Memorandum organizacji Irgun Cwai Leumi dotyczące stworzenia państwa żydowskiego w Palestynie. Przyczynek do badań nad działalnością syjonistów – rewizjonistów w powojennej Polsce

Dominik Flisiak

doi:10.56583/sz.598

Data publikacji : 2018-12-31

Tom 8 Nr 7-8 (2018)

Memorandum organizacji Irgun Cwai Leumi dotyczące stworzenia państwa żydowskiego w Palestynie. Przyczynek do badań nad działalnością syjonistów – rewizjonistów w powojennej Polsce

Dominik Flisiak

DOI: https://doi.org/10.56583/sz.598

Abstrakt

Artykuł odnosi się do memorandum prawicowej organizacji syjonistycznej Irgun Cwai Leumi, które jej przedstawiciele w pierwszej połowie 1947 rozesłali do prawie wszystkich krajów, które debatowały w ONZ na temat przyszłości Palestyny. Od 1918 Palestyna znajdowała się pod okupacją brytyjską. Członkowie Irgunu byli rekrutowali z rewizjonistycznych syjonistów, najbardziej prawicowej części ruchu, który dążył do przywrócenia państwa żydowskiego. Przywódcą tej grupy był poeta, działacz wojskowy Władimir Żabotyński. Jego zwolennicy proponowali: zniesienie brytyjskiej władzy nad tą częścią Bliskiego Wschodu; utworzenie państwa żydowskiego na wschód i zachód od rzeki Jordan; pozwolenie Żydom mieszkającym w Europie na nieograniczoną możliwość dotarcia do Palestyny. Warto wspomnieć, że dokument dotarł także do zwolenników Żabotyńskiego, którzy w latach 1944/1945-1949 prowadzili nielegalną działalność w PRL.

Słowa kluczowe:

Irgun Cwai Leumi, syjoniści, Palestyna, Władimir Żabotyński, państwo żydowskie, okres powojenny

Inne teksty tego samego autora

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Flisiak , D. (2018). Memorandum organizacji Irgun Cwai Leumi dotyczące stworzenia państwa żydowskiego w Palestynie. Przyczynek do badań nad działalnością syjonistów – rewizjonistów w powojennej Polsce. Studia Żydowskie. Almanach, 8(7-8), 143–158. https://doi.org/10.56583/sz.598

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Aleksium N., Dokąd dalej? Ruch syjonistyczny w Polsce (1944–1950), Warszawa 2002.

Begin M., Czas białych nocy: opowieść o aresztowaniu i przesłuchaniach Menachema Begina, z załączeniem protokołów i dokumentów odtajnionych po upadku Związku Radzieckiego, Kraków-Budapeszt 2010.

Bowyer B.J., Terror Out of Zion: Irgun Zvai Leumi, Lehi, and the Palestine Underground, 1929–1949, New York 1977.

Brenner L., The Iron Wall. Zionist Revisionism from Jabotinsky to Shamir, London 1984.

Encyklopedia palestyńska, Kraków–Warszawa 1939, t. 1, z.7, s. 427–442.

Chojnowski A., Tomaszewski J., Izrael, Warszawa 2001.

Cweibaum B. i in., Encyklopedia palestyńska, Kraków-Warszawa 1939, t. 1, z. 6.

Grabski A., Centralny Komitet Żydów w Polsce (1944-1950). Historia polityczna, Warszawa 2015.

Grabski A., Działalność komunistów wśród Żydów w Polsce (1944–1949), Warszawa 2004.

Grabski A., Wójcicki M., Żydowski Związek Wojskowy i polscy konspiratorzy. Relacja Pinii Besztimta, „Studia Judaica”, 14 (2011), nr 1 (27).

Gonery J., The British Labour Movement and Zionism, Londyn 1983.

Gontarek A., Na usługach UB Dawid Drażnin, „Biuletyn Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie”, 2013, nr 2 (71).

Halperin J., Sze’elat ha-bitahon ha-iwri: ikronej ha-strategja we-ha-taktika szel ha hagana ha-iwrit, Warszawa 1934.

Heller D.K., Między obroną a atakiem: syjoniści-rewizjoniści wobec przemocy antyżydowskiej w Polsce w latach trzydziestych, „Kwartalnik Historii Żydów” 2016, nr 2.

Heller J., The Stern Gang – Ideology, Politics and Terror 1940–1949, London 1995.

Kohn I., Stronnictwo Państwa Żydowskiego, jego istota i cele, Tarnopol 1934.

Kossoy E., Żydowskie podziemie zbrojne w Palestynie i jego polskiego powiązania, „Zeszyty Historyczne” (Biblioteka Kultury), 158 (2006).

Lazar Ch., Betar be-szeerit haplite 1945 – 1948, Tel Awiw 1997.

Libionka D., Weinbaum L., Bohaterowie, hochsztaplerzy, opisywacze wokół Żydowskiego Związku Wojskowego, Warszawa 2011.

Namysło A., Instrukcja MBP dla rozpracowania partii i organizacji działających w społeczeństwie żydowskim z 1946 r., „Pamięć i Sprawiedliwość”, 2004, nr 2.

„Nowy Dziennik”, 1939, nr 168.

Michniewicz W., Jeszcze w sprawie Hulanickiego, „Kultura. Szkice, opowiadania, sprawozdania”, 1958, nr 7/8.

„Mosty. Biuletyn Haszomer Hacair w Polsce”, 1949, nr 14.

Ochmann J., Polski rodowód „wojowniczości” syjonizmu, „Res Politicae”, 7 (2015), s. 163–197.

Patek A., Wielka Brytania wobec Izraela w okresie pierwszej wojny arabsko-żydowskiej, maj 1948- styczeń 1949, Kraków 2002.

Patterson J.H., With the Zionists in Gallipoli, London 1916.

Patterson J.H., With the Judaeans in the Palestine Campaign, London 1922.

Perelman J., Rewizjonizm w Polsce 1922–1936, Warszawa 1937.

Perlmutter A., The life and time of Menachem Begin, New York 1987.

Segev T., Siódmy milion. Izrael – piętno zagłady, Warszawa 2012.

Semczyszyn M., Polski szlak Brichy. Nielegalna emigracja Żydów z Polski w latach 1944-1947, w: Między ideologią a socjotechniką: kwestia mniejszości narodowych w działalności władz komunistycznych – doświadczenie polskie i środkowoeuropejskie, red. M. Semczyszyn, J. Syrnyk, Warszawa-Szczecin-Wrocław 2014.

Shapiro Y., The road to power: Herut Party in Israel, New York 1991.

Shindler C., Historia współczesnego Izraela, Warszawa 2011.

Shindler C., The rise of the Israeli Right: from Odessa to Hebron, New York 2016.

Smoleński P., Arab strzela, Żyd się cieszy, Warszawa 2012.

Snyder T., Czarna ziemia. Holocaust, jako ostrzeżenie, tłum. B. Pietrzyk, Warszawa 2015.

Szaynok B., Walka z syjonizmem w Polsce (1948-1953), w: Komunizm: ideologia, system, ludzie, red. T. Szarota, Warszawa 2001.

Weinbaum L., A Marriage of Convenience. The New Zionist Organization and the Polish Government 1936 – 1939, New York 1993.

Wójcicki M., Podstawy teoretyczne ideologii rewizjonizmu syjonistycznego oraz ich wpływ na kształt myśli państwowej ruchu, „Kwartalnik Historii Żydów” 2007, nr 3 (223).

Zychowicz P., Tajemnicza śmierć polskiego konsula w Jerozolimie, „Uważam Rze”, 2011, nr 6.

Zineman J., Historia sjonizmu. Od czasów najdawniejszych do chwili obecnej, Warszawa 1946.

Żabotyński W., Di geszichte fun Idiszen Legion: a bintel ferzenliche zichrojnes funem grinder un szafer fun Idiszen Legion, Warszawa 1937.

Żabotyński W., Dzieje Legjonu Żydowskiego, Kraków 1934.

Żabotyński W., Ideologia Bejtaru, Lwów 1934.

Żabotyński W., Nowa Organizacja Syjonistyczna, Kraków 1936.

Żeromski A., Po obu stronach Jordanu. Historia konfliktu, Warszawa 1969.