Dogmat w epoce cyfrowej: wiarygodność prawd wiary w czasach nowych mediów. Studium teologiczne

Jakub Trendowicz

doi:10.56583/frp.2974

##plugins.themes.libcom.datePublished## : 2024-12-31

Br. 21 (2024)

Dogmat w epoce cyfrowej: wiarygodność prawd wiary w czasach nowych mediów. Studium teologiczne

Jakub Trendowicz

##plugins.pubIds.doi.readerDisplayName##: https://doi.org/10.56583/frp.2974

Sažetak

Celem niniejszego artykułu jest udzielenie odpowiedzi na pytanie: jak zachować wiarygodność w „cyfrowym” przekazie treści, które naturalnie warunkują i determinują bezpieczne i zharmonizowane życie społeczne, skoro w przestrzeni wirtualnej bardzo łatwo o różnego rodzaju manipulacje? Ten element życia społecznego należy również do segmentu misji, jaką w społeczeństwie pełni Kościół – dbałość o kondycję każdego człowieka oraz obiektywny przekaz prawdy, jako syntezy dobra i piękna, które jako spójne trzy komponenty w naturalny sposób są odbiciem działania samego Boga w Trójcy Świętej Jedynego. Wobec tego uwaga zostanie poświęcona procesowi dbałości w przekazie prawd wiary, które w kompleksowy sposób są zawarte w „twierdzeniach dogmatycznych” Kościoła. W ramach prowadzonego wywodu wykorzystana zostanie metoda analizy wybranych tekstów z nauczania: Urzędu Nauczycielskiego Kościoła, papieży oraz teologów, oraz ich interpretacji w ramach współczesnego kontekstu historycznego i społeczno-kulturowego.

Detalji

##submission.citations##

##plugins.themes.libcom.statistics##

##plugins.themes.libcom.about_authors##

##plugins.themes.libcom.download_files##

PDF (Język Polski)

##plugins.themes.libcom.cit_rules##

Trendowicz , J. (2024). Dogmat w epoce cyfrowej: wiarygodność prawd wiary w czasach nowych mediów. Studium teologiczne. Fides, Ratio Et Patria. Studia Toruńskie, (21), 202–217. https://doi.org/10.56583/frp.2974

##plugins.themes.libcom.altmetric##

##plugins.themes.libcom.share##

##plugins.themes.libcom.licence##

##submission.license.cc.by-nc-sa4.footer##

##submission.citations##

Biblia Tysiąclecia. Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, wyd. 5, Poznań 2024.

Bouajjar A., Exploring Social Media as an Ideological Apparatus for Sexualization and Cultural Shifts, „Asian Journal of Education and Social Studies” 2024, vol. 50, no. 5, s. 142-154. DOI: https://doi.org/10.9734/ajess/2024/v50i51348

Clemenson G. D. i in., Exploring the Spatial Relationships Between Real and Virtual Experiences: What Transfers and What Doesn’t, „Front. Virtual Real” 2020, vol. 1, 572122. DOI: https://doi.org/10.3389/frvir.2020.572122

Ćwik K., Kształtowanie się dogmatów chrystologicznych na soborach pierwszych wieków, „Collectanea Theologica” 2014, 84, nr 3, s. 31-47. DOI: https://doi.org/10.21697/ct.2014.84.3.03

Doloi G., The Influence of Instagram Reels on Content Consumption Trends among Gen Z, „Journal of Social Responsibility, Tourism and Hospitality” 2024, vol. 4, no. 6, s. 21-31. DOI: https://doi.org/10.55529/jsrth.46.21.31

Dykasteria Nauki Wiary, Dykasteria ds. Kultury i Edukacji, Nota na temat relacji pomiędzy sztuczną inteligencją a inteligencją ludzką Antiqua et nova, https://www.vatican.va/roman_curia/congregations/cfaith/documents/rc_ddf_doc_20250128_antiqua-et-nova_en.html [dostęp: 22.06.2025].

Dziwak E., Wpływ rozwoju technologii internetowej na przestrzeń życia społecznego. Przestrzeń rzeczywista vs cyberprzestrzeń, „Kognitywistyka i Media w Edukacji” 2017, nr 2, s. 11-23.

Flader M., Postprawda jako efekt błędnego poszukiwania prawdy, „Teologia i Człowiek” 2018, 44, nr 4, s. 41-55. DOI: https://doi.org/10.12775/TiCz.2018.038

Franciszek, Encyklika Lumen fidei.

Franciszek, Przemówienie Ojca Świętego Franciszka do Przywódców Forum Międzyrządowego G7, https://www.vatican.va/content/francesco/pl/speeches/2024/june/documents/20240614-g7-intelligenza-artificiale.html [dostęp: 22.06.2025].

Góźdź K., Interpretacja dogmatów, „Studia Theologica Varsaviensia” 2018, 1, s. 13-29. DOI: https://doi.org/10.21697/stv.2018.56.1.01

Gradziński P., Przestrzeń cyfrowa: arealny nowy świat, „Architecturae et Artibus” 2015, vol. 7, nr 1, s. 25-35.

Guardini R., Koniec czasów nowożytnych, tłum. Z. Włodkowa, w: R. Guardini, Koniec czasów nowożytnych. Świat i osoba. Wolność, łaska, los, Kraków 1969, s. 17-86.

Hu X., Li Y., The Impact of Short Videos on University Students - Evidence from Tiktok, „Communications in Humanities Research” 2023, vol. 12, s. 273-284. DOI: https://doi.org/10.54254/2753-7064/12/20230121

Iwasiński Ł., Fake news i post-prawda. Krótka charakterystyka, „Przegląd Edukacyjny” 2018, 2, s. 2-4.

Janc K., Jurkowski W., Przestrzenne zróżnicowanie jakości internetu w aspekcie wykluczenia cyfrowego w Polsce, „Prace Komisji Geografii Komunikacji PTG” 2022, t. 25, nr 1, s. 73-84. DOI: https://doi.org/10.4467/2543859XPKG.22.002.15962

Jaskóła P., Dogmat – początek, rozwój czy koniec refleksji?, w: Iuvenes errantes 2016, red. D. Mielnik, Lublin 2017, s. 7-20.

Katechizm Kościoła Katolickiego.

Kleiber M., Niekontrolowany rozwój AI jest zagrożeniem dla ludzkości, „Nauka” 2024, 2, s. 91-94. DOI: https://doi.org/10.24425/nauka.2024.151207

Kongregacja Nauki Wiary, Deklaracja o jedyności i powszechności zbawczej Jezusa Chrystusa i Kościoła Dominus Iesus.

Konstytucja dogmatyczna o Objawieniu Bożym Dei Verbum.

Konstytucja dogmatyczne o Kościele Lumen gentium.

Krzeczewski K., Mechanizmy tworzenia postprawdy w mediach – próba klasyfikacji na wybranych przykładach, „Kultura – Media - Teologia” 2024, 57, s. 83-105.

Leon XIV, Orędzie Papieża Leona XIV do uczestników drugiej dorocznej konferencji na temat sztucznej inteligencji, etyki i ładu korporacyjnego, https://www.vatican.va/content/leo-xiv/en/messages/pont-messages/2025/documents/20250617-messaggio-ia.html [dostęp: 22.06.2025].

Leon XIV, Przemówienie Ojca Świętego Leona XIV do członków Fundacji „Centesimus Annus Pro Pontifice”, https://www.vatican.va/content/leo-xiv/en/speeches/2025/may/documents/20250517-centesimus-annus-pro-pontifice.html [dostęp: 22.06.2025].

Leon XIV, Przemówienie Ojca Świętego Leona XIV do Kolegium Kardynalskiego, https://www.vatican.va/content/leo-xiv/pl/speeches/2025/may/documents/20250510-collegio-cardinalizio.html [dostęp: 22.06.2025].

Leon XIV, Przemówienie Ojca Świętego Leona XIV do przedstawicieli mediów, https://www.vatican.va/content/leo-xiv/pl/speeches/2025/may/documents/20250512-media.html [dostęp: 22.06.2025].

Leon XIV, Przemówienie Ojca Świętego Leona XIV podczas audiencji dla Korpusu Dyplomatycznego akredytowanego przy Stolicy Apostolskiej, https://www.vatican.va/content/leo-xiv/pl/speeches/2025/may/documents/20250516-corpo-diplomatico.html [dostęp: 22.06.2025].

Lima-Santos M-F., Ceron W., Artificial Intelligence in News Media: Current Perceptions and Future Outlook, „Journalism and Media” 2022, 3, no. 1, s. 13-26. DOI: https://doi.org/10.3390/journalmedia3010002

Liu Y. i in., Impact of Social Media Behavior on Privacy Information Security Based on Analytic Hierarchy Process, „Information” 2022, vol. 13, no. 6, 280. DOI: https://doi.org/10.3390/info13060280

Łaziński M., Postprawda. Niedoszłe słowo roku, „Poradnik Językowy” 2017, 744, nr 5, s. 85-92.

Małecki Z., Izrael ludem Jedynego Boga, „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne” 2011, 44, nr 2, s. 490-497.

Marszałek A., Nowe technologie w obliczu wyzwań sztucznej inteligencji (AI), „e-mentor” 2024, 105, nr 3, s. 22-30. DOI: https://doi.org/10.15219/em105.1669

Menon D., Factors influencing Instagram Reels usage behaviours: An examination of motives, contextual age and narcissism, „Telematics and Informatics Reports” 2022, vol. 5, 100007. DOI: https://doi.org/10.1016/j.teler.2022.100007

Mitrowski G., Transcendentalne kategorie filozofii: prawda, dobro, piękno, „Folia Philosophica” 1993, t. 11, s. 63-74.

Namazzi S., The Relationship between Political Ideology and Social Media Echo Chambers, „International Journal of Humanity and Social Sciences” 2024, vol. 2, no. 2, s. 48-59. DOI: https://doi.org/10.47941/ijhss.1781

Nawrot J., Gdy religia burzy i buduje kulturę. Kilka biblijnych przykładów wpływu religii na kulturę ludów, „Studia Gdańskie” 2012, 3, s. 27-45.

Omol E. J., Organizational digital transformation: from evolution to future trends, „Digital Transformation and Society” 2024, vol. 3, no. 3, s. 240-256. DOI: https://doi.org/10.1108/DTS-08-2023-0061

Pawełczyk P., Jakubowski J., Postprawda i nowe media. Czy potrzebujemy postprawdy?, „Środkowoeuropejskie Studia Polityczne” 2017, 1, s. 197-212. DOI: https://doi.org/10.14746/ssp.2017.1.11

Post-truth, https://dictionary.cambridge.org/dictionary/english/post-truth [dostęp: 22.06.2025].

Proniewski A., Współczesne spojrzenie teologa na dogmat, w: „W Tym, który umacnia”. Księga Pamiątkowa ku czci J. E. Ks. Bp. Prof. zw. Edwarda Ozorowskiego z okazji 25-lecia sakry biskupiej, 40-lecia kapłaństwa i 30-lecia pracy w AWSD w Białymstoku, red. J. Zabielski, Białystok 2004, s. 255-261.

Różanowski K., Sztuczna inteligencja rozwój, szanse i zagrożenia, „Zeszyty Naukowe Warszawskiej Wyższej Szkoły Informatyki” 2007, 2, nr 2, s. 109-135.

Sarowski Ł., Od Internetu Web 1.0 do Internetu Web 4.0 – ewolucja form przestrzeni komunikacyjnych w globalnej sieci, „Rozprawy Społeczne” 2017, t. 11, nr 1, s. 32-39. DOI: https://doi.org/10.29316/rs.2017.4

Sharma A., Social Media Reels Trend: A Boon or Curse for the Young Adults, „International Journal of Research Publication and Reviews” 2023, vol. 4, no. 8, s. 1809-1812.

Skrabacz A., Lewińska-Krzak M., Wpływ rewolucji cyfrowej na rozwój społeczeństwa informacyjnego oraz społeczną wartość informacji, „Roczniki Nauk Społecznych” 2022, t. 14 (50), nr 1, s. 119-136. DOI: https://doi.org/10.18290/rns22501.12

Sobczak G., Piękno jako szczyt natury oraz kultury – filozoficzno-teologiczne ujęcie piękna, „Wrocławski Przegląd Teologiczny” 2016, t. 24, nr 2, s. 105-116. DOI: https://doi.org/10.52097/wpt.2268

Strumiłowski J. P., Prawda dogmatyczna w dynamice poznania mistycznego, „Wrocławski Przegląd Teologiczny” 2017, 25, nr 1, s. 35-48. DOI: https://doi.org/10.52097/wpt.2249

Strumiłowski J., Dogmat – depozyt, kontemplacja czy hermeneutyka? Analiza wewnętrznej struktury i dynamiki dogmatu, „Kieleckie Studia Teologiczne” 2017, 16, s. 251-264.

Vatican News, Papieżowi przypisano fałszywe przesłanie do prezydenta Burkina Faso, https://www.vaticannews.va/pl/papiez/news/2025-05/papiezowi-przypisano-falszywe-przeslanie-doprezydenta-burkina-f.html [dostęp: 22.06.2025].

Wasiuta O., Wasiuta S., Deepfake jako skomplikowana i głęboko fałszywa rzeczywistość, „Studia de Securitate” 2019, 9, nr 3, s. 19-30.

Wołyniec W., Dogmat w historii, „Studia Teologii Dogmatycznej” 2020, nr 6, s. 205-224. DOI: https://doi.org/10.15290/std.2020.06.13

Xu X., The Digitalised Image of God Artificial Intelligence, Liturgy, and Ethics, Londyn 2024. DOI: https://doi.org/10.4324/9781003356738