Czy altruizm się opłaca? O ekonomii bezinteresowności w dobie społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR)

Sylwia Czakowska; Dariusz Czakowski

doi:10.56583/frp.2967

Data publikacji : 2024-12-31

Nr 21 (2024)

Czy altruizm się opłaca? O ekonomii bezinteresowności w dobie społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR)

Sylwia Czakowska

Dariusz Czakowski

DOI: https://doi.org/10.56583/frp.2967

Abstrakt

W coraz bardziej połączonym świecie, w którym dążenie do zysku często dominuje w dyskursie biznesowym, koncepcja altruizmu wyłania się jako przekonująca kontrnarracja, kwestionująca tradycyjne paradygmaty ekonomiczne i skłaniająca do ponownej oceny bezinteresowności w ramach kapitalistycznych ram. Altruizm, definiowany w kategoriach ekonomicznych jako działania przynoszące korzyści innym przy potencjalnym koszcie dla siebie, podnosi krytyczne pytania o jego rolę i znaczenie w zachowaniu rynkowym, szczególnie gdy zestawia się go z tłem interesu własnego, który od dawna charakteryzuje teorię ekonomiczną. Historycznie altruizm był marginalizowany na rzecz modeli stawiających na pierwszym miejscu racjonalny wybór i maksymalizację zysku. Jednak ostatnie trendy wskazują na zmianę tej perspektywy, zachęcając do zbadania, w jaki sposób można kwantyfikować zachowanie altruistyczne i jego obserwowalne skutki dla zachowań konsumentów i strategii korporacyjnych. Wzajemne oddziaływanie altruizmu i rentowności przedstawia paradoks: czy te dwa zjawiska mogą współistnieć harmonijnie, czy też są z natury sprzeczne? Niniejszy artykuł ma na celu zgłębienie tej skomplikowanej relacji poprzez zbadanie studiów przypadków, w których praktyki altruistyczne zwiększyły rentowność i przeanalizowanie postrzegania interesariuszy dotyczącego równowagi między względami etycznymi a sukcesem finansowym. Ponadto integracja altruizmu z inicjatywami społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR) otwiera nową drogę do zrozumienia korzyści ekonomicznych wynikających z motywów altruistycznych, ponieważ konsumenci coraz częściej faworyzują firmy, które są zgodne z ich wartościami. W miarę jak poruszamy się po zawiłościach globalnej gospodarki, wpływ postępu technologicznego i ewoluujących oczekiwań konsumentów na praktyki altruistyczne staje się coraz bardziej istotny, co wymaga dyskusji na temat tego, w jaki sposób decydenci mogą wspierać środowisko ekonomiczne w tym zakresie. Możemy zatem stwierdzić, iż rozważania w niniejszym artykule, eksponując wskazane współzależności, mają na celu przyczynić się do pogłębionej konceptualizacji altruizmu w teorii ekonomii, podważając zarazem tradycyjne założenia i prowokując do przewartościowania – czy w paradygmacie zorientowanym na maksymalizację korzyści, czysta bezinteresowność może stanowić funkcjonalny element systemu.

Słowa kluczowe:

ekonomia altruizmu, etyka w biznesie, społeczna odpowiedzialność biznesu (CSR), homo cooperativus, ekonomia behawioralna, inwestycje społeczne

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Czakowska, S., & Czakowski, D. (2024). Czy altruizm się opłaca? O ekonomii bezinteresowności w dobie społecznej odpowiedzialności biznesu (CSR). Fides, Ratio Et Patria. Studia Toruńskie, (21), 90–104. https://doi.org/10.56583/frp.2967

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Balcerak A., Metamorfozy modnych koncepcji zarządzania na przykładzie Społecznej Odpowiedzialności Biznesu, „Organization and Management” 2015, nr 168 (3).

Bhattacharya C., Sen S., Koncepcja odpowiedzialności biznesu w marketingu, w: Odpowiedzialność biznesu. Teoria i praktyka, red. Smith C.N., Lenssen G., Warszawa 2009.

Bis K., Społeczna odpowiedzialność biznesu jako silne narzędzie budowania relacji z klientami i opinią publiczną w czasach kryzysu, „Nowoczesne koncepcje i metody zarządzania” 2013.

Buczkowski B., Dorożyński T., Kuna-Marszałek A., Serwach T., Wieloch J., Społeczna odpowiedzialność biznesu. Studia przypadków firm międzynarodowych, Łódź 2016. DOI: https://doi.org/10.18778/8088-109-9.01

Czakowska S., The Impact of Social and Legal Factors on Earnings Management Practices in Listed Companies, „Studia z Zakresu Nauk Prawnoustrojowych. Miscellanea” 2023, nr 13.

Czakowski D., The Influence of Cultural Factors on the Employment Market: An Analysis of the Relationship Between Cultural Values and Employment Outcomes, „Roczniki Ekonomiczne Kujawsko-Pomorskiej Szkoły Wyższej w Bydgoszczy” 2023, nr 16.

Fiedor B., Ostapiuk A., Utylitaryzm versus aksjologiczne i społeczne uwarunkowania wyborów ekonomicznych, w: Etyka i ekonomia: w stronę nowego paradygmatu, red. Mączyńska E., Sójka J., Warszawa 2017.

Garriga E., Melé D., Corporate Social Responsibility Theories: Mapping the Territory, „Journal of Business Ethics” 2004, t. 53, nr 1. DOI: https://doi.org/10.1023/B:BUSI.0000039399.90587.34

Hadryś A., Czynniki determinujące formy ekspansji zagranicznej przedsiębiorstw rodzinnych, Poznań 2011.

Husted B., Salazar J., Taking Friedman Seriously: Maximizing Profits and Social Performance, „Journal of Management Studies” 2006, t. 43, nr 1. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1467-6486.2006.00583.x

Jagieła E., Społeczna odpowiedzialność małych przedsiębiorstw branży hotelarskiej, Wrocław 2022.

Jarmuż S., Lach Ł., Metacecha a struktura czynnikowa kwestionariusza NEO-FFI, „Przegląd Psychologiczny” 2007, t. 50, nr 3, s. 303-317.

Łobocki M., Altruizm jako troska o dobro innych ludzi, „Dydaktyka Literatury” 1996, nr 16.

Marcinek K., Inwestycje społecznie odpowiedzialne – motywacja inwestorów, „Studia Ekonomiczne” 2016, nr 286.

Nowik H., Pojęcie organizacji biotycznej, „Studia Paradyskie” 1984, t. 2.

Rybczyński J., Strategia zarządzania sytuacją kryzysową na przykładzie marki Reserved w latach 2010-2020, w: Zarządzanie kulturą i mediami w niepewnych czasach: studia przypadku, red. Modzelewska A., Warszawa 2020.

Spyra Z., Aspekty środowiskowe jako obszar CSR a kreowanie wizerunku marek własnych detalistów, „Marketing Instytucji Naukowych i Badawczych” 2017, nr 4(26).

Sułkowski Ł., „Tragedia dobra wspólnego” w świetle paradygmatu neoewolucyjnego, „Zarządzanie Publiczne” 2009, nr 5.

Trzmielak D., Komercjalizacja wiedzy i technologii – determinanty i strategie, Łódź 2013. DOI: https://doi.org/10.18778/7525-934-6

Wasilewska M., Altruizm w kontekście ekonomicznym – analiza wybranych modeli i badań ekonomii behawioralnej, „Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne” 2022, nr 29(1). DOI: https://doi.org/10.21697/ucs.2022.29.1.06

Wojnarowska H., Wizerunek i reputacja firmy a lojalność klientów, „Handel Wewnętrzny” 2012, t. 3.

Wolska G., Zaangażowanie przedsiębiorstw w realizację koncepcji społecznej odpowiedzialności na podstawie badań empirycznych przeprowadzonych w Polsce, „Studia Ekonomiczne” 2015, nr 236.

Wygnański K., Frączak P., Ekonomia społeczna w Polsce – definicje, zastosowania, oczekiwania, wątpliwości, „Ekonomia Społeczna Teksty” 2006, nr 4.

Żur M., Prosumpcja jako proces optymalizowania konsumpcji i trend implikujący gospodarkę współdzieloną, w: Antropologiczne i przyrodnicze aspekty konsumpcji nadmiaru i umiaru, red. Sadowski R., Kosieradzka-Federczyk A., Klimska A., Warszawa 2021.