Archives

The term “war of remembrance” used is the Russian equivalent of Western terms for “historical politics”. Its origins can be traced back to the last years of the Soviet Union, when interest in “true” history could no longer be administratively curbed or directed. The period of Boris Yeltsin's presidency saw an increase in publications based on declassified sources and free of ideological argumentation. The “new” Russia saw the emergence of historians who were not afraid to tackle difficult, often painful topics, including the rule of Vladimir Lenin and, above all, Joseph Stalin. However, this trend was halted after Vladimir Putin came to power in 1999-2000. Since then, the peculiarities of Russian historical policy have begun to result from two basic conditions. Firstly, these are systemic factors, the result of specific socio-cultural conditions shaped by the turbulent history of the 20th century. Secondly, it is determined by the current interests of the authoritarian regime, which leads to extreme politicisation of the subject of the past and the elimination of pluralism of opinion in public debate. The historical narrative constructed in this way is concerned with legitimising the authoritarian system of government as optimal for Russia and perpetuating a model of state-society relations that is convenient for the Kremlin. Russian historical policy also serves to legitimise the image of the state, its international role and its power interests, including its aggressive foreign policy. Its main purpose is to legitimise Russian claims of a particular influence on the geopolitical shape of contemporary Europe and on the architecture of European security. The authorities refer to the Soviet matrix of perceived history, characterised by a pronounced anti-Western trait. This is due to the fundamental importance of the USSR era as the apogee of Russia's international power, to serve the contemporary vision of the international order favoured by the Kremlin.

 

 


Health challenges around the world are becoming increasingly complex and demanding, posing enormous challenges to health systems. Ageing populations and climate change are significant factors affecting public health, making it necessary to combine medical innovation with advanced technology. Innovative solutions help in the diagnosis and treatment of diseases and in drug discovery. They also improve the functioning of the entire healthcare system. AI technologies are currently gaining a lot of popularity, but more and more companies will have access to large databases and it is hard to judge how much AI will be a sustainable innovation. Certainly, the future will be technologies based on unique and hard-to-access measured medical data. AI is increasingly not only helping to discover new drugs, but also reducing the time and cost of clinical trials, opening the door to breakthrough drug therapies and new methods of disease prevention and treatment. Research in biology and biotechnology is making it possible to underpin the creation not only of new medicines by the pharmaceutical industry, but also of appropriate devices to perform treatments and operations, often saving lives. We are not only improving diagnostics, but also introducing new therapies and interventions to make patients' lives more comfortable.

The use of advanced technologies in the healthcare sector brings with it a number of challenges and constraints that need to be borne in mind. This includes ethical issues, patient rights and medical staff responsibilities, as well as the availability of medical information. In the featured issue of 19/2023, we have tried to present articles that address all of these medical issues that affect the health and comfort of our lives in the theme.


Wojna zmienia wszystko. Praca dziennikarzy, a także kodeks etyki dziennikarskiej nie są pisane na czas działań zbrojnych czy konfliktów wewnętrznych. Nie zawierają one wytycznych dotyczących sposobu postępowania dziennikarza w konkretnych przypadkach i sytuacjach relacjonowania konfliktów militarnych. Takie wskazówki, o ile w ogóle się pojawiają, mają bardzo ogólny, niewiele wnoszący charakter. Nie odpowiadają one na pytania, czy etyczne jest pokazywanie scen śmierci lub osób ginących w działaniach zbrojnych czy nawet w egzekucjach? Czy ciała leżące na ulicach Buczy, niedaleko Kijowa, po wyzwoleniu jej z rąk Rosjan można opublikować bez jakiejkolwiek cenzury? Czy należy nawoływać do przemocy i zabijania wrogich żołnierzy w imię obrony niepodległości i suwerenności państwa napadniętego? Jak reagować na manipulacje i przekłamania propagandy wrogiego państwa wobec własnego kraju czy też państwa, które staje się ofiarą zmasowanej propagandy? Konflikty zbrojne wymuszają zawieszenie wielu zasad, które w innym wypadku byłyby nienaruszalne. Także w sieci. Atak Rosji na Ukrainę to być może pierwsze starcie, w którym media, zwłaszcza te społecznościowe mogą odegrać fundamentalną rolę – nie tylko jako płaszczyzna działań wojennych, ale też ich instrument. Stają się one – teraz obok amerykańskich sankcji, polskich czołgów, francuskich armat i unijnej ofensywy dyplomatycznej – kolejnym orężem przeciw putinowskiej Rosji. Największe i najpopularniejsze portale społecznościowe nie będą już usuwać komentarzy użytkowników z Europy Środkowo-Wschodniej zawierających nawoływania do przemocy, a nawet groźby śmierci pod adresem rosyjskich żołnierzy. Czy to jest z zasady zgodne z etyką mediów? Sposób działania, który sprawdza się w warunkach pokoju, w warunkach wojny nie zdaje egzaminu. Potrzebne są nowe rozwiązania dostosowane do dziejowego momentu. Dla dziennikarzy sytuacja wojny oznacza powstanie licznych dylematów o charakterze moralnym. Gdy kodeksy etyki dziennikarskiej nie przynoszą odpowiedzi, konieczna staje się refleksja nad kluczowymi wartościami, wyznawanymi zasadami etycznymi, ich znaczeniem i hierarchią w pracy dziennikarza.


The discussion on the condemnation of communism shows the truth about the totalitarian system, the omnipresence of communist evil affecting everyone, from an ordinary citizen, through individual groups of people, to the power elite. Repressions and persecutions have been frequently used since the beginning of the introduction of this system in various countries of the world. Often the price of promotion was a compromise with the system. In the eyes of future generations, the image of communism cannot consist only of heroes and their persecutors. Collective responsibility for crimes cannot be introduced, but neither can there be collective irresponsibility. A reliable assessment of the past is necessary, taking into account the complexity of human fate, clearly distinguishing good from evil. The individual responsibility of the people of the system and the responsibility of the formation that supported the system are two fundamentally different but related issues.

The introduction of the communist system in the area of the former tsarist Russia, bearing the name of the Union of Soviet Socialist Republics since 1922, affected the lives of many millions of citizens of this country. The reign of the criminal Joseph Stalin led to terror used against real and imagined opponents of his policy led to the deaths - according to various scientists - of over 20 million people (of which 11 million died of starvation) and the number of victims of Soviet deportations, exiles, labor in the gulags. Alexander Solzhenitsyn estimated that from the beginning of the revolution to 1956 over 60 million citizens of the USSR were killed in the camps. After World War II, communist crimes affected countries that fell under Soviet influence and countries where the communist system achieved victory, such as China (PRC), North Korea or Cuba. The "Cold War" or the creation of the Warsaw Pact led to persecution, which also took place in the countries of Eastern and Central Europe, and particularly affected, among others, Catholic or Greek Catholic Church. To this day, communism as an ideology of power is applied to citizens of several countries around the world. Communism has also left its mark on today's Russian society, dictatorially ruled by Vladimir Putin, not only in terms of repression and governance, but also propaganda. The above-mentioned issues, especially the period after 1945 and until 1989, were the leitmotif of the current issue of "Fides, Ratio et Patria. Toruń Studies”.


Recently, both national economies and the entities operating within them, as well as the global economy, have been facing problems that have not been seen for decades, and even appearing for the first time in the history of the world. These include phenomena that are currently crucial for shaping the economic situation in the global economy, such as: the COVID-19 pandemic and its effects, Russia’s aggression against Ukraine, rising prices of raw materials, especially energy, inflationary processes, economic disturbances in global supply chains. The turmoil in the financial markets and the deepening economic crisis are becoming more and more visible in social life, they also affect the prose of everyday life. These issues are discussed in the articles in the thematic part entitled Economics and management in the face of current economic problems. They are complemented by texts included in the Varia section, which deal with issues in the field of journalism and media studies, Catholic social teaching, and security. The last part contains reviews and review articles of the latest management items. The editors hope that the results of the investigations presented in this issue of the journal will become the subject of research in the development of the researchers’ scientific workshop, and will also contribute to the discussion on many issues undertaken by the authors.


We are currently in a period of intense interest and analysis in the area of knowledge and practice regarding state security in the context internal, national – as well as on international issues. Security has different dimensions that interpenetrate and complement each other. It particularly concerns issues related not only to the security of military but also with other threats, ranging from threats to actions terrorist, through economic, social and cultural security, health or environmental protection.
The concept of state security state, in its broad sense, taking into account the internal dimension, and external, it becomes one of the basic activities of a well-functioning countries. Combating threats is the main task of structures and administration and services that must constantly and permanently take care of it and supervise yell. Threats from current hybrid activities, such as a threat stability and tightness of Poland’s borders in the context of the regime of Alaksendra Łuka – chenkas, or cybernetics, influence the conduct of internal politics and foreign countries of a given country.
Recently, due to the actions of countries such as Russia, we need to develop our ability to perceive and act in context safety. We must strengthen not only the armed forces but also unity society and counteract the threats resulting from the development of modern technology and disinformation. That’s why we decided to make a new issue focus our magazine on the aforementioned subject.


The coronavirus pandemic has had and continues to affect us, not only in economic and health terms, but also in social terms. This exception- this difficult time is also a test of our solidarity towards our actions related to the reduction of the effects of the pandemic, both current and future in the future. We do not know yet how long the state will last in Poland epidemics and with what social and economic restrictionswe will be measure yourself in the months or even years. It is possible, that thanks to anti-crisis measures and huge amounts allocated to support companies and economic institutions, it will not be possible to prevent the crisis economic, which would postpone it in time. In a few months, the crisis may be more socially painful, especially if it causes the impoverishment of society and unemployment. If, in addition, it turns out that the number of infections with the Covid-19 virus will remain high, they may be needed again restrictions on social freedom. This in turn can cause impatience as well will translate into passivity towards those in need. Limitation of our freedom – especially in terms of religious practice – can be considered too far impending interference with the
fundamental rights of society. This problem is not only there the national dimension, but above all the global dimension. At the moment, we are becoming more and more aware of the scale and multifaceted the regularity of the problems we face now, but also of those with which we will have to face ourselves when we return to normal – if we ever do will follow. In view of the enormity of problems – especially in the health care – more and more we should pay attention to ethical issues related to aid those most in need of that help. The above-mentioned issues relate to the topics discussed in this issue our magazine.


The defeat of the partitioning states and the October revolution in Russia and the November revolution in the national economy of the partitioning states. In Russia after the dissolution of the Constitution in early 1918, the Bolsheviks took steps to aiming to create a dictatorship. Opposition parties of Socialist Revolutionaries and Mensheviks were liquidated. Terror broke out against against all opponents, under the direction of the Special Committee to Fighting Counter-Revolution and Sabotage (Cheka). They stood against the Bolsheviks – leading their own armies – “white” generals of tsarist Russia: Aleksander Kolchak, Anton Denikin, Nikolai Yudenich and Pyotr Wrangel. Fighting flared up all over Russia, from Crimea and the Netherlands to Siberia and the Far East. A bloody war has begun home in which. France, Great Britain, The United States or Japan. The conflict lasted until 1923.

Faced with the defeat at the front, the ruler of the Reich, William II, configuration about abdication, which became a fact on November 9, 1918, and then left Germany. Power was taken over by the Council of People’s Commissars, composed of Social Democrats. Accepted the program of the President of the United States, Woodrow Wilson, financial point in 14 points. November 11, 1918 Spanish They were given a truce with the Entente in Compiègne, ending and signed. Army Germans had to leave the territory of France and Belgium.

The defeat of hospitals suffered by Austria-Hungary on the Balkan front and the Italian also accelerated the treasure of the monarchy. Despite the attempts by the producer, Karol, the manifesto promising to be published in 1918 the transformation of the monarchy into the center state, these were overdue actions. October 28 was announced in Prague Czechoslovakia. In turn, immediately, on October 29 in Zagreb, the separation of the South Slavs from the monarchy and the rapid joint state with the Serbs were announced. On October 31, the administration in Krakow was abolished, a day later, 210 members of the Austrian Parliament of German nationality voted the title of state. On November 11, the master was persuaded Charles Hasburg relinquishing power, control On November 12, the German-Austrian Republic was proclaimed. On November 16, the establishment of the Hungarian People’s Republic was proclaimed in Budapest, thus the Austro-Hungarian Monarchy more than fifty years after its creation ceased to exist.

As a result, the chances of creating an independent Poland have increased significantly. The Poles began disarming the occupiers and creating independent institutions stateowned. Józef Piłsudski was released by the Germans upon his arrival in On November 11, 1918, he took over from the Regency Council full civil and military authority, assuming the position of the Head of State. A new one has started stage in the history of Poland. The establishment of the foundations of statehood and the organization of the guarantee of the independence of the country – the Polish Army began. In the years 1918-1921 at six armed conflicts took place in Poland, of which only one it threatened independence – it was the Polish-Bolshevik war. Poland fought for the preservation of freedom and independence in the political and diplomatic fields and military. These are the issues that the 13th issue
of the journal is devoted to “Fides, Ratio et Patria. Toruń Studies”.


He strongly opposed the Marxist concept of social life, defended human dignity and rights. He always insisted on taking an effort to create a better future. During World War II, on recommendation Bishop Michał Kozal – later blessed – was in hiding in danger arrests by the Gestapo in various localities. In June 1942 he went to Laski, becoming the chaplain of the Institute for the Blind, which he was to 1945. During the Warsaw Uprising, under the pseudonym “Radwan III”, he was the chaplain of the Home Army in the “Kampinos” group and the insurgent hospital in Laski. After the war, he rebuilt the Higher Theological Seminary in Włocławek, and in 1946 he became the bishop of Lublin. On November 12, 1948 year Bishop Stefan Wyszyński became the metropolitan of Gniezno and Warsaw and Primate of Poland. During the period of the heaviest communist repressions against the Church and society in 1948–1956, he defended the Christian identity of the Polish nation.

When the communist authorities – certain of their strength and support – decided to overt interference in the internal life of the Church and the rules of filling positions (the prime minister was to appoint bishops, and the voivode was to appoint pastors) Primate Wyszyński On May 21, 1953, he sent to Bolesław Bierut the memorial “Non possumus”, which is the response of the Episcopate to the attacks against the Catholic Church and to the trials its subordination to the communist authorities. In response to this, we September 1953 the Primate was arrested. His internment began.

Until 1956 he stayed in Rywałd, Stoczek Warmiński, Prudnik and Komańcza. The conditions in which he was held (damp and cold) meant that The Primate’s health deteriorated deeply. During his imprisonment, he developed a program renewal of religious life in Poland, included in the idea of the Jasna Góra Vows of the Nation. He also prepared the assumptions for the Great Novena before the celebration of the Millennium Baptism of Poland. An important element of the Novena was the peregrination of a copy of the painting Jasna Góra in parishes all over Poland. It happened under his leadership to address the famous message of the Polish Episcopate in 1965 to the bishops German, calling for reconciliation. Events on the Coast in 1970 shocked the Primate, but with his attitude, words and deeds, he encouraged him at the same time and believed that better times would come and that the authorities, and even the system, would change. He played a very significant role in the organization of church structures in the Western and Northern Territories, leading to the creation of a diocese in 1972, also a little earlier during the Vatican Council, becoming a symbol of independence and wisdom of the Polish Church. In the years 1980–1981 he played a role mediator between NSZZ “Solidarność” and the authorities. Supported and protected against threats to the emerging opposition. He died on May 28, 1981, leaving after the opinion formulated in the phrase “PRIMAS OF THE MILLENNIUM”.

In view of the announced beatification of Primate Stefan Wyszyński, we decided to prepare an issue devoted to his person, as well as to the Church Catholic during communist rule in Poland.


As a result of World War II, humanity suffered unimaginable losses. The conflict affected dozens of countries, and hostilities were carried out in Europe, Africa, Asia, and the oceans and almost all the seas of the world. According to various estimates, from 50 to over 70 million people could have died there, mostly civilians. Among them, there were 6 million Polish citizens.

World War II began on September 1, 1939 with the attack of Germany on Poland. On September 3, 1939, after the Third Reich ignored the ultimatum regarding the immediate withdrawal of troops from Poland, France and Great Britain with the dominions: Australia, New Zealand, the Union of South Africa and Canada declared war on the Third German Reich. Earlier, the Soviet Union, under the secret Ribbentrop-Molotov Pact, divided the sphere of influence in Central and Eastern Europe with Germany. As a result, the USSR attacked Poland on September 17, 1939. The consequence of this situation was the Fourth Partition of Poland by Adolf Hitler and Józef Stalin. In the historiography of the USSR and contemporary Russian, the concept of the so-called the Great Patriotic War – from June 22, 1941, the attack of the Third Reich on the USSR to May 9, 1945 – repeated surrender of the Third Reich in Berlin (after Reims). Soviet and contemporary Russian historiography rejects the participation of the USSR in the war on the side of the Third Reich in 1939-41 – from the Ribbentrop-Molotov pact of August 23, 1939 and the German-Soviet treaty on borders and friendship of September 28, 1939, to the Third Reich’s attack on USSR. The United States entered the war on December 7, 1941, following the Japanese attack on the American Navy base at Pearl Harbor. On December 11, 1941, the Third Reich declared war on the United States.

This year marks the 80th anniversary of the start of this greatest war in human history. At 4.35 am the Germans bombarded Wieluń, and 10 minutes later the battleship “Schleswig-Holstein” attacked the Polish outpost on Westerplatte. The German plan envisaged a lightning-fast war based on the might of an army against the provisions of the Treaty of Versailles. Its overture was the occupation of Austria and the Czech Sudetes, and later also the Czech Republic, and the subjugation of Slovakia. This paper presents the issues related to the fate of Poles before the outbreak of World War II on the territory
of the USSR and in the first months of the war in Pomerania. The subject of the use of weapons seized by the Wehrmacht from the Czechoslovak army in the Polish campaign of 1939 was also discussed. The work also includes articles relating to the activities of the Redemptorist Order during World War II and the Soviet terror in Poland at the end of World War II. The Varia section contains a number of articles on history, political science, theology and economics. We hope that they will arouse the interest of readers and broaden the knowledge of some topics related to our history and life.


The ninth issue of the scientific journal Fides, Ratio et Patria. Studies Toruńskie ”, published by the College of Social and Media Culture in Toruń is largely devoted to computer science. We live in the epoch a permanent IT revolution that covers all areas life. Incredible technological progress, increasing computing power, hitherto unimaginable new computer functions and sophisticated software they create enormous opportunities for the development of all areas of civilization. However, development
also carries with it certain dangers. Huge possibilities provided by digital technology must be accompanied by wise reflection. Is needed also good law, which, for example, will protect citizens from constant surveillance and violating their privacy.

This issue of our semi-annual journal includes both difficult, with specialized IT and mathematical preparation, as well as written in an accessible language, accessible to Readers about another education profile. In the Varia section, we publish a number of articles in history, theology and political science. We hope they will all arouse interest and will be the starting point for useful discussions and reflections.


Ósmy numer półrocznika naukowego pt. „Fides, Ratio et Patria. Studia Toruńskie” poświęcony jest w większej części jubileuszowi stulecia odzyskania Niepodległości przez Polskę.

Tragedia III rozbioru Polski w 1795 r. starła nasz kraj z mapy Europy. Ale nie wymazała go z serc Polaków. Walcząc o Niepodległość płaciliśmy wysoką cenę. Nasi przodkowie ginęli, bo byli Polakami i chcieli żyć jak Polacy. Bywało, że zaborca dawał nam możliwość wygodnego i dostatniego życia, pod warunkiem wyrzeczenia się polskiej tożsamości, tradycji, języka, wiary. Zdecydowana większość Polaków odrzucała taką opcję. Wybierali bytowanie ubogie, często w poniewierce. Tracili rodowe majątki, konfiskowane przez zaborcze rządy, tracili stanowiska, pensje, apanaże. Czasem zmuszeni byli wieść ponure i beznadziejne życie emigrantów. Przywiązanie do wolności, do Ojczyzny, do wiary, do rodzimego obyczaju i tradycji kosztowało niekiedy bardzo wiele. Ale ofiary te Polacy ponosili,
wychodząc z założenia, że są rzeczy ważniejsze od materialnej pomyślności, od pieniędzy, nawet od własnego majątku.

Podczas pierwszej wojny światowej Polacy podjęli wielki trud stworzenia zrębów polskiej armii a ich aktywność na polu dyplomacji doprowadziła do postawienia sprawy polskiej na arenie międzynarodowej. Gdy upadły trzy mocarstwa zaborcze, Polacy nie szczędząc ofiar, zdrowia i życia, skutecznie odbudowali swoje państwo i ustanowili jego granice. Na czele odrodzonej Polski stanęli
wielcy Ojcowie Niepodległości: Józef Piłsudski, Roman Dmowski, Ignacy Jan Paderewski, Ignacy Daszyński, Wojciech Korfanty, Wincenty Witos, Józef Haller, Józef Dowbor-Muśnicki.

Po 11 listopada 1918 roku i odparciu bolszewickiej nawały w 1920 r. dwadzieścia lat niepodległej i suwerennej Drugiej Rzeczypospolitej pozwoliło naszym dziadom i ojcom zaznać smaku wolności. Potem przyszły mroczne lata hitlerowskiej i sowieckiej okupacji. I znowu żołnierze polscy przelewali krew
na wszystkich frontach II wojny światowej, walczyli w kraju i za granicą. Polacy ginęli nie tylko jako żołnierze na polu walki, ale byli też mordowani przez sowieckich enkawudzistów w Katyniu, Miednoje, Ostaszkowie i innych miejscach straceń na „nieludzkiej ziemi”, a także w sowieckich łagrach i więzieniach. Ginęli też z rąk Niemców: podczas egzekucji, w stalagach, obozach koncentracyjnych
i hitlerowskich kazamatach.

Koniec II wojny światowej nie oznaczał końca polskiej walki o wolność. Polska sprzedana w Teheranie i Jałcie oddana została pod okrutne rządy komunistyczniezwierzchnictwo Związku Sowieckiego. Lata 1944-1989 to okres zmagania się Polaków z komunistycznym zniewoleniem i terrorem. Zmagania się z systemem nieludzkim, wymierzonym w chrześcijaństwo i polską tradycję narodową. Walka
zbrojna Żołnierzy Wyklętych, trwanie Kościoła katolickiego pod przewodnictwem prymasa Stefana Wyszyńskiego na straży wartości chrześcijańskich i narodowych, ofiara robotników Poznania, Trójmiasta, Szczecina, Radomia i Ursusa, wielki zryw „Solidarności” natchnionej nauczaniem naszego Wielkiego Rodaka Jana Pawła II – wszystko to zaowocowało Wolnością i Niepodległością.

Sto lat odzyskania Niepodległości nie oznacza więc stu lat Niepodległości. Większą część tego okresu zajęła bowiem walka Polaków o Wolność pod szczytnym hasłem: „Bóg, Honor, Ojczyzna”.

Mamy nadzieję, że teksty opublikowane na łamach naszego pisma wzbudzą zainteresowanie i będą zarzewiem do ciekawych rozważań i dyskusji. Liczymy, że sięgną do nich nie tylko naukowcy i studenci, ale także wszystkie osoby zainteresowane dziejami naszego kraju. W półroczniku „Fides, Ratio et Patria. Studia Toruńskie” staramy się bowiem łączyć wymogi naukowe, z lekką, popularną formą narracji, tak, żeby było ono dostępne dla każdego Czytelnika.

Pragniemy również pogratulować członkowi Rady Naukowej naszego czasopisma, o. prof. Andrzejowi Wodce ze Zgromadzenia Najświętszego Odkupiciela, mianowania go przez Ojca Świętego Franciszka na prezesa AVEPRO – Agencji Stolicy Apostolskiej do Spraw Oceny i Promocji Jakości Kształcenia na Uniwersytetach i Wydziałach Kościelnych. O. prof. A. Wodka od 2013 r. jest prezesem Akademii Alfonsjańskiej prowadzonej przez Zgromadzenie Redemptorystów w Rzymie. Do tej pory pełnił też inne odpowiedzialne funkcje. Był szefem, a wcześniej wiceszefem, Komitetu Dziekanów i Prezesów Wydziałów Teologii na papieskich uniwersytetach i instytutach rzymskich (w latach 2014-2018).
Po dziś dzień, od 5 lat, jest też sekretarzem Konferencji Rektorów Papieskich Uczelni Rzymskich (CRUPR). Ponadto, od półtora roku był ekspertem wizytacji akredytacyjnych w ramach AVEPRO, a ostatnio brał udział w Konferencji Ministrów Europejskiego Obszaru Szkolnictwa Wyższego, tym razem w Paryżu, w maju b.r., ponownie jako członek delegacji Stolicy Świętej. Gratulujemy!

Jest dla naszego czasopisma wielkim zaszczytem, że redaktor naczelny „Fides, Ratio et Patria. Studia Toruńskie” prof. dr hab. Wojciech Polak z Wydziału Politologii i Studiów Międzynarodowych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz wykładowca w Wyższej Szkole Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu, został wybrany przewodniczącym Kolegium Instytutu Pamięci Narodowej. Życzymy owocnej pracy! 


Komunizm był systemem zbrodniczym, który w XX wieku doprowadził do śmierci co najmniej 100 milionów ludzi. Półtora miliarda mieszkańców naszej planety, którzy znaleźli się pod panowaniem tego systemu cierpiało głód, niedolę i było pozbawionych elementarnych praw człowieka. Kościół katolicki komuniści uznawali za największego wroga i zakładali, że powinien on ulec likwidacji. Ze względów taktycznych zakładali jednak niekiedy, że owa likwidacja nastąpi stopniowo i przejściowo dopuszczali pewne formy kultu religijnego. W różnych okresach historycznych stosowano więc różne sposoby prześladowania księży i wiernych. Tak było w Polsce w latach 1944–1989. W czasach stalinowskich mnożyły się aresztowania kapłanów i świeckich działaczy katolickich, morderstwa, skrytobójstwa i tortury w katowniach Urzędu Bezpieczeństwa. Po 1956 r. metody stały się nieco mniej brutalne, ale podejmowano rozmaite działania w celu łamania ludzkich sumień i pozbawienia Kościoła bazy materialnej. Przez cały okres tzw. Polski Ludowej władze prowadziły intensywną politykę ateizacyjną, a także krzewiły propagandę antykościelną i antyreligijną. Niniejszy numer „Fides, Ratio et Patria” poświęcamy w dużym stopniu zagadnieniom związanym z polityką komunistów wobec Kościoła katolickiego w Polsce i Czechosłowacji. Zagadnień tych dotyczą artykułu zamieszczone w pierwszej części numeru, a także teksty źródłowe. W dziale Varia zamieszczamy szereg artykułów z zakresu historii, teologii i politologii. Mam nadzieję, że wzbudzą one zainteresowanie Czytelników i będą zaczynem do dyskusji i dalszych dociekań naukowych.


Europa w sensie geograficznym jest właściwie częścią wielkiego kontynentu, który nazywamy czasem Euroazją. Europa jest jednak uważana za osobny kontynent nie z przyczyn geograficznych, ale kulturowych. Kultura europejska ma zaś genezę chrześcijańską i opiera się na chrześcijaństwie. Nasz książę Mieszko I przyjmując w 966 r. wiarę chrześcijańską, wraz z poddanymi wybierał równocześnie dla swojego państwa szlak najwyższego rozwoju cywilizacyjnego – europejską kulturę chrześcijańską. Jednocześnie wybierał łacińską gałąź owej kultury, wprowadzając nasz kraj w strefę Zachodu. W strefę kamiennych kościołów, piśmiennictwa chrześcijańskiego i antycznego, chorału gregoriańskiego, ale także bibliotek, klasztorów będących ośrodkami nauki oraz uczonych mnichów wychowujących i kształcących książęce i możnowładcze latorośle. Kultura oparta na chrześcijaństwie jest więc niezwykle ważną częścią naszej tożsamości narodowej, jest fundamentem naszej wspólnoty, którą nazywamy Polską.

Niestety w ostatnim czasie mnożą się, także w naszym kraju, incydenty, związane z życiem artystycznym, literackim, teatralnym, o charakterze antychrześcijańskim. Nierzadko są to wystąpienia wprost bluźniercze. Wiążą się one z chorobliwymi tendencjami do zdobywania rozgłosu poprzez płytką i prymitywną kontestację wartości chrześcijańskich, hołdowanie skrajnym, ekstrawaganckim ideologiom, wulgarne obrażanie religii chrześcijańskiej, Kościoła, ludzi wierzących. Trzeba mieć nadzieję, że sprzeciw większości społeczeństwa, w tym także wybitnych intelektualistów i artystów doprowadzi do zaniechania owych niemądrych i brutalnych prowokacji.

Niniejszy numer pisma „Fides, Ratio et Patria. Studia Toruńskie” poświęcamy w największym stopniu rozmyślaniom nad chrześcijańskimi aspektami naszej kultury narodowej. W dziale Varia zamieszczamy zaś szereg artykułów z zakresu historii, teologii i politologii. Mamy nadzieję, że wszystkie teksty wzbudzą zainteresowanie naszych Czytelników i staną się inspiracją do pogłębionych dyskusji
i refleksji.


Piąty numer półrocznika naukowego pt. „Fides, Ratio et Patria. Studia Toruńskie”, wydawanego przez Wyższą Szkołę Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu, poświęcony jest w dużej części problemom bezpieczeństwa narodowego. Współczesne państwa i narody stają przed zagrożeniami, nieznanymi
jeszcze kilkadziesiąt lat temu. Wyrafinowane odmiany terroryzmu skierowanego przeciwko ludziom i mieniu są w stanie doprowadzać do śmierci i kalectwa wielu osób i do ogromnych strat materialnych. Z kolei cyberterroryzm może sparaliżować funkcjonowanie infrastruktury państwa i uniemożliwić jego obronę przed agresją zewnętrzną. Przeciwdziałanie tym i wielu innym zagrożeniom wymaga
odpowiedniego, przemyślanego ustawodawstwa, ale także dobrze zorganizowanych służb specjalnych. Potrzebne są też oczywiście działania w kierunku szkolenia i instruowania społeczeństwa w celu opanowania rozmaitych umiejętności i zachowań w sytuacjach kryzysowych. Bezpieczeństwo narodowe to także obrona przed agresją zewnętrzną, która wymaga sprawnej nowoczesnej i dobrze wyposażonej armii oraz mądrej polityki zagranicznej i umiejętnego współdziałania z państwami sojuszniczymi. Bezpieczeństwo narodowe to również przeciwdziałanie przestępczości, katastrofom żywiołowym, przemysłowym i komunikacyjnym, klęskom ekologicznym lub w ostateczności łagodzenie skutków tych zjawisk. To także zapobieganie epidemiom, narkomanii, rozmaitym nałogom i wielu
innym zagrożeniom które dotykają współczesne społeczeństwa.

Niniejszy numer naszego półrocznika zawiera teksty poświęcone kilku wybranym zagadnieniom z szerokiej problematyki bezpieczeństwa narodowego. Zapewniamy jednak, że tematy te będą zawsze szeroko reprezentowane na łamach naszego pisma. W dziale Varia zamieszczamy natomiast szereg artykułów z zakresu historii i politologii. W niniejszym numerze publikujemy też niezwykle
interesujący, przygotowany przez ks. Józefa Mareckiego, tekst źródłowy poświęcony prześladowaniu ludności polskiej przez Ukraińców w Jazłowcu i okolicach podczas II wojny światowej. Mamy nadzieję, że wszystkie publikowane artykuły i materiały wzbudzą zainteresowanie naszych Czytelników i staną się zaczynem do dalszych badań naukowych, refleksji i dyskusji.


Czwarty numer półrocznika naukowego pt. „Fides Ratio et Patria. Studia Toruńskie” wydawanego przez Wyższą Szkołę Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu poświęcony jest w dużej części problematyce państwa jako formy organizacji społeczeństwa. Okazją do podjęcia tej tematyki stała się wielka 1050.
Rocznica Chrztu Polski obchodzona w 2016 roku.

Chrzest oznaczał dla mieszkańców ziem polskich przyjęcie Światła Chrystusa i szansę na zbawienie. Ale nie tylko. Polska tożsamość łączy się ściśle z chrześcijaństwem. Przyjęcie chrztu przez Mieszka I było też najważniejszym elementem kształtowania się naszej państwowości. Dzięki temu sakramentowi
władca uzyskał sankcję Boską dla swojego panowania. Wzmacniało to państwo i powstrzymywało tendencje odśrodkowe. Chrześcijaństwo stało się także ważnym czynnikiem łączącym różne (często skonfliktowane) plemiona, z których składało się księstwo Mieszka. Przyjęcie chrześcijaństwa pozwalało też wprowadzać w państwie Mieszkowym nowe metody zarządzania, oparte na sztuce pisania
(którą początkowo posiadali jedynie przybywający do Polski księża i zakonnicy) i doświadczeniu cywilizacji Zachodu. Chrzest oznaczał też wejście Polski w obszar Christianitas, wstąpienie do rodziny chrześcijańskich krajów europejskich. Dawało to Mieszkowi możliwości prowadzenia skutecznej polityki zagranicznej i dyplomacji. Za chrztem następowało bowiem pełne uznanie na arenie międzynarodowej i zabezpieczenie przed możliwością podboju ze strony Niemiec pod pozorem chrystianizacji. Chrześcijaństwo bardzo mocno umacniało suwerenność młodego państwa, szczególnie że dzięki staraniom Mieszka I już w 968 r. udało się utworzyć pierwsze polskie biskupstwo w Poznaniu.

W czwartym numerze naszego półrocznika wiele miejsca poświęcamy doniosłym wydarzeniom sprzed 1050 lat, a także ich roli w naszej tradycji narodowej. Publikujemy w nim jednak także inne rozważania na temat funkcjonowania państwa we współczesnym świecie. W dziale Varia zamieszczamy zaś szereg artykułów z zakresu historii, teologii i politologii. Mamy nadzieję, że wszystkie teksty wzbudzą zainteresowanie Czytelników i będą inspiracją do dyskusji i refleksji.


Trzeci numer półrocznika naukowego pt. „Fides, Ratio et Patria. Studia Toruńskie”, wydawanego przez Wyższą Szkołę Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu, poświęcony jest w dużej części problemom informatyki i cyberprzestrzeni. Rewolucja informatyczna, która nastąpiła w ostatnich trzydziestu latach,
stawia przed każdym człowiekiem ogromne i różnorodne wyzwania. Rosnąca moc obliczeniowa i rozmaite nowe funkcje komputerów w połączeniu z coraz bardziej wyrafinowanym oprogramowaniem stwarzają ogromne możliwości dla wszystkich dziedzin ludzkiej cywilizacji. Wszystko to wymaga jednak nieustannej edukacji użytkowników, podnoszenia ich kwalifikacji, wdrażania do obsługi nowego sprzętu. Postęp technologiczny, sam w sobie pożądany i pozytywny, niesie też zagrożenia. Maszyny i urządzenia – tworzone, żeby czynić dobro – mogą służyć także złym celom. Przykładowo większość przestępstw z zakresu sportowej korupcji bukmacherskiej dokonywana jest przez komputer (pisze o tym na łamach niniejszego numeru Radosław Orzechowski). Należy więc podejmować głęboką refleksję nad tym, co czynić, aby rozwój technologii informatycznej wykorzystywany był na większą chwałę Bożą i dla dobra człowieka, a nie dla złych, niegodziwych celów.

Niniejszy numer naszego półrocznika zawiera teksty zarówno trudne, wymagające specjalistycznego przygotowania z zakresu informatyki, jak również mniej skomplikowane, dostępne dla osób o wykształceniu humanistycznym. W dziale Varia zamieszczamy natomiast szereg artykułów z zakresu historii i politologii. Mamy nadzieję, że wszystkie publikowane teksty wzbudzą zainteresowanie naszych Czytelników i staną się zaczynem do dalszych refleksji, rozmów i dyskusji.


Drugi numer półrocznika naukowego pt. „Fides, Ratio et Patria. Studia Toruńskie”, wydawanego przez Wyższą Szkołę Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu, poświęcony jest w dużej części etyce pracy dziennikarza. Wolne media uważane są dzisiaj za czwartą władzę, która pełni funkcje kontrolne wobec
trzech pozostałych (ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej). Ta niezwykle wysoka ranga środków masowego przekazu powoduje, że praca dziennikarza nie polega tylko na prostym wykonywaniu czynności zawodowych. Jest ona także powołaniem do służby dla społeczeństwa. Służby opartej na wysokich standardach etycznych, na dążeniu do poznawania prawdy, piękna i dobra, na miłości Boga i bliźniego. Dla tych wartości dziennikarze często ponoszą wielkie ofiary, nawet życia i zdrowia. W zamieszczonych w niniejszej publikacji artykułach Jerzego C. Malinowskiego i ks. Jarosława Wąsowicza SDB znajdujemy przykłady takich ofiar, które w czasach komunistycznych stały się udziałem dziennikarzy prasy podziemnej.

Dobry dziennikarz to dziennikarz odważny, a równocześnie dążący do rozpoznania prawdy, daleki od działalności propagandowej i rozmaitych uwikłań opisywanych w tym numerze przez Pawła Pasionka, ks. Antoniego Ponińskiego i Przemysława Ruchlewskiego. Dziennikarz powinien rozumieć, że także informowanie ma swoje granice, o czym piszą w niniejszym zeszycie ks. Tomasz Dutkiewicz i Robert Grochowski. Ten ostatni rozważa zresztą szereg innych ograniczeń etycznych w pracy dziennikarskiej.

Mamy nadzieję, że zarówno te, jak i inne teksty opublikowane na łamach naszego pisma wzbudzą zainteresowanie i będą przyczynkiem do ciekawych rozważań i dyskusji. Liczymy, że sięgną do nich nie tylko naukowcy i studenci, ale również dziennikarze – przedstawiciele zawodu, który w dziejach współczesnego świata odgrywa tak wielką rolę.


Oddajemy w ręce Czcigodnych Czytelników pierwszy zeszyt półrocznika naukowego pt. „Fides, Ratio et Patria. Studia Toruńskie”. Jego wydawcą jest Wyższa Szkoła Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu. Tytuł pisma zaczerpnęliśmy ze słów zawartych w herbie uczelni. Są one ściśle ze sobą związane. Wiara chrześcijańska jest fundamentem systemu wartości, który z kolei powinien stanowić podstawę życia zarówno jednostek, jak i społeczeństw. Rozum to narzędzie dane nam przez Boga dla rozpoznawania i przenikania cnót: Prawdy, Piękna i Dobra. Ojczyzna stanowi nasze miejsce na Ziemi, a równocześnie to zbiorowość (Naród), z którą związane są doczesne losy ludzi. Miłość do Ojczyzny jest wymogiem Wiary
chrześcijańskiej, wyraża ją między innymi rozumna praca dla dobra wspólnego.

W oparciu o te trzy słowa zawarte w herbie Wyższej Szkole Kultury Społecznej i Medialnej pragniemy prowadzić naszą pracę na niwie nauki. Jej owoce będziemy publikować na łamach niniejszego pisma. Chcemy jednak podkreślić, że nasz półrocznik otwarty jest dla wszystkich naukowców polskich i zagranicznych, dla których słowa „Fides, Ratio et Patria” są drogowskazem w ich dociekaniach. Zapraszamy do współpracy uczonych z takich dziedzin, jak: historia, ekonomia, politologia, socjologia, teologia, filozofia, medioznawstwo, kulturoznawstwo, komunikacja społeczna, literaturoznawstwo, informatyka oraz rozmaitych dyscyplin humanistycznych i społecznych.

Pierwszy numer półrocznika ukazuje się w roku 2014, w setną rocznicę wybuchu I wojny światowej, podczas której Polacy podjęli owocny trud walki o odzyskanie Niepodległości. Dlatego też najważniejszym tematem niniejszego zeszytu jest polska droga do Niepodległości w ciągu całego XX wieku. Droga niełatwa, bolesna, naznaczona wciąż podkopywaną nadzieją. Lata 80. minionego
stulecia miały przynieść upragnioną wolność, ale jak się okazało – co doskonale widać w artykule Siła (bez)silnych. Działania opozycji demokratycznej w optyce SB – środowiska opozycyjne, stanowiące obecnie fundament „demokratycznej władzy”, zostały częściowo zinfiltrowane przez agenturę, która dziś świętuje „25-lecie odzyskania wolności”.

Będziemy dokładać starań, aby także następne numery „Fides, Ratio et Patria. Studiów Toruńskich” miały charakter częściowo monograficzny, poświęcony ważnym i ciekawym zagadnieniom


Publisher
Wydawnictwo Akademii Zamojskiej
ul. Pereca 2, 22-400 Zamość
tel.: +48 84/638 34 44;
tel. kom. +48/ 790 331 087
fax: +48 84/ 638 35 00
University
Akademia Zamojska
ul. Pereca 2, 22-400 Zamość
tel. 84 638 34 44
fax 84 638 35 00
e-mail: rektorat@akademiazamojska.edu.pl
About:
Copyright 2021 by
OJS Support and Customization by LIBCOM
Platform & workfow by OJS/PKP