Kardynał Stefan Wyszyński  – Prymas Tysiąclecia

Waldemar Chrostowski

doi:10.56583/frp.762

Published : 2020-06-30

No. 12 (2020)

Cardinal Stefan Wyszyński – the Primate of the Millennium

Waldemar Chrostowski

https://orcid.org/0000-0002-8733-2192

DOI: https://doi.org/10.56583/frp.762

Abstract

An article that briefly presents the profile and the most important achievements of Cardinal Stefan Wyszyński, the Primate of the Millennium, is divided into three parts. The first part shows the childhood of Zuzela (1901–1910) and Andrzejewo (1910–1912) and of youth in Warsaw (1912–1915) and Łomża (1915–1917). The spiritual atmosphere of the family home, from which he derived Christian values and deep piety, played a huge role in shaping the boy’s conscience and attitude. The second part presents the priest’s path (1924–1946), leading to the dignity of the bishop of Lublin (1946–1948), and then the metropolitan archbishop of Gniezno and Warsaw
(1948–1981). It coincided with the difficult 1920s and 1930s, as well as the Second World War and the post-war period. Most of that time was marked by struggles with two totalitarianisms: brown, i.e. national-socialist, and red, i.e. international-socialist (communist). The third part discusses the most important aspects of these efforts and achievements, which made Cardinal Stefan Wyszyński the spiritual father of the Polish nation and was described by John Paul II as the Primate of the Millennium. He saved the faith and the Church in Poland from atheism and godlessness, and by carrying it through the dark time of communist repression he helped Poland and Poles
to preserve and develop their national identity. The article justifies and illustrates the words of John Paul II addressed to Cardinal Stefan Wyszyński on October 23, 1978, a week after the conclave: “Venerable and Beloved Primate Fathers! Let me just say
what I think. There would not be in the See of Peter this Polish Pope, who today full of fear of God, but also full of trust, begins a new pontificate, if it were not for your faith, which does not retreat from imprisonment and suffering, your heroic hope, and your
entrustment entirely to the Mother of the Church, if Jasna Góra and the whole period of the history of the Church in our homeland, which are related to your episcopal and primate ministry, was not there."

Keywords:

Stefan Wyszyński, the Primate of the Millennium, John Paul II, the Catholic Church in Poland, the Second Vatican Council

Details

References

Statistics

Authors

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Chrostowski, W. (2020). Cardinal Stefan Wyszyński – the Primate of the Millennium. Fides, Ratio Et Patria. Studia Toruńskie, (12), 9–27. https://doi.org/10.56583/frp.762

Altmetric indicators

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.

References

Budzyński S., Burchacka I., Mazurek A. (red.), Sługa Boży Stefan kardynał Wyszyński (1901–1981). Co Kościół i Polska zawdzięczają Prymasowi Tysiąclecia? Oficyna Wydawniczo–Poligraficzna „ADAM”, Warszawa 2000.

Czaczkowska E., Kardynał Wyszyński. Biografia, Kraków 2013.

Czarnowski R., U kolebki życia prymasa Wyszyńskiego w setna rocznicę urodzin i chrztu świętego Sługi Bożego Kardynała Stefana Wyszyńskiego, Łomża 2001.

Czekalski R. (red.), Kardynał Stefan Wyszyński. Droga życia i posługi pasterskiej, Wydawnictwo Naukowe UKSW, Warszawa 2021.

Człowiek niezwykłej miary. Ojciec Święty Jan Paweł II o kardynale Stefanie Wyszyńskim. Kardynał Stefan Wyszyński o sobie. Kardynał Józef Glemp o kardynale Stefanie Wyszyńskim, Warszawa 1984.

Człowiek niezwykłej miary. Stefan Kardynał Wyszyński w świetle wypowiedzi św. Jana Pawła II oraz własnych, Fundacja „Czas to Miłość, Warszawa 2017.

Czyżewski, Kardynał Stefan Wyszyński – arcybiskup metropolita gnieźnieński, w: R. Czekalski (red.), Kardynał Stefan Wyszyński, s. 187–205.

Dziuba A. F., Kardynał Stefan Wyszyński, Wydawnictwo WAM, Kraków 2010.

Jan Paweł II, Dar i Tajemnica. W pięćdziesiątą rocznicę moich święceń kapłańskich, Kraków 1996.

Jan Paweł II, Dzieła zebrane, T. IX: Homilie i przemówienia z pielgrzymek – Europa. Część 1 Polska, Wydawnictwo M, Kraków 2008.

Łatka R., Mackiewicz B, Zamiatała D., Kardynał Stefan Wyszyński 1901–1981, Instytut Pamięci Narodowej – Instytut Prymasowski Stefana Kardynała Wyszyńskiego, Warszawa 2019.

Kard. Karol Wojtyła, W. Chrostowski (tekst), Adam Bujak, Ryszard Rzepecki (fot.), Święty Prymas, Biały Kruk, Kraków 2019.

Kijas, Stefan Kardynał Wyszyński. Osoba ciesząca się autorytetem, w: R. Czekalski (red.), Kardynał Stefan Wyszyński, s. 609–622.

Kowalczyk M., Prymasa Tysiąclecia program Wielkiej Nowenny (1957–1966) w perspektywie teologicznej po odzyskaniu wolności (1989), w: R. Czekalski (red.), Kardynał Stefan Wyszyński, s. 87–101.

Królikowski, Maryja – „Matka Kościoła” w nauczaniu Kardynała Stefana Wyszyńskiego (I), Collectanea Theologica R. 61: 1991 nr 4, s. 81–105.

Laskowska M., Ksiądz Stefan Wyszyński jako dziennikarz i redaktor (1924–1946), Toruń 2011; taż, „Najmilszy trud mego życia”, czyli o pracy dziennikarskiej ks. Stefana Wyszyńskiego, w: R. Czekalski (red.), Kardynał Stefan Wyszyński, s. 141–153.

Majewska J., Działalność ks. Stefana Wyszyńskiego jako chrześcijańskiego społecznika, w: R. Czekalski (red.), Kardynał Stefan Wyszyński, s. 121–139.

Micewski A., Kardynał Wyszyński, prymas i mąż stanu, Paris 1982.

Nitecki P., Ksiądz Stefan Wyszyński, student Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w latach 1925–1929, Lublin 2006.

Nitecki P., Włocławskie dzieje Stefana Wyszyńskiego 1917–1946, Wrocław 2008.

Piasecki B., Ostatnie dni Prymasa Tysiąclecia, Wydawnictwo M, Kraków 2020.

Podsiad A., Szafrańska A., Pierwsze dni pontyfikatu Jana Pawła II, Warszawa 1983.

Poniński A., Działalność duszpasterska ks. Stefana Wyszyńskiego we włocławskim okresie jego życia, w: R. Czekalski (red.), Kardynał Stefan Wyszyński, s. 33–67.

Przybyłowski J.K., Kardynał Stefan Wyszyński jako krzewiciel patriotyzmu i tradycji chrześcijańskiej, w: R. Czekalski (red.), Kardynał Stefan Wyszyński, s. 547–563.

Raina P., Jasnogórskie Śluby Narodu Polskiego 1656–1956–1966, Warszawa 2006.

Rastawicka A., Piasecki B. (red.), Czas nigdy Go nie oddali. Wspomnienia o Stefanie Kardynale Wyszyńskim, Wydawnictwo M, Kraków 2011.

Rastawicka A., Droga świętości Prymasa Stefana Wyszyńskiego, w: R. Czekalski (red.), Kardynał Stefan Wyszyński, s. 623–635.

Romaniuk M. P., Życie, twórczość i posługa Stefana Kardynała Wyszyńskiego Prymasa Tysiąclecia, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa 1994.

Rynio A., Biskup Stefan Wyszyński jako ordynariusz diecezji lubelskiej i Wielki Kanclerz Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, w: R. Czekalski, (red.), Kardynał Stefan Wyszyński, s. 157–186.

Skibiński P., Prymas Stefan Wyszyński a dążenia wolnościowe Polaków, w: R. Czekalski (red.), Kardynał Stefan Wyszyński, s. 429–446.

Skorowski H., Wkład kardynała Stefana Wyszyńskiego w rozwój polskiej myśli społecznej, w: R. Czekalski, (red.), Kardynał Stefan Wyszyński, s. 103–119.

Stefan Kardynał Wyszyński. Biografia w fotografiach, Zakłady Naukowe Seminarium Polskiego w Orchard Lake, Michigan 1969.

Stefan Wyszyński, Wszystko postawiłem na Maryję, Paris 1980.

Stefan Wyszyński, Kościół w służbie Narodu, Rzym 1981.

Stefan Wyszyński, Nauczanie społeczne 1946–1981, Warszawa 1990.

Stefan Kardynał Wyszyński Prymas Polski, Dzieła zebrane, T. I: 1949–1953, Wydawnictwo im. Stefana Kardynała Wyszyńskiego „SOLI DEO”, Warszawa 1991.

Stefan Kardynał Wyszyński, Zapiski więzienne, Wydawnictwo im. Stefana Kardynała Wyszyńskiego „SOLI DEO”, Warszawa 2006.

Stefan Kardynał Wyszyński Prymas Polski, List do moich kapłanów, Wydawnictwo im. Stefana Kardynała Wyszyńskiego „SOLI DEO”, Warszawa 2010.

Sukiennik E., Stefan Wyszyński jako arcybiskup metropolita warszawski (1948–1981), w: R. Czekalski (red.), Kardynał Stefan Wyszyński, s. 207–230.

Wejman G., Droga wolności. Uwięzienie – Jasnogórskie Śluby Narodu – Wielka Nowenna – Milenium Chrztu Polski, w: R. Czekalski (red.), Kardynał Stefan Wyszyński, s. 291–311.

Wilk S., Zaangażowanie kardynała Stefana Wyszyńskiego w prace Soboru Watykańskiego II, w: R. Czekalski (red.), Kardynał Stefan Wyszyński, s. 313–331.

Zieliński Z., Kościół w Polsce 1944–2002, Radom 2003.