Język Polski
English
Koloniści niemieccy w Zamościu w świetle ksiąg metrykalnych zamojskiej katedry i inwentarzy notarialnych
Agnieszka Szykuła-Żygawska
Abstract
Osłabienie odrębności narodowej zagarniętego kraju oraz stworzenie kadry niemieckich pracowników – takie cele przyświecały zapoczątkowanej z inicjatywy cesarza Józefa II kolonizacji polskich terenów. Autorka tekstu ustaliła, że była ona prowadzona także na terenach Ordynacji Zamojskiej, za zgodą ordynata Andrzeja Zamoyskiego. Wymienia wsie, do których w latach 80. i 90. XVIII w. sprowadzono kolonistów. Skupia się jednak przede wszystkim na Zamościu, do którego w latach 1784–1785 ordynat przyjął 28 rodzin niemieckich rzemieślników różnych profesji. Informacji dostarczyła kwerenda w księgach metrykalnych zamojskiej parafii katedralnej za lata 1780–1850, przy czym pomocne okazały się przede wszystkim akty chrztów oraz XIX-wieczne akty notarialne. Ich analiza pozwoliła autorce na wysnucie wniosku o postępującej asymilacji niemieckich rodzin. O ile przez 20 pierwszych lat rodzicami chrzestnymi dzieci kolonistów zostawali inni koloniści, o tyle później w ich aktach chrztu zaczynają występować także zamościanie (dotyczy to również aktów zgonu). Po 1800 r. coraz częściej odnotowywane były związki małżeńskie zawierane przez niemieckich kolonistów z zamościankami. Autorka uważa, że barierą w zacieśnianiu kontaktów mógł być początkowo język; o trudnościach na tym polu świadczy niejednolity zapis tych samych niemieckich nazwisk w metrykach. Szerzej omówiono fakty z życia dwóch rodzin, o nazwiskach: Böhme (Beme, Bohme, Bem) i Schönauer (Szenauer, Szonauryn, Szynaurin).
Most read articles by the same author(s)
- Agnieszka Szykuła-Żygawska, Materials on Disappearing Jobs in the Interwar Period (1918-1939) on the Basis of Entries in the Records of the Cathedral Parish in Zamość , The Archivist of Zamość: Vol. 19 (2021)
- Agnieszka Szykuła-Żygawska, Bogumiła Sawa: A Historian and Expert on the History of the Zamoyski Family Entail. Talking About Books , The Archivist of Zamość: Vol. 18 (2020)
- Agnieszka Szykuła-Żygawska , Andrzej Kędziora, Nieznany rękopis o Namysłowskich, Karolu Namysłowskim i Orkiestrze Włościańskiej , The Archivist of Zamość: Vol. 14 (2015)
- Agnieszka Szykuła-Żygawska , Nowe materiały do biografii malarzy, sztycharzy, geometrów i architektów w Zamościu w XVIII wieku , The Archivist of Zamość: Vol. 13 (2014)
- Agnieszka Szykuła-Żygawska, Ratujmy kolegiatę. Konserwacja świątyni w Zamościu w pierwszych latach po zakończeniu II wojny światowej , The Archivist of Zamość: Vol. 17 (2019)
- Agnieszka Szykuła-Żygawska, Środowisko artystyczne Zamościa w 2. połowie XVII wieku. Twórcy w życiu miasta , The Archivist of Zamość: Vol. 14 (2015)
- Agnieszka Szykuła-Żygawska , Nieznane materiały do biografii architekta Jakuba Hempla , The Archivist of Zamość: Vol. 12 (2013)
- Agnieszka Szykuła-Żygawska , Poradnik proboszcza unickiego z końca XVIII w. , The Archivist of Zamość: Vol. 9 (2010)
- Agnieszka Szykuła-Żygawska, Rekwizyty – oznaki patriotyzmu w XIX-wiecznych inwentarzach majątkowych Archiwum Państwowego w Zamościu , The Archivist of Zamość: Vol. 12 (2013)
- Agnieszka Szykuła-Żygawska, Nieznany list Wojciecha Kołaczkowskiego (Zamość 2 IX 1920) , The Archivist of Zamość: Vol. 10 (2011)
Details
References
Statistics
Authors
Citation rules
Licence
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.