Język Polski
English
Русский
Slovenčina
Hrvatski
„Anty-Katyń” w rosyjskiej polityce historycznej wobec Polski w latach 1990-2012
Abstrakt
Ujawnienie przez Agencję TASS 13 kwietnia 1990 r. informacji dotyczącej odpowiedzialności władz sowieckiej za zbrodnię katyńską, wywołało szok w społeczeństwie rosyjskim. Wcześniejszy przekaz, powielany przez ponad pięćdziesiąt lat, a mówiący o hitlerowskim sprawstwie, został zastąpiony całkowicie inną narracją. Dla elit poli- tycznych III RP oraz społeczeństwa polskiego wyjaśnienie ogółu okoliczności tamtych wydarzeń – zidentyfikowanie wszystkich nazwisk ofiar pomordowanych w 1940 r., wskazania miejsc ich kaźni i pochówku, ustalenia osób odpowiedzialnych zarówno za podjęcie jak i bezpośrednie wykonanie decyzji o zagładzie polskich jeńców wojennych a także, jeśli jeszcze byłoby to możliwe, postawienie przed sądem i ukaranie żyjących sprawców – stanowiło najważniejszy cel podejmowanych działań dyplomatycznych względem Moskwy. Aby osłabić wydźwięk tych informacji i jednocześnie usprawiedliwić postępowanie ówczesnych władz sowieckich na czele z Józefem Stalinem, ówczesny
przywódca Związku Sowieckiego prezydent Michaił Gorbaczow polecił instytucjom naukowym, prokuraturze i KGB znaleźć temat, który można byłoby interpretować na korzyść Rosji. Bardzo szybko uznano, że do tego nadaje się sprawa żołnierzy Armii Czerwonej, którzy trafili do polskiej niewoli podczas wojny 1919-1920 r. Rozpoczęto działania, które zaczęły wyolbrzymiać i fałszować przyczyny i skalę związaną z śmiercią od 16 do 18 tys. żołnierzy Armii Czerwonej. W świetle dokumentów i opracowań naukowych polskich badaczy oraz niektórych rosyjskich (z lat dziewięćdziesiątych XX w.) – nie byli oni poddawani eksterminacji, nikt nie mordował ich z rozkazu władz czy dowództwa – na co kłamliwie starała się i stara wskazać strona rosyjska. Badacze rosyjscy zajmujący się losem jeńców sowieckich w polskiej niewoli szerokim łukiem omijali polskie archiwa albo korzystali ze zgromadzonych materiałów w sposób wybiórczy. Mit „anty-Katynia” był i jest wciąż potrzebny i będzie wykorzystywany do kamuflowania prawdy.
Szczegóły
Bibliografia
Statystyki
Autorzy
Zasady cytowania
Wskaźniki altmetryczne
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.