Historiografia a Holokaust – spojrzenia Franka Ankersmita i Hayden’a White’a

Magdalena Kawa

doi:10.56583/sz.574

Data publikacji : 2011-12-31

Tom 1 Nr 1 (2011)

Historiografia a Holokaust – spojrzenia Franka Ankersmita i Hayden’a White’a

Magdalena Kawa

DOI: https://doi.org/10.56583/sz.574

Abstrakt

Zagłada europejskich Żydów określana jest mianem wydarzenia das Ereignis Auschwitz lub „nadchodzenia”. Nauka i badania w pewnym momencie stanęły przed problemem nieodpowiednich narzędzi do badania i prezentacji Holokaustu. Nie tylko historiografia napotkała problem opisania „nieopisanego” i wyjaśnienia „niewytłumaczalnego”. Poza tym byli to także świadkowie wydarzeń, którzy przeżyli Zagładę i po traumie milczeli przez lata. Być może dlatego dyskurs o Shoa został zainicjowany długo po zakończeniu II wojny światowej. Ponadto w Polsce, gdzie znajdowały się niemieckie obozy zagłady, badania nad Holokaustem i otwartą debatę można było prowadzić dopiero po obaleniu komunizmu. Historiografia, rozumiana jako metoda ustalania, interpretowania i przedstawiania faktów, dąży do uchwycenia Zagłady. Obecny dorobek to przede wszystkim praca historiografów zachodnich. Polska historiografia Holokaustu na ziemiach polskich opiera się głównie na amerykańskich i zachodnioeuropejskich ośrodkach naukowych i uniwersytetach. Artykuł obraca się wokół czterech zagadnień. Rozpoczyna się wprowadzeniem podstawowych założeń historiografii. Następnie przedstawiono różne podejścia do Holokaustu w dyskursie historiograficznym, aby odzwierciedlić, w jaki sposób historiografia zachodnia odnosi się do problematyki przedstawiania Holokaustu. Dwa ostatnie punkty, o których mowa, nakreślają stosunek Franka Ankersmita i Haydena White’a do historiografii Holokaustu.

Słowa kluczowe:

historiografia, Holokaust, Shoa, niemieckie obozy zagłady, II wojna światowa

Inne teksty tego samego autora

Magdalena Kawa, Świadectwa Zagłady , Studia Żydowskie. Almanach: Tom 4 Nr 4 (2014)

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Kawa, M. (2011). Historiografia a Holokaust – spojrzenia Franka Ankersmita i Hayden’a White’a. Studia Żydowskie. Almanach, 1(1), 101–114. https://doi.org/10.56583/sz.574

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Ankersmit F., Hisotoriography and postmodernism, in: idem, History and tropology. The rise and fall of metaphor, Berkley-Los Angeles 1994.

Ankersmit F., Język a doświadczenie historyczne, tłum. T. Sikora, w: tegoż, Narracja reprezentacja, doświadczenie. Studia z teorii historiografii, red. i wstęp E. Domańska, Kraków 2004.

Ankersmit F., Pamiętając Holocaust: żałoba i melancholia, tłum. A. Ajschtet, A. Kubis, J. Regulska, w: Pamięć, etyka i historia. Anglo-amerykańska teoria historiografii lat dziewięćdziesiątych, red. E. Domańska, Poznań 2002.

Ankersmit F., Postmodernistyczna „prywatyzacja” przeszłości, tłum. M. Zapędowska, w: tegoż, Narracja reprezentacja, doświadczenie. Studia z teorii historiografii, red. i wstęp E. Domańska, Kraków 2004.

Ankersmit F., Reply to Professor Zagorin, in: idem, History and tropology. The rise and fall of metaphor, Berkley – Los Angeles 1994.

Ankersmit F., Reprezentacja historyczna, tłum. M. Piotrowski, w: tegoż, Narracja reprezentacja, doświadczenie. Studia z teorii historiografii, red. i wstęp E. Domańska, Kraków 2004.

White H., Teoria literatury i pisarstwo historyczne, tłum. T. Dobrogoszcz w: tegoż, Proza historyczna, red. E. Domańska, Kraków 2009.

Hartman G.H., The Book of destruction, in: Probing the limits of representation: Nazism and the „Final Solution”, red. S. Friedländer, Cambridge 1992.

Keller H., „Never again” is now, „History and Theory”, 33 (1994), no. 4.

LaCapra D., Pisanie historii, pisanie traumy, w: Pamięć Shoah. Kulturowe reprezentacje i praktyki upamiętnienia, red. T. Majewski, A. Zeidler-Janiszewska, Łódź 2009.

Muchowski J., Historyka Shoah. Problematyka przedstawiania katastrof historycznych, Warszawa 2006.

Pomorski J., Historiografia jako autorefleksja kultury poznającej, w: Świat historii, red. W. Wrzosek, Poznań 1998.

Pomorski J., Koncepcja paradygmatu historiograficznego, w: Historia. Poznanie i przekaz, red. B. Jakubowskiej, Rzeszów 2000.

Radomski A., Historiografia a kultura współczesna, Lublin 2006.

Topolski J., Jak się pisze i rozumie historię. Tajemnice narracji historycznej, Poznań 2008.

White H., Fabularyzacja historyczna a problem prawdy, tłum. E. Domańska, w: tegoż, Poetyka pisarstwa historycznego, Kraków 2000.

White H., Fikcyjność przedstawień opartych na faktach, tłum. D. Kołodziejczyk, w: tegoż Proza historyczna, red. E. Domańska, Kraków 2009.

White H., Politics of historical interpretation, in: idem, Content of form. Narrative discourse and historical representation, Baltimore-London 1982.

White H., Realizm figuralny w literaturze świadectwa, tłum. E. Domańska, w tegoż, Proza historyczna, Kraków 2009.

White H., Stare pytanie postawione na nowo, tłum. J. Mydla, w: tegoż, Proza historyczna, Kraków 2009.

Zagorin P., Postmodernism: reconsideration, in: History and theory. Contemporaty reading, ed. B. Fay, P. Pomper, R. Vann, Oxford 1998.

Ziębińska-Witek A., Fikcjonalne i niefikcjonalne dyskursy historyczne: historiograficzne i literackie przedstawienia Zagłady, w: Pamięć Shoah. Kulturowe reprezentacje i praktyki upamiętnienia, red. T. Majewski, A. Zeidler-Janiszewska, Łódź 2009.

Ziębińska-Witek A., Problemy reprezentacji Holokaustu, w: Zagłada. Współczesne problemy rozumienia i przedstawiania, red. P. Czapliński, E. Domańska, Poznań 2009.