Constitutional responsibility of the president in post-communist countries – case study (Lithuania, Romania, the Czech Republic)

Monika Kowalska

doi:10.56583/fs.133

Data publikacji : 2017-12-31

Tom 10 Nr 1 (2017)

Odpowiedzialność konstytucyjna prezydentaw państwach postkomunistycznych – studium przypadku (Litwa, Rumunia, Czechy)

Monika Kowalska

DOI: https://doi.org/10.56583/fs.133

Abstrakt

Artykuł przedstawia empiryczną stronę zagadnienia odpowiedzialności konstytucyjnej w krajach „nowej demokracji” na przykładzie Litwy, Rumunii oraz Czech. Praktyka uczy nas, iż na każdym kto w mniejszym lub większym zakresie jest dysponentem władzy państwowej, ciąży pokusa jej nadużywania. Dlatego też odpowiedzialność osób zajmujących w państwie najwyższe stanowiska urzędnicze – a do nich z całą pewnością należy zaliczyć urząd głowy państwa – jest gwarancją praworządności w każdym współczesnym państwie demokratycznym. Odpowiedniej kontroli wymagają zarówno ich zachowania polegające tak na wadliwym stosowaniu prawa, bądź też podejmowane niezgodnie z treścią obowiązujących norm. Stąd w zestawie środków, które mają zapewnić kontrolę nad sprawowaniem władzy wykonawczej w sposób zgodny z prawem, znajduje się odpowiedzialność konstytucyjna egzekwowana przez niezawisłe organy typu sądowego lub w formule procedury impeachment. Takie też rozwiązania zostały przyjęte w większości europejskich państw postkomunistycznych, a co istotniejsze znalazły w niektórych z nich też praktyczne zastosowanie.

Słowa kluczowe:

odpowiedzialność konstytucyjna, impeachment, prezydent

Podobne artykuły

Diana Bednarz, Odpowiedzialność prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej w świetle Konstytucji z 1997 roku , Facta Simonidis: Tom 9 Nr 1 (2016)

Możesz również Rozpocznij zaawansowane wyszukiwanie podobieństw dla tego artykułu.

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

PDF (English)

Zasady cytowania

Kowalska , M. (2017). Odpowiedzialność konstytucyjna prezydentaw państwach postkomunistycznych – studium przypadku (Litwa, Rumunia, Czechy). Facta Simonidis, 10(1), 7–26. https://doi.org/10.56583/fs.133

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Brodziński W., Parlament Rumunii, Warszawa 2002.

Brodziński W., Republika Rumunii, w: Wzajemne stosunki między władzą ustawodawczą a wykonawczą (Białoruś, Czechy, Litwa, Rumunia, Słowacja, Węgry), Łódź 1996.

Brodziński W., System konstytucyjny Rumunii, Warszawa 2006.

Dziemidok-Olszewska B., System polityczny Rumunii, w: Systemy polityczne państw Europy Środkowej i Wschodniej, red. W. Sokół, M. Żmigrodzki, Lublin 2005.

Europejski Trybunał Praw Człowieka: Wybór orzeczeń 2011, oprac. M.A. Nowicki, Warszawa 2012.

Filip J., Formy odpowiedzialności konstytucyjnej w Republice Czeskiej, w: Formy odpowiedzialności konstytucyjnej w państwach europejskich, red. S. Grabowska, R. Grabowski, Toruń 2010.

Giżyńska M., Sąd Konstytucyjny Republiki Litewskiej, Olsztyn 2010.

Giżyńska M., Odpowiedzialność konstytucyjna głowy państwa w Republice Litewskiej (na tle kazusu Rolandasa Paksasa), w: Z zagadnień współczesnych społeczeństw demokratycznych, red. A. Jamróz, S. Bożyk, Białystok 2006.

Giżyńska M., Zakres kompetencji litewskiego Sądu Konstytucyjnego w „innych sprawach”, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego”, 2010, nr 1. DOI: https://doi.org/10.15804/ppk.2010.01.18

Górecki D., Sąd Konstytucyjny na Litwie, w: Sądy konstytucyjne w Europie, t. 4, red. J. Trzciński, Warszawa 2000.

Górecki D., Matonis R., Odpowiedzialność konstytucyjna Prezydenta Republiki Litewskiej Rolandasa Paksasa, „Przegląd Sejmowy”, 2004, nr 4 (63).

Grabowska S., Formy odpowiedzialności konstytucyjnej w Republice Rumunii, w: Formy odpowiedzialności konstytucyjnej w państwach europejskich, red. S. Grabowska, R. Grabowski, Toruń 2010.

Grabowska S., Odpowiedzialność karna głowy państwa na przykładzie Prezydenta Rumunii, „Przegląd Prawa Konstytucyjnego”, 2010, nr 1. DOI: https://doi.org/10.15804/ppk.2010.01.10

Jarašiūnas E., Law and facts in constitutional cases pertaining to impeachment of high officials, in: Law and fact in constitutional jurisprudence, Vilnius 2005.

Kruk M., Sąd Konstytucyjnego Republiki Czeskiej, w: Sądy konstytucyjne w Europie, t. 2: Bułgaria, Czechy, Rumunia, Słowacja, Węgry, red. J. Trzciński, Warszawa 1997.

Małajny R.M., Doktryna podziału władzy „Ojców Konstytucji” USA, Katowice 1985.

Pytlik B., Prezydent Rumunii, w: Prezydent w państwach współczesnych. Modernizacja instytucji, red. J. Osiński, Warszawa 2009.

Sokolewicz. W., Sąd Konstytucyjny w Rumunii, w: Sądy Konstytucyjne w Europie, t. 2: Bułgaria, Czechy, Rumunia, Słowacja, Węgry, red. J. Trzciński, Warszawa 1997.

Zwierzchowski E., Sądownictwo konstytucyjne, Białystok 1994.