Autor omawia obsadę i wyposażenie zamojskiego garnizonu za rządów dziewięciu pierwszych ordynatów Ordynacji Zamojskiej. Rozpoczyna od I ordynata Jana Zamoyskiego, który zbudował w 1580 r. Zamość (miasto twierdzę, otoczone fortyfikacjami) i założył Ordynację Zamojską, kończy na IX ordynacie Janie Jakubie Zamoyskim, omawia także stan garnizonu w początkowym okresie okupacji austriackiej. Podaje, że początkowo Ordynacja nie miała powinności militarnych względem Rzeczpospolitej, Zamoyscy utrzymywali wojska prywatne, w czasie zagrożenia na prośbę króla formowali oddziały suplementowe, które stawały się częścią wojsk państwowych. Wojska prywatne Ordynacji były też wykorzystywane do tłumienia buntów poddanych czy egzekwowania różnych należności. Dla rządów wszystkich dziewięciu ordynatów (także Gryzeldy Wiśniowieckiej i Stanisława Koniecpolskiego, którzy nieprawnie przejęli Ordynację po bezpotomnej śmierci III ordynata Jana „Sobiepana” Zamoyskiego) omówiono szczegółowo: dowództwo twierdzy (komendantem twierdzy często był sam ordynat), stały garnizon twierdzy, oddziały polowe, obsługę i wyposażenie arsenału, także ważne wydarzenia wojskowe i polityczne, jak oblężenia 1648 i 1656 r. Po wejściu Austriaków do Twierdzy Zamość (25 lipca 1772) odczytano manifest Marii Teresy o wcieleniu części Rzeczpospolitej do cesarsko-niemieckiej korony, garnizon został rozbrojony i rozpuszczony do domów. Ostatnim dokumentem, na jaki powołuje się autor, jest inwentarz dział z 1796 r.
Zasady cytowania
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.