Piękno i groza. Wodospad reński oczami podróżników rosyjskich końca XVIII – pierwszej połowy XIX wieku

Magdalena Dąbrowska

doi:10.56583/fs.2491

Data publikacji : 2024-06-30

Tom 17 Nr 1 (2024)

Piękno i groza. Wodospad reński oczami podróżników rosyjskich końca XVIII – pierwszej połowy XIX wieku

dr hab. Magdalena Dąbrowska

https://orcid.org/0000-0002-4014-4725

DOI: https://doi.org/10.56583/fs.2491

Abstrakt

W artykule porównano obraz wodospadu reńskiego przedstawiony w Listach podróżnika rosyjskiego (Moskwa 1801) Nikołaja Karamzina, Listach Rosjanina podróżującego po Europie od 1802 do 1806 roku (Moskwa 1808, cz. 3) Dmitrija Gorichwostowa, Listach z zagranicy („Otieczestwennyje Zapiski” 1841-1843) Pawła Annienkowa oraz Szkicach brzegów Renu i Szwajcarii (Moskwa 1844) Aleksieja Mieszczerskiego. Wodospad reński (Rheinfall) znajduje się w Szwajcarii (kanton Szafuza) – jest największy w Europie. Jest on postrzegany jako piękny i groźny. Niebezpieczny był dla podróżników nie wodospad, ale droga do niego (Karamzin, Gorichwostow, Mieszczerski) i sytuacja polityczna w Europie (Annienkow). Kontekst interpretacyjny stanowi opozycja: natura – cywilizacja (J.J. Rousseau).

Słowa kluczowe:

Ren, wodospad, Rosja, piękno, groza, niebezpieczeństwo

Inne teksty tego samego autora

dr hab. Magdalena Dąbrowska, Północne Włochy oczami Rosjan początku XIX wieku (wokół podróżopisarstwa Dmitrija Gorichwostowa) , Facta Simonidis: Tom 16 Nr 2 (2023)

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Dąbrowska, M. (2024). Piękno i groza. Wodospad reński oczami podróżników rosyjskich końca XVIII – pierwszej połowy XIX wieku. Facta Simonidis, 17(1), 115–130. https://doi.org/10.56583/fs.2491

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Butz H.G., Sie waren am Rheinfall. Der Rheinfall in der europäischen Literatur. Texte vom Mittelater bis in die Gegenwart, Zürich 2009.

Kamionka-Straszakowa J., Podróż, w: Słownik literatury polskiej XIX wieku, red. J. Bachórz, A. Kowalczykowa, Wrocław-Warszawa-Kraków 1991, s. 698-703.

Kolbuszewski J., Góry. Przestrzenie i krajobrazy. Studia z historii literatury i kultury, Kraków 2020.

Korwin-Piotrowska D., Problemy poetyki opisu prozatorskiego, Kraków 2001.

Kurkowski J., Grand Tour Michała Borcha – życiowe rozterki uczonego arystokraty, „Analecta”, 30 (2021), z. 2, s. 223-268.

Papieski R., Posłowie, w: P. Annienkow, Gogol w Rzymie. Listy z zagranicy, tłum., przyp., posł. R. Papieski, Warszawa 2020, s. 215-244.

Woźniakowski J., Góry niewzruszone. O różnych wyobrażeniach przyrody w dziejach nowożytnej kultury europejskiej, Kraków 1995.

[Боpжевский A.], Окрестности Рейна, перев. Н. Левицкий, „Украинский вестник” 1819, кн. 3, март, s. 319-339 ([Borževskij A.], Okrestnosti Rejna, perev. N. Levickij, „Ukrainskij vestnik” 1819, kn. 3, mart, s. 319-339).

Лотман Ю., Успенский Б., „Письма русского путешественника” и их место в развитии русской культуры, в: Ю. Лотман, Карамзин. Сотворение Карамзина. Статьи и исследования 1957-1990. Заметки и рецензии, Санкт-Петербург 1997, s. 484-564 (Lotman Û., Uspenskij B., „Pis’ma russkogo putešestvennika” i ih mesto v razvitii russkoj kul’tury, v: Û. Lotman, Karamzin.

Sotvorenie Karamzina. Stat’i i issledovaniâ 1957-1990. Zametki i recenzii, Sankt-Peterburg 1997, s. 484-564).

Сиповский В.В., Н.М. Карамзин, автор „Писем русского путешественника”, Санкт-Петер-бург 1899 (Sipovskij V.V., N.M. Karamzin, avtor „Pisem russkogo putešestvennika”, Sankt-Peterburg 1899).

Смекалина В.В., Русские путешественники в Швейцарии во второй половине XVIII – первой половине XIX в., Москва 2015 (Smekalina V.V., Russkie putešestvenniki v Švejcarii vo vtoroj polovine XVIII – pervoj polovine XIX v., Moskva 2015).

Снежко Ю., Семантика дикой природы в творчестве Н.М. Карамзина: был ли Карамзин русским Генри Торо?, „Literatūra” 2017, № 5-9(2), s. 48-64 (Snežko Û., Semantika dikoj prirody v tvorčestve N.M. Karamzina: byl li Karamzin russkim Genri Toro?, „Literatūra” 2017, № 5-9(2), s. 48-64). DOI: https://doi.org/10.15388/Litera.2017.2.11047

Шишкин М., Русская Швейцария. Литературно-исторический путеводитель, Москва 2006 (Šiškin M., Russkaâ Švejcariâ. Literaturno-istoričeskij putevoditel’, Moskva 2006).

Шумянская Г., Ниагарский водопад, „Украинский Вестник” 1816, кн. 1, январь, s. 190-191 (Šumânskaâ G., Niagarskij vodopad, „Ukrainskij Vestnik” 1816, kn. 1, ânvar’, s. 190-191).

dr hab. Magdalena Dąbrowska

m.dabrowska@uw.edu.pl
https://orcid.org/0000-0002-4014-4725

Afiliacja:

Uniwersytet Warszawski Polska

Biogram

Magdalena Dąbrowska – doktor habilitowany nauk humanistycznych, dyscyplina: literaturoznawstwo. Uniwersytet Warszawski, Wydział Lingwistyki Stosowanej, Katedra Rusycystyki. Zainteresowania naukowe: historia literatury rosyjskiej XVIII-XIX wieku, rosyjsko-zachodnioeuropejskie związki literackie, kulturalne i naukowe, dzieje czasopiśmiennictwa literackiego oraz podróżopisarstwa dokumentalnego i literackiego. Lektor języka polskiego jako obcego. 2012-2021 – dyrektor Instytutu Rusycystyki UW / kierownik Katedry Rusycystyki UW. 2012-2018 – kierownik Zakładu Historii Literatury Rosyjskiej UW. 2016-2020 – członek Rady Bibliotecznej UW. 2020 – kierownik studiów (filologia rosyjska). Od 2010 – członek Rady Wydziału Lingwistyki Stosowanej UW. Od 2016 – członek Pracowni Mediów w Dawnej i Współczesnej Rosji UW. Od 2019 – członek Rady Dydaktycznej. Od 2021 – członek Zespołu Rektorskiego ds. ekologii i kryzysu klimatycznego UW. Elektor UW. Tutor MISH UW. Publikacje: https://pbn.nauka.gov.pl/core/#/profile/public/5e7093d5878c28a0473b18b9.