Czy wiodący jest jeszcze rusycyzmem semantycznym?

Henryk Duda

doi:10.56583/fs.308

Data publikacji : 2009-12-31

Tom 2 Nr 1 (2009)

Czy wiodący jest jeszcze rusycyzmem semantycznym?

Henryk Duda

DOI: https://doi.org/10.56583/fs.308

Abstrakt

Artykuł składa się z dwu części. W pierwszej dokonano przeglądu głosów w sprawie uchodzącego za kalkę semantyczną z języka rosyjskiego wyrazu wiodący ‛główny, naczelny, przodujący, przewodni, najlepszy’. W ostatnim czasie wyraz uznawany jest za anglosemantyzm. Zdaniem autora artykułu nie ma to uzasadnienia, gdyż semantyczny rusycyzm wiodący przyjął się w języku polskim jeszcze przed okresem wzmożonej fali anglicyzmów w polszczyźnie i stał się naturalnym odpowiednikiem angielskiego leading. W drugiej części artykułu na podstawie danych ze słowników języka rosyjskiego autor dowodzi, że rosyjskie ведущий również jest kalką semantyczną z języka angielskiego. Prowadzi go to do konkluzji, że także inne typy zapożyczeń strukturalnych i semantycznych mogły dostać się z angielskiego do polskiego za pośrednictwem języka rosyjskiego.

Słowa kluczowe:

neosemantyzmy, anglosemantyzmy, anglicyzmy, zapożyczenia z języka angielskiego, rusycyzmy, kultura języka

Inne teksty tego samego autora

Henryk Duda, Władysława Książek-Bryłowa, Język polski. Historia – współczesność VIII Spotkania Lubelskich Językoznawców, Zamość – Lublin, 7-8 maja 2009 r. , Facta Simonidis: Tom 2 Nr 1 (2009)

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Duda, H. (2009). Czy wiodący jest jeszcze rusycyzmem semantycznym?. Facta Simonidis, 2(1), 213–219. https://doi.org/10.56583/fs.308

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

A new pocket-dictionary of the English and Russian languages (New impression ed.), ed. K. Tauchnitz, Leipzig 1891.

Aleksandrov A., A complete English-Russian dictionary, 4th ed., London 1905.

Bańko M., Krajewska M., Słownik wyrazów kłopotliwych, Warszawa 1995.

Bielecka-Latowska J., Rosyjskie zapożyczenia leksykalne we współczesnym języku polskim w świetle materiałów słownikowych i prasy powojennej (1945-1985), Kielce 1987.

Bąba S., Walczak B., Na końcu języka. Poradnik leksykalno-gramatyczny, Warszawa-Poznań 1992.

Bol’šoj tolkovyj slovar’ russkogo jazyka, ed. S.A. Kuznecov, Sankt-Peterburg 2000.

Chłopicki W., Świątek J., Angielski w polskiej reklamie, Warszawa 2000.

Dal’ V., Tolkovyj slovar’ živogo velikorusskogo jazyka, vol. 1-4, Moskva 1995.

Garbowska I., Nowsze zapożyczenia angielskie w języku polskim, „Prace Filologiczne”, 23 (1972).

Golovinsky M., A new English-Russian and Russian English dictionary, Philadelphia 1912.

Kucała M., Dopisek do artykułu Z. Ranickiej (Ranicka, 1981), „Język Polski”, 1981, nr 61.

Kurkowska H., Zapożyczenia semantyczne we współczesnej polszczyźnie, w: Z problemów współczesnych języków i literatur słowiańskich, red. J. Magnuszewski i in., Warszawa 1976.

Mickiewicz A., Wybór poezji, oprac. C. Zgorzelski, t. 2, wyd. 3, Wrocław 1986 (Biblioteka Narodowa, seria 1, nr 66).

Miodek J., O języku do kamery, Rzeszów 1992.

Mówimy poprawnie. Wybór artykułów z dziedziny kultury języka, red. M. Jaworski, Kielce 1979.

Nowy słownik poprawnej polszczyzny, red. A. Markowski, Warszawa 1999.

Piotrowski T., Z zagadnień leksykografii, Warszawa 1994.

Ranicka Z.M., O rusycyzmach, „Język Polski”, 1981, nr 61.

Ropa A., O najnowszych zapożyczeniach w języku polskim, „Poradnik Językowy”, 1974, z. 10.

Seliščev A.M., Jazyk revolucionnaj epoxi. Iz nabludenij nad jazykom poslednix let (1917-1926), wyd. 2, Moskva 1928.

Šanskij N.M., Lekskikołogija sovremennogo russkogo jazyka, wyd. 2, Moskva 1972.

Słownik poprawnej polszczyzny PWN, red. W. Doroszewski, wyd. 11, Warszawa 1988.

Urbańczyk S., Wiodący, „Język Polski”, 1968, nr 48.

Ušakov D.N., Tolkovyj slovar’ russkogo jazyka, Moskva 1935-1940.

Walczak B., Rozwój zasobu leksykalnego polszczyzny XX wieku, w: Polszczyzna XX wieku. Ewolucja i perspektywy rozwoju, red. S. Dubisz, Warszawa 2001.

Wawrzyńczyk J., O rusycyzmach w polszczyźnie współczesnej, Język Rosyjski, 31 (1978), nr 5.

Witalisz A., Anglosemantyzmy w języku polskim – ze słownikiem, Kraków 2008 (Język a Komunikacja 16).

Żmigrodzki P., Wprowadzenia do leksykografi i polskiej, Katowice 2003.