Emocje w Koranie: meandry strachu w surze VIII Łupy (Al-Anfāl)

Marek Dziekan

doi:10.56583/fs.2709

Data publikacji : 2024-12-31

Tom 17 Nr 3 (2024)

Emocje w Koranie: meandry strachu w surze VIII Łupy (Al-Anfāl)

prof. zw. dr hab. Marek M. Dziekan

https://orcid.org/0000-0003-0291-2997

DOI: https://doi.org/10.56583/fs.2709

Abstrakt

VIII sura Koranu Łupy (Al-Anfāl) została według tradycji objawiona w związku ze zwycięską dla muzułmanów pierwszą bitwą medyńczyków z wrogami proroka Muḥammada z Mekki (Badr, 634). W konsekwencji należy ona do tych rozdziałów Koranu, które w szerokim stopniu odnoszą się do walki, zawsze wpływającej na zarówno pozytywne, jak i negatywne emocje walczących stron. W surze określenie strachu przejawia się w czterech rdzeniach zawierających te znaczenia: (1) w-q-y / t-q-y, (2) w-ǧ-l, (3) f-z-ʿ, (3) ḫ-w-f, oraz (4) r-h-b. Analizie poddane zostaną przypadki 1 i 4, ponieważte znaczenia związane są z szerokimi kontekstami religijnymi i politycznymi. Analiza będzie miała charakter transdyscyplinarny z zastosowaniem tradycyjnej hermeneutyki tekstu koranicznego, a także elementów translatologii i nauk o polityce, co zostało z powodzeniem wykorzystane w moich wcześniejszych badaniach.

Słowa kluczowe:

Koran, sura VIII „Łupy”, islam, strach przed Bogiem, polityka strachu, terroryzm

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Dziekan, M. (2024). Emocje w Koranie: meandry strachu w surze VIII Łupy (Al-Anfāl). Facta Simonidis, 17(3), 101–115. https://doi.org/10.56583/fs.2709

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Abdel Haleem M., Exploring the Qur’an: Context and Impact, London-New York 2017.

Abdel Haleem M., Qur’anic ‘jihād’: A Linguistic and Contextual Analysis, „The Journal of Qur’anic Studies”, 12 (2010), no. 1-2, s. 147-166.

ʿAbduh M., Rašīd Riḍā M., Tafsīr Al-Qur’ān al-Ḥakīm aš-šahīr bi-Tafsīr al-Manār, ǧ. 10, Miṣr 1368 h.

Alexander S.C., Fear, in: The Encyclopedia of the Qur‘ān, vol. 2, Leiden 2002, s. 194-198.

Ali A.Y. (trans.), The Holy Qur’ān with Full Arabic Text, Beirut [s.a.].

Arberry A.J. (trans.), The Koran, Oxford 2008.

Al-Ašqar ʿU.S.ʿA.A., At-Taqwā. Taʿrīfuhā wa-faḍluhā wa-maḥḏūrātuhā wa-qiṣaṣ min aḥwālihā, ʿAmmān 2012.

Badawi E.M., Abdel Haleem M., Arabic-English Dictionary of Qur’anic Usage, Leiden-Boston 2008.

Bausani A. (trad.), Il Corano, Milano 2010.

Berger R. (tłum.), Koran, Bydgoszcz 2021.

Bielawski J. (tłum.), Koran, Warszawa 1986.

Blachère R. (trad.), Le Coran, Paris 1957.

Bobzin H. (Übers.), Der Koran, München 2012.

Al-Bustānī B., Muḥīṭ al-muḥīṭ. Qāmūs muṭawwal li-ǎl-luġa al-ʿarabiyya, Bayrūt 1987.

Çapan E., Ataki samobójcze a islam, w: Terroryzm i zamachy samobójcze. Muzułmański punkt widzenia, red. E. Çapan, tłum. J. Sander, Warszawa 2007 (epub).

Czachorowski M. (tłum.), Koran, Białystok 2018.

Danecki J., O słownikach klasycznego języka arabskiego. Uwagi na marginesie Wörterbuch der Klassischen Arabischen Sprache Manfreda Ullmanna, „Semiosis Lexicographica”, 1 (1999), s. 13-21.

Dziekan M.M., The Categorisation of Emotions in the Classical Arabic Language. A Preliminary Lexicographical Study, in: Codes and Rituals of Emotions in Asian and African Cultures, ed. N. Pawlak, Warszawa 2009, s. 63-81.

Al-Ġazālī M., Al-Ǧānib al-ʿāṭifī min al-islām, Dimašq 2005.

Górska E., Arabskie systemy leksykograficzne w VIII-XI wieku, „Przegląd Orientalistyczny”, 1989, nr 3-4, s. 313-319.

Grigull T. (Übers.), Der Koran, Halle [1901].

Grom B., Psychologia religii, tłum. H. Machoń, Warszawa 2019.

Grom B., Religionspsychologie, München 2007.

Hamidullah M., The Battlefields of the Prophet Muhammad, New Delhi 1992.

Hamidullah M. (trad.), Le Coran, Al-Madinah Al-Munawwarah 1410 H.

Haykal M.Ḥ., The Life of Muḥammad, [Burr Ridge] 1976.

Al-Ḫāzin ʿA.D. al-Baġdādī, Lubāb at-ta’wīl fī maʿānī at-tanzīl, ǧ. 2, Bayrūt 2004.

Henning M. (Übers.), Der Koran, Leipzig 1989.

Hrbek I. (překlad), Korán. Praha 2000.

Ibn Kaṯīr A.F.I, Tafsīr Al-Qur’ān al-ʿAẓīm, ǧ. 4, Ar-Riyāḍ 1997.

Ibn al-Kaylānī al-Awṣif ʿA.A., Al-Irhāb wa-ǎl-ʿunf wa-ǎt-taṭarruf fī ḍaw’ Al-Qur’ān wa-ǎs-sunna, Ar-Riyāḍ 2004.

Ibn Sīda A.Ḥ.ʿA., Al-Muḫaṣṣaṣ, ǧ. 3, Bayrūt 1996.

Izutsu T., God and Man in the Qur’an. Semantics of the Qur’anic Weltanschauung, Petaling Jaya 2008.

Jakubowicz M. (pereklad), Koran, Kyyiv 2017.

Kazimirski A. (trad.), Le Coran, İstanbul 2007.

Khosrokhavar F., Inside Jihadism: Understanding Jihadi Movements Worldwide, London-New York 2016.

Kraczkowski I. (perevod), Koran, Minsk-Rostov-na-Donu 1990.

Lane E.W., An Arabic-English Lexicon, vols. 8, Edinburgh 1863.

Lewisohn L., Taḳwā, in: The Encyclopaedia of Islam, vol. 12, Supplement, Leiden 2004, s. 781-785.

Lorenz W., Odstraszanie. Strategia i polityka, Warszawa 2021.

Maʿlūf L., Al-Munǧid, Bayrūt 1937.

Matsumoto D., Juang L., Psychologia międzykulturowa, tłum. A. Nowak, Gdańsk 2007.

Miṣbāḥ ʿĀ., Qāmūs muṣtalaḥāt al-ʿulūm as-siyāsiyya wa-ǎl-ʿalāqāt ad-duwaliyya inǧlīzī-ʿarabī / Dictionary of Political Science & International Relations Terms English-Arabic, Al-Ǧazā’ir 2006.

Moïsi D., Geopolityka emocji, tłum. R. Włoch, Warszawa 2012.

Mroczkowski I., Lęk. 2. Aspekt moralny, w: Encyklopedia katolicka, t. 10, Lublin 2004, kol. 926.

Al-Munǧid fī ǎl-luġa wa-ǎl-aʿlām, Bayrūt 2005.

Nāṣir M.M., Asmā’ suwar Al-Qurān wa-faḍā’iluhā, Ar-Riyāḍ 1246 H.

Nöldeke T., Schwally F., Geschichte des Qōrāns, Leipzig 1909.

Osmanov M.-N.O. (perevod), Koran, Sankt-Petersburg-Moskwa 2016.

Paret R. (Übers.), Der Koran, Stuttgart 2014.

Pickthall M.M. (trans.), Holy Quran, Karachi 1975.

Pietrzak H., Gawroński J., Psychologia polityki, Rzeszów 2012.

Porokhova I. (perevod), Koran, Moskwa 2006.

Al-Qabandī, Mafātīḥ suwar Al-Qur’ān al-Karīm, Al-Kuwayt 2017.

Al-Qur’ān al-Karīm, Al-Madīna al-Munawwara [s.a.].

Al-Qurṭubī A.ʿA.A., Al-Ǧāmiʿ li-aḥkām Al-Qur‘ān, ǧ. 1, 10, Bayrūt 2006.

Al-Qušayrī A.Q., Ar-Risāla al-Qušayriyya czyli Traktat o sufizmie, tłum. J. Nosowski, Warszawa 1997.

Quṭb S., Fī ẓilāl Al-Qur’ān, ǧ. 1, 3, Al-Qāhira 2003.

Rāhī Ǧ.ʿA.W., Muṣtalaḥ al-irhāb bayn ad-dalāla al-qur’āniyya wa-ǎl-inḥirāf al-ʿaqā’idī, „Ahl al-Bayt”, 2015, ʿa. 17, s. 176-196.

Ar-Rāzī F. D., Mafātīḥ al-ġayb, Bayrūt 1981.

Rodwell J.M. (trans.), The Koran, New York-London 1957.

Russell J.A., Culture and the Categorization of Emotions, „Psychological Bulletin”, 110 (1991), no. 3, s. 426-450, https://doi.org/10.1037/0033-2909.110.3.426.

As-Samarqandī A.L., Tafsir al-musammā Baḥr al-ʿulūm, ǧ. 2, Bayrūt 1993.

Siewierska-Chmaj A., Polityka strachu. Jak strach zabija demokrację, Toruń 2023.

Stachowiak L., Romaniuk K., Bojaźń Boża, w: Encyklopedia katolicka, t. 2, Lublin 1989, kol. 740-742.

Surdel J. (tłum.), Koran, New Jersey 2011.

As-Suyūṭī, Ǧ.D., Ad-Durr al-munbaṯiq fī ǎt-tafsīr al-ma’ṯūr, Bayrūt 2011.

Szatan M., Strach a lęk w ujęciu nauk humanistycznych, „Studia Gdańskie”, 31 (2012), s. 325-342.

Aṭ-Ṭabarī A.Ǧ., Ǧāmiʿ al-bayān ʿan ta’wīl Al-Qur’ān, ǧ. 11, Haǧar Al-Ǧīza 2001.

Aṭ-Ṭabarī A.Ǧ., The History of al-Tabari (Ta’rikh al-rusul wa ’l-muluk), vol. 7: The Foundation of The Community, trans., annot. W.M. Watt, M.V. McDonald, New York 1987.

Aṭ-Ṭabarī A.Ǧ., Ta’rīḫ al-rusul wa-ǎl-mulūk, ǧ. 2, Al-Qāhira 1961.

Talbi M., Ibn Sīda, in: The Encyclopaedia of Islam, CD-ROM Edition v. 1.1., Leiden 2001.

Tarak-Buczacki J.M. (tłum.), Koran, Warszawa 1858 [reprint: Warszawa 1988].

Verhoef E. (vert.), De Koran, Vught 2019.

Al-Wāḥidī an-Naysābūrī A.Ḥ., Asbāb an-nuzūl, Ṣaydā-Bayrūt 2004.

Watt W.M., Muhammad at Medina, Oxford 1956.