W czasach pandemii i wojny. Bezpieczeństwo dostaw gazu ziemnego do odbiorców w Rumunii i Bułgarii (styczeń 2020 – sierpień 2023)

Tomasz Skrzyński

doi:10.56583/fs.2391

Data publikacji : 2023-12-31

Tom 16 Nr 2 (2023)

W czasach pandemii i wojny. Bezpieczeństwo dostaw gazu ziemnego do odbiorców w Rumunii i Bułgarii (styczeń 2020 – sierpień 2023)

dr hab. prof. Tomasz Skrzyński

https://orcid.org/0000-0003-2063-4396

DOI: https://doi.org/10.56583/fs.2391

Abstrakt

Do kwietnia 2022 roku zdecydowanie największym zewnętrznym dostawcą gazu ziemnego do Bułgarii i Rumunii była Rosja. Dla Bułgarii gaz rosyjski miał znaczenie podstawowe. W Rumunii uzupełniał własne wydobycie. Porównano, w jakim stopniu pandemia, kryzys energetyczny i konflikt zbrojny wpłynęły na dostępność gazu dla odbiorców bułgarskich i rumuńskich. W 2020 roku w tych krajach bezpieczeństwo dostaw gazu do odbiorców pogorszył m.in. wzrost jego konsumpcji, dalszy spadek wydobycia (w Bułgarii i Rumunii) i tranzytu przez te kraje. Rozbudowa infrastruktury po kwietniu 2022 roku była w dużej mierze przyspieszeniem realizacji działań zaplanowanych przed 2020 rokiem. Bułgaria skupiła się na dywersyfikacji dostaw za pośrednictwem Grecji i Turcji. Rumunia m.in. kontynuowała starania o zbudowanie infrastruktury umożliwiającej wykorzystanie gazu ze złóż pod dnem Morza Czarnego.

Słowa kluczowe:

bezpieczeństwo energetyczne, gaz ziemny, bezpieczeństwo energetyczne Rumunii, bezpieczeństwo energetyczne Bułgarii, infrastruktura gazowa

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

PDF (English)

Zasady cytowania

Skrzyński, T. (2023). W czasach pandemii i wojny. Bezpieczeństwo dostaw gazu ziemnego do odbiorców w Rumunii i Bułgarii (styczeń 2020 – sierpień 2023). Facta Simonidis, 16(2), 341–361. https://doi.org/10.56583/fs.2391

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Beyer S., Molnar G., Accelerating Energy Diversification in Central and Eastern Europe, 14.09.2022, https://www.iea.org/commentaries/accelerating-energy-diversification-in-central-and-eastern-europe [accessed: 19.08.2023].

Borówka A., Three Seas Initiative Capabilities in Terms of Diversification of Natural Gas Supply versus Russian Federation Foreign Policy. A Geopolitical Approach, „Scientific Journal of the Military University of Land Forces”, 52 (2020), no. 3 (197), p. 501-512. DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0014.3922

BP Statistical Review of World Energy 2022, London 2023.

Busu M., Nedelcu A.C., The Liberalization Process of the Natural Gas Market in Romania, in: Conference. 8th SWS International Scientific Conferences on Social Sciences – ISCSS Proceedings, vol. 8, Vienna 2021, p. 119-126. DOI: https://doi.org/10.35603/sws.iscss.2021/s03.10

Całus K., Łoskot-Strachota A., Rumunia. Umowa z azerskim SOCAR-em na dostawy gazu, 23.12.2022, www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2022-12-23/rumunia-umowa-z-azerskim-socar-em-na-dostawy-gazu [accessed: 10.07.2023].

Energy Policy Transition. The Perspective of Different States, ed. M. Ruszel, T. Młynarski, A. Szurlej, Rzeszów 2017.

Erias A.F., Iglesias E.M., The Daily Price and Income Elasticity of Natural Gas Demand in Europe, “Energy Reports”, 8 (2022), p. 14595-14605. DOI: https://doi.org/10.1016/j.egyr.2022.10.404

Firlej K.A., Stanuch M., Forecasting the Development of Electricity from Renewable Energy Sources in Poland against the Background of the European Union Countries, “Economics and Environment”, 84 (2023), no. 1, p. 30-50. DOI: https://doi.org/10.34659/eis.2023.84.1.536

Fita D.N., Pasculescu D., Popescu F.G. et al., National Power Grid from Romania. An Approach to Energy Security Strategy, “New Trends in Physical Science Research”, 3 (2022), p. 26-40. DOI: https://doi.org/10.9734/bpi/ntpsr/v3/15927D

IEA Executive Director Addresses EU College of Commissioners in Brussels, 23.02.2023, https://www.iea.org/news/iea-executive-director-addresses-eu-college-of-commissioners-in-brussels [accessed: 29.08.2023].

Kobeszko Ł., Łoskot-Strachota A., Bułgaria po wstrzymaniu dostaw rosyjskiego gazu, 13.05.2022, www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2022-05-13/bulgaria-po-wstrzymaniu-dostaw-rosyjskiego-gazu [accessed: 24.07.2023].

Kobeszko Ł., Łoskot-Strachota A., Michalski A., Bułgaria zacieśnia współpracę gazową z Turcją, 11.01.2023, www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2023-01-11/bulgaria-zaciesnia-wspolprace-gazowa-z-turcja [accessed: 21.07.2023].

Kobeszko Ł., Łoskot-Strachota A., Bułgaria. Zima bez rosyjskiego gazu, 23.12.2022, www.osw.waw.pl/pl/publikacje/analizy/2022-12-23/bulgaria-zima-bez-rosyjskiego-gazu [accessed: 24.07.2023].

Marinovska E., Pehlivanova R., Botoucharov N. et al., Potential Source Rocks, Hydrocarbon Migration and Reservoir Rocks of Gas Hydrates in the Bulgarian Part of Western Black Sea Basin – 3D Neozoic Model, in: Abstract Book of 37th TSOP Annual Meeting, Sofia 12-14 Sept. 2021, ed I. Kostova, A. Zdravkov, N. Botoucharov et al., Sofia 2021, p. 41-43.

Nitzov B., Stefanov R., Nikolova V. et al, The Energy Sector of Bulgaria, www.files.ethz.ch/isn/114810/BulgariaEnergy_ECIssueBrief.pdf [accessed: 23.08.2023].

Paszkowski M., Domaradzki S., Bułgaria. Rozliczenia rządu technicznego z umowy gazowej, “Komentarze IEŚ”, 2023, no. 955, September 20, https://ies.lublin.pl/komentarze/bulgaria-rozliczenia-rzadu-technicznego-z-umowy-gazowej/ [accessed: 23.09.2023].

Paszkowski M., Perspektywy wzrostu wydobycia gazu ziemnego w państwach Europy Środkowej, “Komentarze IEŚ”, 2022, no. 598, May 10, https://ies.lublin.pl/komentarze/perspektywy-wzrostu-wydobycia-gazu-ziemnego-w-panstwach-europy-srodkowej/ [accessed: 23.09.2023].

Raport privind rezultatele monitorizării pieţei de gaze naturale în luna aprilie 2023, https://anre.ro/wp-content/uploads/2023/08/Raport-monitorizare-piata-gaze-naturale-luna-aprilie-2023.pdf [accessed: 23.09.2023].

Raport. Bezpieczeństwo energetyczne państw Europy Środkowej i Wschodniej, ed. B. Surmacz, M. Paszkowski, Lublin 2023.

Samsonov V., The Geopolitics of Russia’s Natural Gas Exports in the Context of European Sanctions during the Ukrainian Crisis, p. 23-30, https://doi.org/ 10.13140/RG.2.2.17630.92486.

Seroka M., Asertywność wspomagana. Przemiany polityki Bułgarii wobec Rosji, Warszawa 2021 (Punkt Widzenia, no. 86).

The Romanian Natural Gas Market in 2023, 17.02.2023, https://www.cepconsult.com/publications/the-romanian-natural-gas-market-in-2023/ [accessed: 15.09.2023].

Visnovitz P., Jenne E.K., Populist Argumentation in Foreign Policy. The Case of Hungary under Viktor Orbán, 2010-2020, “Comparative European Politics”, 19 (2021), p. 683-702. DOI: https://doi.org/10.1057/s41295-021-00256-3

Wojcieszak Ł., Ewolucja bezpieczeństwa gazowego Bułgarii – studium przypadku, “Zeszyty Naukowe PWSZ w Legnicy”, 2021, no. 40 (3), p. 57-69. DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0015.4460

Youngs R., Lazard O., Climate, Ecological and Energy Security Challenges Facing the EU. New and Old Dynamics, in: Handbook on European Union Climate Change Policy and Politics, ed. T. Rayner, K. Szulecki, A. Jordan et al., Cheltenham 2023, p. 158-172. DOI: https://doi.org/10.4337/9781789906981.00023

Zlateva P., Demirova S., Logistics Chain of Natural Gas in Bulgaria, “Acta Technica Corviniensis. Bulletin of Engineering”, 9 (2016), fasc. 4, p. 67-70.

Акулов A., Болгария и Греция перешли на импорт сжиженного природного газа из России в октябре [Akulov A., Bolgarija i Grecija pierieszli na import sżyżennogo prirodnogo gaza iz Rossii w oktjabre], ww.gazeta.ru/business/news/2022/10/29/18908107.shtml?updated [accessed: 23.09.2023].

Албу K., Стратегические интересы Румынии в Черноморском регионе. Аспекты энергети-ческой безопасности, “Проблемы постсоветского пространства” [Albu K., Strategicheskie interesy Rumunii v Chernomorskom regione. Aspekty energeticheskoy bezopasnosti, “Problemy Postsovietskogo Prostranstva”], 5 (2018), p. 68-78.

Андреев A., Място и роля на енергийната сигурност в бизнеса на Република България, “Икономическа Мисъл” [Andrееv A., Myasto i rolya na еnеrgiynata sigurnost v biznеsa na Rеpublika Bălgariya, “Ikonomichеska Misăl”], 5 (2021), p. 22-38.

Бюлетин за състоянието и развитието на енергетиката на република България през 2022 г. [Byulеtin za săstoyaniеto i razvitiеto na еnеrgеtikata na Rеpublika Bălgariya prеz 2022 g.], p. 5, www.me.government.bg/uploads/manager/source/VOP/Buletin_Energy-2023-25.04.2023_1_1.pdf [accessed: 9.09.2023].

Бюлетин за състоянието и развитието на енергетиката на република България през 2021 г. [Byulеtin za săstoyaniеto i razvitiеto na еnеrgеtikata na Rеpublika Bălgariya prеz 2021 g.], p. 7, www.me.government.bg/uploads/manager/source/VOP/buletin_systoqnie_energetika/Buletin_Energy-Finish-20.06.2022.pdf [accessed: 23.09.2023].

Газохранилище “Чирен” – ключов обект не само за България [Gazohranilištе „Čirеn” – klyučov obеkt nе samo za Bălgariya], https://btvnovinite.bg/bulgaria/gazohranilishte-chiren-kljuchov-obekt-ne-samo-za-balgarija.html [accessed: 24.08.2023].

Йонева Е., Енергийната сигурност в Югоизточна Европа в контекста на пандемичната геополитика [E. Yoneva, Еnеrgiynata sigurnost v Yugoiztočna Еvropa v kontеksta na pandе-mičnata gеopolitika], www.researchgate.net/publication/359143402_Energijnata_sigurnost_v_Ugoiztocna_Evropa_v_konteksta_na_pandemicnata_geopolitika [accessed: 15.08.2023].

Пенева T., Енергийната бедност в България. Измерения и фактори, София 2022 [Pеnеva T., Еnеrgiynata bеdnost v Bălgariya. Izmеrеniya i faktori, Sofia 2022].