy i Prognozy : Nr 4 (30) (2012)
Waldemar Gorzym-Wilkowski, Planowanie przestrzenne — nadzieja i wyzwanie dla badań geografii społeczno-ekonomicznej , Barometr Regionalny. Analizy i Prognozy : Tom 14 Nr 2 (2016)
Waldemar Gorzym-Wilkowski, Planowanie przestrzenne wobec kryzysu przestrzeni , Barometr Regionalny. Analizy i Prognozy : Nr 4 (22) (2010)
Waldemar Gorzym-Wilkowski, Planowanie przestrzenne jako instrument marketingu terytorialnego Agencji Nieruchomości Rolnych w województwie lubelskim , Barometr Regionalny. Analizy i Prognozy : Nr 4 (18) (2009)
Waldemar Gorzym-Wilkowski, Planowanie przestrzenne w gospodarce turystycznej Lubelszczyzny. Pomoc czy przeszkoda? , Barometr Regionalny. Analizy i Prognozy : Tom 12 Nr 3 (2014)

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

PDF (English)

Zasady cytowania

Gorzym-Wilkowski, W. (2017). Planowanie przestrzenne jako narzędzie rozwoju zrównoważonego. Polskie realia. Barometr Regionalny. Analizy I Prognozy, 15(2), 75–85. https://doi.org/10.56583/br.439

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Andrzejewski, R. 1997. “Ekologia i rozwój.” In Polska przestrzeń a wyzwania XXI wieku, edited by J. Kołodziejski, 247–257. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Brzeski, W.J. 2000. “W kierunku miasta zwartego.” In Zwarta przebudowa polskich miast? Zarządzanie rozwojem miasta poprzez strategiczne gospodarowanie terenami. Raport z seminarium. Kraków: Fundacja Krakowski Instytut Nieruchomości.

Cullingworth, J.B., and V. Nadin. 2006. Town and Country Planning in the UK. 14th ed. London: Routledge. DOI: https://doi.org/10.4324/9780203004258

Jałowiecki, B. 2010. Społeczne wytwarzanie przestrzeni. 2nd ed. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.

Jankiewicz, A., and J. Porębska- Srebrna. 2005. “Tradycje urbanistyczne Warszawy.” In Straty Warszawy 1939–1945. Raport, edited by W. Fałkowski, 35–59. Warszawa: Miasto Stołeczne Warszawa.

Kołodziejski, J. 2001. “Kształtowanie ładu przestrzennego metropolii w procesie równoważenia rozwoju polskiej przestrzeni. Od ładu przestrzennego do ładu zintegrowanego.” In Kształtowanie ładu przestrzennego polskich metropolii w procesie transformacji ustrojowej III RP, edited by J. Kołodziejski and T. Parteka, 33–76. Warszawa: KPZK PAN.

Kopeć, A. 2011. “Słabości i skutki prawnych regulacji związanych z procedurą sporządzania projektu decyzji o warunkach zabudowy.” In System planowania przestrzennego i jego rola w strategicznym zarządzaniu rozwojem kraju, edited by T. Markowski and P. Żuber, 123–138. Warszawa: KPZK PAN.

Kowalewski, A.T. 1991. “Nowy paradygmat planowania przestrzennego w Polsce.” In Zmiany paradygmatu gospodarki przestrzennej, edited by R. Domański, 141–166. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Mierzejewska, L. 2009. Rozwój zrównoważony miasta. Zagadnienia poznawcze i praktyczne, Geografia/Uniwersytet im Adama Mickiewicza w Poznaniu. Poznań: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza.

Myerson, G., and Y. Rydin. 1996. “Sustainable Development: the Implications of the Global Debate for Land Use Planning.” In Environmental Planning and Sustainability, edited by S. Buckingham-Hatfield and B. Evans, 19–34. Chichester — New York: Wiley.

Naess, P. 2001. “Urban Planning and Sustainable Development.” European Planning Studies 9 (4): 503–524. doi: 10.1080/713666490. DOI: https://doi.org/10.1080/09654310120049871

Oglęcka, E., and J. Słodczyk. 2011. “Ocena funkcjonowania regulacji prawnych związanych z planowaniem przestrzennym (wybrane zagadnienia).” In System planowania przestrzennego i jego rola w strategicznym zarządzaniu rozwojem kraju, edited by T. Markowski and P. Żuber, 100–122. Warszawa: KPZK PAN.

Pawłowski, A. 2009. “Teoretyczne uwarunkowania rozwoju zrównoważonego.” Rocznik Ochrona Środowiska 11 (2): 985–994.

Robinson, N.A. 1993. Agenda 21. Earth’s Action Plan Annotated, IUCN Environmental Policy & Law Paper. New York: Oceana Publications.

Sołtysik, M.J. 2003. Na styku dwóch epok. Architektura gdyńskich kamienic okresu międzywojennego. Gdynia: Wydawnictwo “Alter Ego” Sławomir Kitowski.

Szczepański, M.S. 1991. “Miasto socjalistyczne” i świat społeczny jego mieszkańców, Rozwój Regionalny, Rozwój Lokalny, Samorząd Terytorialny. Warszawa: Stanisław Kryciński.

Śleszyński, P., T. Komornicki, A. Deręgowska, and B. Zielińska. 2014. Analiza stanu i uwarunkowań prac planistycznych w gminach w 2012 roku. Warszawa: Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN.

Węcławowicz, G. 2002. Przestrzeń i społeczeństwo współczesnej Polski. Studium z geografii społeczno-gospodarczej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Węcławowicz, G. 2003. Geografia społeczna miast. Zróżnicowania społeczno-przestrzenne. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

Węcławowicz, G. 2006. Przestrzenne zagospodarowanie Polski na początku XXI wieku, Monografie/Polska Akademia Nauk Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im Stanisława Leszczyckiego. Warszawa: IGiPZ PAN.

Wojtasiewicz, L. 1990. “Zmiany systemowe gospodarki Polski a planowanie przestrzenne.” In Gospodarka przestrzenna w procesie przejścia do systemu rynkowego, edited by R. Domański, 27–34. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe.

World Commission on Environment and Development. 1987. Our Common Future [“April 1987”]. Oxford: Oxford University Press.

Zawadzki, S.M. 2001. “Ład przestrzenny.” In Kształtowanie ładu przestrzennego polskich metropolii w procesie transformacji ustrojowej III RP, edited by J. Kołodziejski and T. Parteka, 9–14. Warszawa: KPZK PAN.