Wybrane zagadnienia prawne wpływu (oddziaływania psychologicznego) przekazu podprogowego (percepcji subliminalnej), zawartego w pornografii perswazyjnej na tożsamość płciową (orientację seksualną) jej odbiorców (konsumentów)

Jarosław Bubiło

doi:10.56583/fs.2315

Data publikacji : 2023-12-31

Tom 16 Nr 2 (2023)

Wybrane zagadnienia prawne wpływu (oddziaływania psychologicznego) przekazu podprogowego (percepcji subliminalnej), zawartego w pornografii perswazyjnej na tożsamość płciową (orientację seksualną) jej odbiorców (konsumentów)

dr Jarosław Bubiło

https://orcid.org/0000-0003-4108-221X

DOI: https://doi.org/10.56583/fs.2315

Abstrakt

W artykule podjęto próbę scharakteryzowania wybranych zagadnień prawnych związanych z identyfikowaniem, definiowaniem i charakterystyką (za pomocą właściwej dla nauk prawnych terminologii i metodologii) zjawiska pornografii perswazyjnej, skutkami jej konsumpcji w kontekście obecnego w niej przekazu podprogowego, który pobudza odbiorcę w sposób omijający kontrolę świadomości i mogący prowadzić do ewentualnych skutków w zakresie problemów z fizyczną i psychiczną integralnością, w szczególności z tożsamością płciową czy nawet stłumieniem lub zmianą dotychczasowej orientacji seksualnej. W opinii autora jest to ewidentna ingerencja w prawo do poszanowania życia prywatnego odbiorcy, w szczególności w zakresie aspektów tożsamości osoby, takich jak samostanowienie o identyfikacji płciowej. Autor analizuje także charakter prawny przekazu podprogowego, zwanego percepcją (stymulacją) podprogową (subliminalną), na tle obowiązujących w UE i RP regulacji prawnych oraz omawia i rozważa wybrane aspekty indukcji hipnotycznej jako przejawy różnorakich form oddziaływania psychologicznego (a wręcz psychomanipulacji) na tożsamość płciową i orientację seksualną odbiorcy. Autor przedstawia pogląd, że odbiorcy (użytkownicy) tego typu treści wymagają szczególnej ochrony prawnej i powinni zostać zakwalifikowani jako szczególny rodzaj konsumentów.

Słowa kluczowe:

pornografia perswazyjna, przekaz podprogowy, bodziec podprogowy, perswazja podprogowa, tożsamość płciowa, orientacja seksualna

Inne teksty tego samego autora

dr Jarosław Bubiło, Sprawozdanie z Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej Medycyna i Prawo: pozasądowe metody rozwiązywania sporów dotyczących zdarzeń medycznych, Akademia Zamojska, Zamość, 24 kwietnia 2023 roku , Facta Simonidis: Tom 16 Nr 1 (2023)

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Bubiło, J. (2023). Wybrane zagadnienia prawne wpływu (oddziaływania psychologicznego) przekazu podprogowego (percepcji subliminalnej), zawartego w pornografii perswazyjnej na tożsamość płciową (orientację seksualną) jej odbiorców (konsumentów). Facta Simonidis, 16(2), 231–243. https://doi.org/10.56583/fs.2315

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Adamus R., Prawo człowieka do poszanowania jego intymności a dostęp do legalnej pornografii – Glosa do wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 7.02.2022 r. w sprawie Chocholáč v. Słowacja, „Palestra”, 2023, nr 5, s. 127-137.

Areni C.S., Kim D., The Influence of Background Music on Shopping Behavior. Classical versus Top-Forty Music in a Wine Store, „Advances in Consumer Research”, 20 (1993), s. 336-340.

Augustynek A., Psychopatologia człowieka dorosłego, Warszawa 2015.

Carnes P., Od nałogu do miłości. Jak wyzwolić się z uzależnienia od seksu i odnaleźć prawdziwe uczucie, tłum. W. Sułecki, Poznań 2001.

Cicha D.A., Psychoterapia osób uzależnionych od pornografii, „Rynek – Społeczeństwo – Kultura”, 2019, nr 1 (32), s. 34-37.

Europejski Trybunał Prawa Człowieka. Orzecznictwo, t. 2: Prawo do życia i inne prawa, oprac. M.A. Nowicki, Kraków 2002.

Gilbert A., Sissy Remixed. Trans* Porno Remix and Constructing the Trans* Subject, „Transgender Studies Quarterly”, 7 (2020), no. 2, s. 222-236. DOI: https://doi.org/10.1215/23289252-8143379

Grzegorzewska I., Cierpiałkowska L., Uzależnienia behawioralne, Warszawa 2018.

Habrat B., Koncepcje teoretyczne i pozycja nozologiczna tak zwanych nałogów behawioralnych, w: Zaburzenia uprawiania hazardu i inne tak zwane nałogi behawioralne, red. B. Habrat, Warszawa 2016, s. 15-54.

Kraus S.W., Krueger R.B., Briken P. i in., Compulsive Sexual Behaviour Disorder in the ICD-11, „World Psychiatry”, 2018, no. 17, s. 109-110. DOI: https://doi.org/10.1002/wps.20499

Kraus S.W., Voon V., Potenza M.N., Should Compulsive Sexual Behavior be Considered an Addiction?, „Addiction”, 2016, no. 111, s. 2097-2106. DOI: https://doi.org/10.1111/add.13297

Lew-Starowicz M., Patologiczna hiperseksualność, w: Zaburzenia uprawiania hazardu i inne tak zwane nałogi behawioralne, red. B. Habrat, Warszawa 2016, s. 305-349.

Lubman D.I., Yücel M., Pantelis C., Addiction, a Condition of Compulsive Behaviour? Neuroimaging and Neuropsychological Evidence of Inhibitory Dysregulation, „Addiction”, 2004, no. 99, s. 1491-1502. DOI: https://doi.org/10.1111/j.1360-0443.2004.00808.x

Momot M., Aspekty wykorzystania hipnozy oraz komunikacji pozawerbalnej w ujęciach psychotronicznym i psychomanipulacyjnym, „Wiedza Obronna”, 1-2 (2019), s. 188-202.

Musioł M., Przekaz podprogowy w procesie wychowania – dylematy, w: Manipulacja – media – edukacja, red. B. Siemieniecki, Toruń 2007, s. 543-551.

Niewiadomska I., Chwaszcz J., Kołodziej B. Śpila, Seks, Lublin 2005.

Nowicki M.A., Europejska konwencja praw człowieka. Wybór orzecznictwa, Warszawa 1999.

Olszewska E., Przekaz podprogowy w reklamie jako manipulacja i zagrożenie dla poczucia bezpieczeństwa konsumenta, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Lądowych”, 2013, nr 2 (168), s. 46-55. DOI: https://doi.org/10.5604/1731-8157.1115434

Piątek K., Zaburzenia behawioralne – trudności definiowania, typologie i koncepcje wyjaśniające powstawanie zaburzeń, w: Ewaluacja w profilaktyce i terapii zaburzeń behawioralnych, red. M. Piasecka, J. Kusztal, K. Piątek, Kraków 2022, s. 39-58.

Robot Sex, Social and Ethical Implications, eds. J. Danaher, N. McArthur, Cambridge 2017.

Roth K., Ciemna strona seksu. Gdy seks staje się nałogiem, tłum. M. Wojdak-Piątkowska, Sopot 2013.

Smolarek S., Reklama podprogowa – istota, mity, zagrożenia, „Zarządzanie Mediami”, 1 (3) (2013), s. 167-181.

Sternberg R.G., Psychologia poznawcza, tłum. E. Czerniawska, A. Matczak, Warszawa 2001.

Sulej M., Reklama podprogowa jako forma manipulacji, „Warszawskie Studia Pastoralne”, 12 (2010), s. 50-59.

Terelak J.F., Psychologiczne aspekty reklamy wizualnej, „Studia Psychologica”, 2004, nr 5, s. 293-311.

Trejderowski T., Socjotechnika. Podstawy manipulacji w praktyce, Warszawa 2009.

Vadapalli S.K., Kuss D.J., Sissy Hypno. Conceptualisation of Autogynephilic Persuasive Pornography (AGPP) and an Investigative Exploration of the Experiences of its Consumers, „Sexuality and Culture”, 28 (2023), s. 1-27 [online first]. DOI: https://doi.org/10.1007/s12119-023-10113-y

Witkowski T., Psychomanipulacje. Jak je rozpoznawać i jak sobie z nimi radzić, Wałbrzych 2000.

Wiśniewska M., Manipulowanie umysłem. Reforma procesu myślenia – pranie mózgu, „Wrocławskie Studia Erazmiańskie”, 2011, nr 5, s. 92-103.

Wójcik P., Reklama podprogowa jako narzędzie perswazji w komunikacji marketingowej, „Marketing i Rynek”, 2022, nr 3, s. 3-9. DOI: https://doi.org/10.33226/1231-7853.2022.3.1

Zimbardo P.G., Leippe M.R., Psychologia zmiany postaw i wpływu społecznego, tłum. P. Kwiatkowski, Poznań 2004.