Muzea religijne Lwowa przełomu XIX i XX wieku na tle muzeów miejskich i prywatnych

Beata Skrzydlewska

doi:10.56583/fs.1716

Data publikacji : 2022-12-31

Tom 15 Nr 2 (2022)

Muzea religijne Lwowa przełomu XIX i XX wieku na tle muzeów miejskich i prywatnych

dr Beata Skrzydlewska

https://orcid.org/0000-0002-9326-8916

DOI: https://doi.org/10.56583/fs.1716

Abstrakt

Historia muzealnictwa lwowskiego jest na tyle bogata, że działalność placówek muzealnych rozpatrywać można w wielu aspektach. Przyczyniła się do tego zapewne specyficzna sytuacja polityczna, religijna, a co za tym idzie i kulturowa tego miasta. Lwów zamieszkiwali przedstawiciele różnych religii, wyznawcy każdej z tych grup postarali się o zorganizowanie własnego muzeum. Działały więc we Lwowie następujące placówki: Muzeum Archidiecezjalne Rzymskokatolickie, Muzeum Instytutu Stauropigialnego, Ukraińskie Muzeum Narodowe, Muzeum Żydowskie i Muzeum Ormiańskie. Podstawę zbiorów stanowiły obiekty wycofane z kultu, poszerzane z czasem o dary i sporadycznie o zakupy. Kolejną ważną grupą na mapie Lwowa są muzea i kolekcje prywatne. Wielu mieszczan, nie tylko tych najbogatszych, rozwijało własne pasje i dawało wyraz swoim zainteresowaniom poprzez gromadzenie kolekcji dzieł sztuki, bogatych zbiorów bibliotecznych, zaś pasjonaci świata przyrody zbierali okazy z pogranicza biologii i geologii. Zbiory te miały zazwyczaj charakter prywatny i dostępne były wyłącznie dla osób indywidualnych. Jednak powstawały też muzea z inicjatywy prywatnych zbieraczy, jak np. Dzieduszyckich, które zostały przekazane miastu i były otwarte dla szerszej publiczności, a także stały się miejscem szeroko zakrojonych badań naukowych.

Słowa kluczowe:

Muzeum Archidiecezjalne Rzymskokatolickie, Muzeum Instytutu Stauropigialnego, Ukraińskie Muzeum Narodowe, Muzeum Żydowskie, Muzeum Ormiańskie, Dzieduszyccy, Galeria Miączyńskich-Dzieduszyckich, Muzeum Przyrodnicze we Lwowie

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Skrzydlewska, B. (2022). Muzea religijne Lwowa przełomu XIX i XX wieku na tle muzeów miejskich i prywatnych . Facta Simonidis, 15(2), 51–65. https://doi.org/10.56583/fs.1716

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

[b.a.], Poświęcenie i otwarcie Muzeum Zasłużonych Polek we Lwowie w dniu 19 stycznia 1930 roku, Lwów 1930.

A.T., W sprawie Muzeum Ormiańskiego we Lwowie, „Posłaniec św. Grzegorza”, 16-17 (1928), s. 126-127.

Bayger J.A., Gady i płazy Galicyi z uwzględnieniem ich geograficznego rozmieszczenia = Die Reptilien und Amphibien Galizien’s mit Berücksichtigung ihrer geographischer Verbreitung: Lacerta agilis L. var Dzieduszycki / podał J.A. Bayger, Lwów 1909.

Bruchnalska M., Ciche bohaterki. Udział kobiet w powstaniu styczniowem, Miejsce Piastowe 1933.

Bruchnalska M., Polki w kampanii listopadowej, Lwów [b.r.].

Chwalewik E., Zbiory polskie: archiwa, bibljoteki, gabinety, galerje, muzea i inne zbiory pamiątek przeszłości w ojczyźnie i na obczyźnie w zestawieniu alfabetycznym według miejscowości ułożone, Warszawa-Kraków 1926.

Dzieduszycki W., Przewodnik po Muzeum im. Dzieduszyckich we Lwowie, Lwów 1895.

Horbań I., Ośrodki przechowujące dziedzictwo kulturowe narodu żydowskiego we Lwowie – historia i stan obecny, w: Żydzi w Lublinie – Żydzi we Lwowie. Miejsca, pamięć, współczesność, red. J. Zętar, E. Żurek, S.J. Żurek, Lublin 2006, s. 49-55.

Janusz B., Muzeum żydowskie we Lwowie, „Świat”, 32 (1911), s. 4-5.

Kozak-Rydzykowa J., Historia polskich zbiorów rękopisów ormiańskich, w: Stan badań nad wielokulturowym dziedzictwem dawnej Rzeczypospolitej, t. 6, red. W. Walczak, K. Łopatecki, Białystok 2013, s. 17-41.

Matelski D., Polityka okupantów wobec polskich dóbr kultury na Kresach Wschodnich Drugiej Rzeczypospolitej w latach II wojny światowej, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, 82 (2004), s. 143-176. DOI: https://doi.org/10.31743/abmk.9536

Michalska-Bracha L., O kobietach w lwowskim muzealnictwie lat międzywojennych, „Rocznik Muzeum Narodowego w Kielcach”, 30 (2015), s. 59-70.

Muzea wyznaniowe i sztuka sakralna jako przejaw wielokulturowej tradycji Polski i Ukrainy, red. A. Frejlich, B. Skrzydlewska, Lublin 2008.

Muzeum Narodowe Ruskie we Lwowie, „Świat”, 32 (1911), s. 16.

Pietriakowa F.S., Maksymilian Goldstein-izwiestnyj diejatiel kultury Galicji pierwoj połowiny XX stoletija. Stranicy biografii, Moskwa 1995.

Podlacha W., Muzeum archidiecezji lwowskiej im. Jana Długosza, Lwów 1916.

Religious Museums – The Mirror of the Culture of the Polish-Ukrainian Borderland. The Past and the Present, eds. A. Frejlich, B. Skrzydlewska, Lublin 2008.

Schröder A., Galerya obrazów hr. Miączyńskich-Dzieduszyckich we Lwowie, „Tygodnik Ilustrowany”, 1911, nr 33, s. 643-645.

Siemiradzki J., O czym mówią kamienie. Krótki rys dziejów przeobrażeń i wędrówek świata organicznego na ziemi, Lwów 1929.

Skop H., Propaganda na Ukrainie na przykładzie Lwowskiego Muzeum Historii Religii i Ateizmu w czasach reżimu komunistycznego, w: Muzea wyznaniowe i sztuka sakralna jako przejaw wielokulturowej tradycji Polski i Ukrainy, red. A. Frejlich, B. Skrzydlewska, Lublin 2008, s. 59-65.

Skop P., Ideologiczna propaganda prowadzona przez pracowników Lwowskiego Muzeum Historii Religii i Ateizmu w środkach masowego przekazu w latach 1970-1990, w: Muzea wyznaniowe i sztuka sakralna jako przejaw wielokulturowej tradycji Polski i Ukrainy, red. A. Frejlich, B. Skrzydlewska, Lublin 2008, s. 66-71.

Skrochowski E., O potrzebie zakładania muzeów dycezyalnych dla zabytków artystycznego przemysłu, archeologii i sztuki kościelnej, w: Pamiętnik Drugiego Zjazdu Historyków Polskich we Lwowie, t. 1, Lwów 1890, s. 1-6.

Skrzydlewska B., Muzea religijne we Lwowie. Historia i zbiory od połowy XIX wieku do wybuchu II wojny światowej, w: Muzea wyznaniowe i sztuka sakralna sztuka sakralna jako przejaw wielokulturowej tradycji Polski i Ukrainy, red. A. Frejlich, B. Skrzydlewska, Lublin 2008, s. 15-24.

Skrzydlewska B., Muzeum wyznaniowe. Funkcja – cele –zadania, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, 112 (2019), s. 349-362. DOI: https://doi.org/10.31743/abmk.2019.112.18

Skrzydlewska B., Żydowskie i chrześcijańskie muzea wyznaniowe, w: Żydzi w Lublinie – Żydzie we Lwowie. Miejsca, pamięć, współczesność, red. J. Zętar, E. Żurek, S.J. Żurek, Lublin 2006, s. 45-48.

Smirnof J., Muzeum ormiańskie we Lwowie, „Kurier Galicyjski”, 30 marca-15 kwietnia 2010 r., nr 6, s. 20-21.

Szuchiewicz W., Huculszczyzna, t. 1-4, Lwów 1902-1908.

Śmieszko M., Kultury wczesnego okresu cesarstwa rzymskiego na terenie Małopolski Wschodniej, Lwów 1932.

Taborski A., Geneza i dzieje Muzeum Przyrodniczego im. Dzieduszyckich we Lwowie, „Opuscula Musealia”, 21 (2013), s. 189-207.

Tymczasowy Katalog Wystawy żydowskiego przemysłu artystycznego, Lwów 1933.