Działalność oświatowo – wychowawcza żydowskich kongregacji wyznaniowych w Polsce w drugiej połowie lat 40 – tych XX w.

Ewa Pogorzała

doi:10.56583/fs.330

Data publikacji : 2008-12-31

Tom 1 Nr 1 (2008)

Działalność oświatowo – wychowawcza żydowskich kongregacji wyznaniowych w Polsce w drugiej połowie lat 40 – tych XX w.

Ewa Pogorzała

DOI: https://doi.org/10.56583/fs.330

Abstrakt

Żydzi ocaleli po okupacji nazistowskiej rozpoczęli po wojnie odbudowę swojego życia narodowego. Stworzyli również podstawy życia religijnego. Głównym celem artykułu jest przedstawienie działalności oświatowo-wychowawczej Żydowskich Kongregacji Wyznaniowych. Prowadziły one szkoły Talmud-Tora i jesziwy. W sierpniu 1949 roku kongregacje połączyły się w Związek Religijny Wyznania Mojżeszowego.

Słowa kluczowe:

szkolnictwo wyznaniowe, Żydowskie Kongregacje Wyznaniowe, szkoły Talmud-Tora, jesziwy

Inne teksty tego samego autora

1 2 > >>

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Pogorzała , E. (2008). Działalność oświatowo – wychowawcza żydowskich kongregacji wyznaniowych w Polsce w drugiej połowie lat 40 – tych XX w. Facta Simonidis, 1(1), 175–190. https://doi.org/10.56583/fs.330

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Adelson J., W Polsce zwanej ludową, w: Najnowsze dzieje Żydów w Polsce w zarysie (do 1955 roku), red. J. Tomaszewski, Warszawa 1993.

Adelson J., Żydzi w Polsce 1944-1984, „Kalendarz Żydowski”, 1985/86.

Berendt G., Życie żydowskie w Polsce w latach 1950-1956. Z dziejów Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego Żydów w Polsce, Gdańsk 2006.

Chałupczak H., Browarek T., Mniejszości narodowe w Polsce 1918-1995, Lublin 2000.

Chmielewski S., Stan szkolnictwa wśród Żydów w Polsce, „Sprawy Narodowościowe”, 1937, nr 1/2.

Datner H., Szkoły Centralnego Komitetu Żydów w Polsce w latach 1944-1949, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego. Instytut Naukowo-Badawczy w Polsce”, 1994, nr 1-3.

Datner-Śpiewak H., Instytucje opieki nad dzieckiem i szkoły powszechne Centralnego Komitetu Żydów w Polsce w latach 1945-1946, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego w Polsce”, 1981, nr 3.

Frost S., Schooling as a socio-political expression. Jewish education in interwar Poland, Jerusalem 1998.

Frost S., The Jewish schools systems in interwar Poland. Ideological underpinnings, in: Jews in Poland, vol. 1, ed. A. Paluch, Kraków 1992.

Grabski A., Działalność komunistów wśród Żydów w Polsce (1944-1949), Warszawa 2000.

Grabski A., Sytuacja Żydów w Polsce w latach 1950-1957, „Biuletyn Żydowskiego Instytutu Historycznego”, 2000, nr 4, s. 507.

Jaworski W., Jewish religious communitee in Upper Silesia 1945-1970, in: Jews in Silesia, ed. M. Wodziński, J. Spyra, Kraków 2001.

Jaworski W., W pracy Żydzi na Górnym Śląsku w latach 1945-1970, Sosnowiec 2001.

Kawalec G., Szkolnictwo żydowskie w Drugiej Rzeczypospolitej (1918-1939), „Rocznik Komisji Nauk Pedagogicznych”, 56 (2003).

Kołodziejek H., Żydowska gmina religijna w powojennym Szczecinie, „Przegląd Zachodniopomorski”, 1998, z. 3.

Mauersberg S., Szkolnictwo powszechne dla mniejszości narodowych w Polsce w latach 1918-1939, Wrocław-Warszawa-Kraków 1968.

Mezglewski A., Szkolnictwo wyznaniowe w Polsce w latach 1944-1980. Studium historyczno-prawne, Lublin 2004.

Olejnik L., Polityka narodowościowa Polski w latach 1944-1960, Łódź 2003.

Pisarski M., Emigracja Żydów z Polski w latach 1945-1951, w: A. Grabski, M. Pisarski, A. Stankowski, Studia z dziejów i kultury Żydów w Polsce po 1945 r., red. J. Tomaszewski, Warszawa 1997.

Pismo działaczki oświatowej Idy Merżan do Sekretarza Frakcji PPR przy CKŻP z 1945 r., w: Dzieje Żydów w Polsce 1944-1968: teksty źródłowe, oprac. A. Cała, H. Datner-Śpiewak, Warszawa 1997.

Pogorzała E., Szkolnictwo hebrajskie w Polsce w latach 1946-1949, „Przegląd Historyczno-Oświatowy”, 2006, nr 3/4.

Rozporządzenie Ministra Administracji Publicznej z dnia 6 sierpnia 1949 r. w sprawie wykonania dekretu z dnia 5 sierpnia 1949 r. o zmianie niektórych przepisów prawa o stowarzyszeniach, Dz. U. z 1949 r. Nr 47, poz. 358.

Statement of the Ministry of Public Administration, „Jewish Life in Poland”, 1950, January, no. 10.

Szaynok B., Komuniści w Polsce (PPR/PZPR) wobec ludności żydowskiej (1945-1953), „Pamięć i Sprawiedliwość”, 2004, nr 2.

Urban K., Wyznanie mojżeszowe w Polsce w latach 1945-61 (zarys działalności), „Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie”, 2006, nr 706.

Wasiluk J., Szkolnictwo żydowskie w Drugiej Rzeczypospolitej, „Pogranicze”, 3 (1993).

Waszkiewicz E., Kongregacja Wyznania Mojżeszowego na Dolnym Śląsku na tle polityki wyznaniowej Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej 1945-1968, Wrocław 1999.

Waszkiewicz E., Niektóre aspekty życia religijnego Żydów w powojennym Wrocławiu, „Acta Universitatis Wratislaviensis. Politologia”, 1997 nr 21.

Waszkiewicz E., The religious life of Lower-Silesian Jews 1945-1968, in: Jews in Silesia, ed. M. Wodziński, J. Spyra, Kraków 2001.

Weinryb B.D., Poland, in: The Jews in Soviet satellites, ed. P. Meyer et al., Westport 1953.

Woźniak M., Żydowskie szkoły w II Rzeczypospolitej. Zarys problematyki, „Acta Universitatis Wratislaviensis. Prace Pedagogiczne”, 103 (1994).

Z Biuletynu Żydowskiej Agencji Prasowej. O podporządkowaniu kongregacji wyznaniowych Centralnemu Komitetowi Żydów w Polsce, Warszawa, 1 czerwca 1948 r., w: Dzieje Żydów w Polsce 1944-1968: teksty źródłowe, oprac. A. Cała, H. Datner-Śpiewak, Warszawa 1997.

Z informacji żydowskiej Agencji Prasowej. O działalności Żydowskiego Zrzeszenia Religijnego, Łódź, 30 lipca 1945 r., w: Dzieje Żydów w Polsce 1944-1968: teksty źródłowe, oprac. A. Cała, H. Datner-Śpiewak, Warszawa 1997.

Z notatki dla Sekretariatu KC PZPR o żydowskich instytucjach działających w Polsce, wiosna 1949 r., w: Dzieje Żydów w Polsce 1944-1968: teksty źródłowe, oprac. A. Cała, H. Datner-Śpiewak, Warszawa 1997.

Zalewska G., Szkolnictwo, w: A. Cała, H. Węgrzynek, G. Zalewska, Historia i kultura Żydów polskich. Słownik, Warszawa 2000.

Zieliński K., Szkolnictwo żydowskie w Polsce w latach 1918-1939, „Almanach Historyczny”, 5 (2003).