Published : 2019-12-31

Metody zwalczania powstania styczniowego (1863–1864)

Zbigniew Stankiewicz



Abstract

Autor omawia metody podejmowane przez Rosjan celem zdławienia powstania styczniowego, ciągle ewoluujące, bo dostosowywane do możliwości bojowych oddziałów powstańczych i podejmowanych przez nie działań; one także zostały pokrótce scharakteryzowane. Zaczyna od roku 1861, gdy carat zaczął sobie zdawać sprawę, że nie ma w Królestwie Polskim wystarczających sił, by likwidować protesty ludności i zaczął w nim rozlokowywać wojsko. Po wybuchu powstania 1863 r. nakazano jego koncentrację w strategicznych miastach. Następnie garnizony rosyjskie utworzyły mobilne kolumny do działań w terenie o organizacji i taktyce wypracowanej, jak twierdzi autor, w czasie walk na Kaukazie, oraz grupy wypadowe (latające oddziały). Miały one zwalczać oddziały powstańcze prowadzące działalność de facto partyzancką. Omówiono działanie rosyjskiego wywiadu wojskowego i narastający terror wobec ludności cywilnej oraz kontrdziałania Żandarmerii Narodowej. Od końca 1863 r. Rosjanie zdawali sobie sprawę, że wojny nie można wygrać tylko środkami militarnymi, wzmocnili odciąganie ludności od popierania powstania (kontrybucje, adresy wiernopoddańcze). Carską politykę wobec chłopów autor określa jako „przekupywanie”, którego ostatecznym etapem był dekret o uwłaszczeniu. Do 1865 r. Rosjanie rozpracowali całą wojskową i cywilną strukturę organizacyjną powstania, łącznie z obsadą personalną, a wyniki ich studiów stały się wzorem m.in. do niemieckich działań przeciwpartyzanckich w czasie II wojny światowej.




Details

References

Statistics

Authors

Download files

pdf (Język Polski)

Citation rules

Stankiewicz, Z. (2019). Metody zwalczania powstania styczniowego (1863–1864). The Archivist of Zamość, 17, 39–52. https://doi.org/10.56583/az.839




Publisher
Wydawnictwo Akademii Zamojskiej
ul. Pereca 2, 22-400 Zamość
tel.: +48 84/638 34 44;
tel. kom. +48/ 790 331 087
fax: +48 84/ 638 35 00
University
Akademia Zamojska
ul. Pereca 2, 22-400 Zamość
tel. 84 638 34 44
fax 84 638 35 00
e-mail: rektorat@akademiazamojska.edu.pl
About:
Copyright 2021 by
OJS Support and Customization by LIBCOM
Platform & workfow by OJS/PKP