Niebezpieczeństwa w podróżach a modlitwy dla Żydówek (z połowy XIX wieku) – teksty, konteksty, kody kulturowe i ich przemiany

Agata Rybińska

doi:10.56583/fs.2621

Data publikacji : 2024-06-30

Tom 17 Nr 1 (2024)

Niebezpieczeństwa w podróżach a modlitwy dla Żydówek (z połowy XIX wieku) – teksty, konteksty, kody kulturowe i ich przemiany

dr Agata Rybińska

https://orcid.org/0000-0002-0272-7532

DOI: https://doi.org/10.56583/fs.2621

Abstrakt

Celem artykułu jest przedstawienie wyników analiz modlitw podróżnych i wymienionych w nich niebezpieczeństw, pochodzących z modlitewników dla Żydówek, wydanych w połowie XIX wieku. W kontekście religii żydowskiej i modlitw najważniejszym źródłem jest Biblia hebrajska, będąca nośnikiem kodów kulturowych. Jej tekst stanowi kanwę do analizy kilkujęzycznych modlitw podróżnych i prowadzenia rozważań na temat czyhających na nich niebezpieczeństw. Świadomość zagrożenia i towarzyszące jej negatywne emocje można określić jako zjawiska uniwersalne, choć zmieniały się motywy wyruszania w podróż, preferowane destynacje oraz środki transportu. Natomiast postawę powierzania podróżników Bogu, werbalizowane i utrwalane w formie modlitw podróżnych, stanowią wzorce zachowań, a także fenomeny o charakterze uniwersalnym.

Słowa kluczowe:

Biblia, kody biblijne, judaizm, modlitewniki, modlitwy żydowskie, podróże, Fanny Neuda, Rozalia Saulsonowa

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Rybińska, A. (2024). Niebezpieczeństwa w podróżach a modlitwy dla Żydówek (z połowy XIX wieku) – teksty, konteksty, kody kulturowe i ich przemiany. Facta Simonidis, 17(1), 155–172. https://doi.org/10.56583/fs.2621

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Brzeźniak O., Domowe kobiety i mężczyźni w podróży kontra kobiety w podróży i zagubieni mężczyźni. Baśniowe przestrzenie kobiet (komunikat), „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Historicolitteraria”, 14 (2014), s. 187-194.

Kratz-Ritter B., ‘...als das Ergebnis eines weiblichen Herzens’. Beobachtungen zum Frauenbild im religiösen und belletristischen Werk Fanny Neudas, 1819-1894, „Zeitschrift für Religions – und Geistesgeschichte”, 47 (1995), Nr. 4, s. 357-363. DOI: https://doi.org/10.1163/157007395X00058

Kratz-Ritter B., Fanny Neuda (1819-1894), https://jwa.org/encyclopedia/article/neuda-fanny [dostęp: 22.07.2021].

Kręcidło J., Komentarz duchowy do Księgi Rodzaju (Rdz 1-11), Kraków 2023.

Linke W., Literacka ojczyzna Tobiasza. Tło kulturowe Tb jako klucz teologicznej lektury księgi, Warszawa 2013.

Lisek J., Jidisze mame – ciało i mit, „Cwiszn”, 3 (2010), s. 4-11.

Rybińska A., Dziewiętnastowieczne modlitewniki Żydówek w językach krajów zamieszkania – stan badań, problemy i perspektywy badawcze, w: Żydzi i judaizm we współczesnych badaniach polskich, t. 6, red. S. Gąsiorowski, M. Ruta, Kraków 2017, s. 97-110.

Rybińska A., Fanny Neuda i bestseller Stunden der Andacht, w: tejże, Fenomen kulturowy Żydówek aszkenazyjskich – autorek, tłumaczek i redaktorek modlitewników dla kobiet (II poł. XIX –I poł. XX wieku), Lublin 2024, s. 91-136.

Rybińska A., Fenomen kulturowy Żydówek aszkenazyjskich – autorek, tłumaczek i redaktorek modlitewników dla kobiet (II poł. XIX –I poł. XX wieku), Lublin 2024.

Rybińska A., Literatura religijna w języku jidysz od XVI do pierwszej połowy XX wieku. Rekonesans badawczy, w: Jidyszland. Nowe przestrzenie, red. M. Adamczyk-Garbowska, J. Degler, M. Ruta, Warszawa 2022, s. 16-41.

Rybińska A., Pochodzenie Rozalii Saulson (1807-1896) w świetle źródeł archiwalnych, „Rocznik Jeleniogórski”, 52 (2020), s. 119-127.

Rybińska A., Rozalia Saulson i Techynoth, w: tejże, Fenomen kulturowy Żydówek aszkenazyjskich..., – autorek, tłumaczek i redaktorek modlitewnikow dla kobiet (II poł. XIX –I poł. XX wieku), Lublin 2024, s. 408-451.

Rybińska A., Rozalia Saulsonowa – pomiędzy kulturą żydowską, niemiecką i polską, „Kwartalnik Historii Żydów”, 2016, nr 1 (257), s. 103-122.

Rybińska A., Podążając za imieniem – Rozalia Saulson (1807–1896) – nowe ustalenia, „Kwartalnik Historii Żydów”, 2019, nr 4 (272), s. 837-864.