Abstrakt

Po uzyskaniu w 1991 roku przez Ukrainę niepodległości polscy mieszkańcy tych terenów stali się obywatelami nowego państwa. Wraz z tym zaczęły zmieniać się też ich warunki życia oraz pojawiły się nowe możliwości dla ich funkcjonowania. Zmieniły się one również i dla mieszkańców Sambora, małego miasta, znajdującego się około 70 km na południowy zachód od Lwowa. Mieszkańcy Sambora w czasach ZSRR skupiali swoje życie kulturalne wokół kościoła parafialnego pw. Ścięcia Świętego Jana Chrzciciela, gdzie wszystkie wydarzenia (w tym msze święte oraz nabożeństwa) odbywały się w języku polskim. W trudnych czasach lat 80. i 90. parafia udzielała również wszelkiego rodzaju wsparcia wszystkim osobom, nie tylko pochodzenia polskiego. Przy parafii swoje początki też ma największa organizacja polonijna w mieście – Towarzystwo Kultury Polskiej Ziemi Lwowskiej Oddział w Samborze, która zaczęła się spotykać od 1989 r. na terenach kościelnych, dopóki nie przeniosła swej działalności do mieszkań prywatnych, a potem uzyskała własną siedzibę. TKPZL Oddział w Samborze stał się platformą życia kulturalnego
dla mieszkańców miasta polskiego pochodzenia i do dnia dzisiejszego aktywnie działa na wielu obszarach. Z początkowej inicjatywy TKPZL Oddziału w Samborze powstała również polska szkoła, która szybko stała się niezależną organizacją polonijną. Do dziś szkoła naucza w trybie weekendowym dzieci i młodzież z polskich rodzin (ale także cieszy się dużą popularnością wśród mieszkańców ukraińskiego pochodzenia) siedmiu przedmiotów: języka polskiego, literatury polskiej, geografii, historii Polski, wiedzy o narodzie polskim, kultury narodu polskiego oraz muzyki. Mimo w miarę dużej aktywności miejscowych organizacji polonijnych jest widoczny fakt emigracji Polaków z Sambora na Zachód (najczęściej do Polski). Skutkiem tego jest naturalnie zmniejszenie się liczby aktywnych Polaków w mieście oraz spadek zainteresowania miejscowej młodzieży w życiem Polonii. Spora część polskich mieszkańców, poprzez asymilację z ukraińską społecznością, także coraz mniej się identyfikuje z polskością.