Dogmat w epoce cyfrowej: wiarygodność prawd wiary w czasach nowych mediów. Studium teologiczne

Jakub Trendowicz

doi:10.56583/frp.2974

Published : 2024-12-31

No. 21 (2024)

Dogma in the Digital Age: The Credibility of Faith in the Age of New Media. A Theological Study

Jakub Trendowicz

DOI: https://doi.org/10.56583/frp.2974

Abstract

The aim of this article is to answer the question: how to maintain credibility in the “digital” transmission of content that naturally conditions and determines a safe and harmonious social life, given that various types of manipulation are very easy to carry out in virtual space? This element of social life also belongs to the segment of the mission that the Church fulfills in society care for the condition of every human being and the objective transmission of truth as a synthesis of goodness and beauty, which, as three coherent components, naturally reflect the action of God Himself in the Holy Trinity. Therefore, attention will be devoted to the process of caring for the transmission of the truths of faith, which are comprehensively contained in the “dogmatic statements” of the Church. As part of the argument, the method of analyzing selected texts from the teachings of the Magisterium of the Church, popes, and theologians will be used, as well as their interpretation within the contemporary historical and socio-cultural context.

Keywords:

dogma, digital space, articles of faith, new media, credibility

Details

References

Statistics

Authors

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Trendowicz , J. (2024). Dogma in the Digital Age: The Credibility of Faith in the Age of New Media. A Theological Study. Fides, Ratio Et Patria. Studia Toruńskie, (21), 202–217. https://doi.org/10.56583/frp.2974

Altmetric indicators

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.

References

Biblia Tysiąclecia. Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, wyd. 5, Poznań 2024.

Bouajjar A., Exploring Social Media as an Ideological Apparatus for Sexualization and Cultural Shifts, „Asian Journal of Education and Social Studies” 2024, vol. 50, no. 5, s. 142-154. DOI: https://doi.org/10.9734/ajess/2024/v50i51348

Clemenson G. D. i in., Exploring the Spatial Relationships Between Real and Virtual Experiences: What Transfers and What Doesn’t, „Front. Virtual Real” 2020, vol. 1, 572122. DOI: https://doi.org/10.3389/frvir.2020.572122

Ćwik K., Kształtowanie się dogmatów chrystologicznych na soborach pierwszych wieków, „Collectanea Theologica” 2014, 84, nr 3, s. 31-47. DOI: https://doi.org/10.21697/ct.2014.84.3.03

Doloi G., The Influence of Instagram Reels on Content Consumption Trends among Gen Z, „Journal of Social Responsibility, Tourism and Hospitality” 2024, vol. 4, no. 6, s. 21-31. DOI: https://doi.org/10.55529/jsrth.46.21.31

Dykasteria Nauki Wiary, Dykasteria ds. Kultury i Edukacji, Nota na temat relacji pomiędzy sztuczną inteligencją a inteligencją ludzką Antiqua et nova, https://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/documents/rc_ddf_doc_20250128_antiqua-et-nova_en.html [dostęp: 22.06.2025].

Dziwak E., Wpływ rozwoju technologii internetowej na przestrzeń życia społecznego. Przestrzeń rzeczywista vs cyberprzestrzeń, „Kognitywistyka i Media w Edukacji” 2017, nr 2, s. 11-23.

Flader M., Postprawda jako efekt błędnego poszukiwania prawdy, „Teologia i Człowiek” 2018, 44, nr 4, s. 41-55. DOI: https://doi.org/10.12775/TiCz.2018.038

Franciszek, Encyklika Lumen fidei.

Franciszek, Przemówienie Ojca Świętego Franciszka do Przywódców Forum Międzyrządowego G7, https://www.vatican.va/content/francesco/pl/speeches/2024/june/documents/20240614-g7-intelligenza-artificiale.html [dostęp: 22.06.2025].

Góźdź K., Interpretacja dogmatów, „Studia Theologica Varsaviensia” 2018, 1, s. 13-29. DOI: https://doi.org/10.21697/stv.2018.56.1.01

Gradziński P., Przestrzeń cyfrowa: arealny nowy świat, „Architecturae et Artibus” 2015, vol. 7, nr 1, s. 25-35.

Guardini R., Koniec czasów nowożytnych, tłum. Z. Włodkowa, w: R. Guardini, Koniec czasów nowożytnych. Świat i osoba. Wolność, łaska, los, Kraków 1969, s. 17-86.

Hu X., Li Y., The Impact of Short Videos on University Students - Evidence from Tiktok, „Communications in Humanities Research” 2023, vol. 12, s. 273-284. DOI: https://doi.org/10.54254/2753-7064/12/20230121

Iwasiński Ł., Fake news i post-prawda. Krótka charakterystyka, „Przegląd Edukacyjny” 2018, 2, s. 2-4.

Janc K., Jurkowski W., Przestrzenne zróżnicowanie jakości internetu w aspekcie wykluczenia cyfrowego w Polsce, „Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG” 2022, t. 25, nr 1, s. 73-84. DOI: https://doi.org/10.4467/2543859XPKG.22.002.15962

Jaskóła P., Dogmat – początek, rozwój czy koniec refleksji?, w: Iuvenes errantes 2016, red. D. Mielnik, Lublin 2017, s. 7-20.

Katechizm Kościoła Katolickiego.

Kleiber M., Niekontrolowany rozwój AI jest zagrożeniem dla ludzkości, „Nauka” 2024, 2, s. 91-94. DOI: https://doi.org/10.24425/nauka.2024.151207

Kongregacja Nauki Wiary, Deklaracja o jedyności i powszechności zbawczej Jezusa Chrystusa i Kościoła Dominus Iesus.

Konstytucja dogmatyczna o Objawieniu Bożym Dei Verbum.

Konstytucja dogmatyczne o Kościele Lumen gentium.

Krzeczewski K., Mechanizmy tworzenia postprawdy w mediach – próba klasyfikacji na wybranych przykładach, „Kultura – Media - Teologia” 2024, 57, s. 83-105.

Leon XIV, Orędzie Papieża Leona XIV do uczestników drugiej dorocznej konferencji na temat sztucznej inteligencji, etyki i ładu korporacyjnego, https://www.vatican.va/content/leo-xiv/en/messages/pont-messages/2025/documents/20250617-messaggio-ia.html [dostęp: 22.06.2025].

Leon XIV, Przemówienie Ojca Świętego Leona XIV do członków Fundacji „Centesimus Annus Pro Pontifice”, https://www.vatican.va/content/leo-xiv/en/speeches/2025/may/documents/20250517-centesimus-annus-pro-pontifice.html [dostęp: 22.06.2025].

Leon XIV, Przemówienie Ojca Świętego Leona XIV do Kolegium Kardynalskiego, https://www.vatican.va/content/leo-xiv/pl/speeches/2025/may/documents/20250510-collegio-cardinalizio.html [dostęp: 22.06.2025].

Leon XIV, Przemówienie Ojca Świętego Leona XIV do przedstawicieli mediów, https://www.vatican.va/content/leo-xiv/pl/speeches/2025/may/documents/20250512-media.html [dostęp: 22.06.2025].

Leon XIV, Przemówienie Ojca Świętego Leona XIV podczas audiencji dla Korpusu Dyplomatycznego akredytowanego przy Stolicy Apostolskiej, https://www.vatican.va/content/leo-xiv/pl/speeches/2025/may/documents/20250516-corpo-diplomatico.html [dostęp: 22.06.2025].

Lima-Santos M-F., Ceron W., Artificial Intelligence in News Media: Current Perceptions and Future Outlook, „Journalism and Media” 2022, 3, no. 1, s. 13-26. DOI: https://doi.org/10.3390/journalmedia3010002

Liu Y. i in., Impact of Social Media Behavior on Privacy Information Security Based on Analytic Hierarchy Process, „Information” 2022, vol. 13, no. 6, 280. DOI: https://doi.org/10.3390/info13060280

Łaziński M., Postprawda. Niedoszłe słowo roku, „Poradnik Językowy” 2017, 744, nr 5, s. 85-92.

Małecki Z., Izrael ludem Jedynego Boga, „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne” 2011, 44, nr 2, s. 490-497.

Marszałek A., Nowe technologie w obliczu wyzwań sztucznej inteligencji (AI), „e-mentor” 2024, 105, nr 3, s. 22-30. DOI: https://doi.org/10.15219/em105.1669

Menon D., Factors influencing Instagram Reels usage behaviours: An examination of motives, contextual age and narcissism, „Telematics and Informatics Reports” 2022, vol. 5, 100007. DOI: https://doi.org/10.1016/j.teler.2022.100007

Mitrowski G., Transcendentalne kategorie filozofii: prawda, dobro, piękno, „Folia Philosophica” 1993, t. 11, s. 63-74.

Namazzi S., The Relationship between Political Ideology and Social Media Echo Chambers, „International Journal of Humanity and Social Sciences” 2024, vol. 2, no. 2, s. 48-59. DOI: https://doi.org/10.47941/ijhss.1781

Nawrot J., Gdy religia burzy i buduje kulturę. Kilka biblijnych przykładów wpływu religii na kulturę ludów, „Studia Gdańskie” 2012, 3, s. 27-45.

Omol E. J., Organizational digital transformation: from evolution to future trends, „Digital Transformation and Society” 2024, vol. 3, no. 3, s. 240-256. DOI: https://doi.org/10.1108/DTS-08-2023-0061

Pawełczyk P., Jakubowski J., Postprawda i nowe media. Czy potrzebujemy postprawdy?, „Środkowoeuropejskie Studia Polityczne” 2017, 1, s. 197-212. DOI: https://doi.org/10.14746/ssp.2017.1.11

Post-truth, https://dictionary.cambridge.org/dictionary/english/post-truth [dostęp: 22.06.2025].

Proniewski A., Współczesne spojrzenie teologa na dogmat, w: „W Tym, który umacnia”. Księga Pamiątkowa ku czci J. E. Ks. Bp. Prof. zw. Edwarda Ozorowskiego z okazji 25-lecia sakry biskupiej, 40-lecia kapłaństwa i 30-lecia pracy w AWSD w Białymstoku, red. J. Zabielski, Białystok 2004, s. 255-261.

Różanowski K., Sztuczna inteligencja rozwój, szanse i zagrożenia, „Zeszyty Naukowe Warszawskiej Wyższej Szkoły Informatyki” 2007, 2, nr 2, s. 109-135.

Sarowski Ł., Od Internetu Web 1.0 do Internetu Web 4.0 – ewolucja form przestrzeni komunikacyjnych w globalnej sieci, „Rozprawy Społeczne” 2017, t. 11, nr 1, s. 32-39. DOI: https://doi.org/10.29316/rs.2017.4

Sharma A., Social Media Reels Trend: A Boon or Curse for the Young Adults, „International Journal of Research Publication and Reviews” 2023, vol. 4, no. 8, s. 1809-1812.

Skrabacz A., Lewińska-Krzak M., Wpływ rewolucji cyfrowej na rozwój społeczeństwa informacyjnego oraz społeczną wartość informacji, „Roczniki Nauk Społecznych” 2022, t. 14 (50), nr 1, s. 119-136. DOI: https://doi.org/10.18290/rns22501.12

Sobczak G., Piękno jako szczyt natury oraz kultury – filozoficzno-teologiczne ujęcie piękna, „Wrocławski Przegląd Teologiczny” 2016, t. 24, nr 2, s. 105-116. DOI: https://doi.org/10.52097/wpt.2268

Strumiłowski J. P., Prawda dogmatyczna w dynamice poznania mistycznego, „Wrocławski Przegląd Teologiczny” 2017, 25, nr 1, s. 35-48. DOI: https://doi.org/10.52097/wpt.2249

Strumiłowski J., Dogmat – depozyt, kontemplacja czy hermeneutyka? Analiza wewnętrznej struktury i dynamiki dogmatu, „Kieleckie Studia Teologiczne” 2017, 16, s. 251-264.

Vatican News, Papieżowi przypisano fałszywe przesłanie do prezydenta Burkina Faso, https://www.vaticannews.va/pl/papiez/news/2025-05/papiezowi-przypisano-falszywe-przeslanie-doprezydenta-burkina-f.html [dostęp: 22.06.2025].

Wasiuta O., Wasiuta S., Deepfake jako skomplikowana i głęboko fałszywa rzeczywistość, „Studia de Securitate” 2019, 9, nr 3, s. 19-30.

Wołyniec W., Dogmat w historii, „Studia Teologii Dogmatycznej” 2020, nr 6, s. 205-224. DOI: https://doi.org/10.15290/std.2020.06.13

Xu X., The Digitalised Image of God Artificial Intelligence, Liturgy, and Ethics, Londyn 2024. DOI: https://doi.org/10.4324/9781003356738