Granice zawodów zaufania publicznego

Anna Młynarska-Sobaczewska

doi:10.56583/fs.2384

Published : 2023-12-31

Vol. 16 No. 2 (2023)

Criteria for Professions of Public Trust

Anna Młynarska-Sobaczewska

https://orcid.org/0000-0003-3029-2836

DOI: https://doi.org/10.56583/fs.2384

Abstract

The text discusses the functions and features of the concept of public trust professions in Polish law and the limitations to the performance of such professions in the light of national regulations, selected aspects of practice, and international documents. A constitutive feature of these professions is the trust associated with the acquisition of the right to perform a specific function and profession. People who practice this type of profession enjoy a special status, which is associated not only with prestige but also the elitist character of their work. For the sake of clarity, and bearing in mind the purposes of this text, the criteria defining this special status are divided into two types: external ones, established in the constitutional and legislative framework, in particular related to the constitutionally distinguishing feature, i.e. the feature of public trust, and internal ones, established by the professionals themselves.

Keywords:

profession of public trust, regulated profession, professional self-government, legislation, Constitution of Poland

Details

References

Statistics

Authors

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Młynarska-Sobaczewska, A. (2023). Criteria for Professions of Public Trust. Facta Simonidis, 16(2), 165–186. https://doi.org/10.56583/fs.2384

Altmetric indicators

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.

References

Bartkowiak M., Etyka zawodowa maklerów papierów wartościowych i doradców inwestycyjnych, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny”, 2003, nr 3, s. 145-154.

Czarnecki P., Postępowanie dyscyplinarne wobec osób wykonujących prawnicze zawody zaufania publicznego, Warszawa 2013.

Dąbrowski K., Zawody zaufania publicznego na gruncie Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Warszawa 2022.

Dumézil G., Mythes et dieux des Germains. Essai d’interprétation comparative, Paris 1939.

Hausner J., Długosz D., Tezy w sprawie zawodów zaufania publicznego, w: Zawody zaufania publicznego a interes publiczny – korporacyjna reglamentacja versus wolność wykonywania zawodu. Materiały z konferencji zorganizowanej przez Komisję Polityki Społecznej i Zdrowia Senatu RP przy współudziale Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej pod patronatem Marszałka Senatu RP Longina Pastusiaka, 8 kwietnia 2002 r., Warszawa 2002, s. 115-125, http://ww2.senat.pl/k5/agenda/seminar/a/020408.pdf [dostęp: 18.12.2023].

Izdebski H., Sprawowanie pieczy nad należytym wykonywaniem zawodu przez samorządy zawodowe, w: Zawody zaufania publicznego a interes publiczny – korporacyjna reglamentacja versus wolność wykonywania zawodu. Materiały z konferencji zorganizowanej przez Komisję Polityki Społecznej i Zdrowia Senatu RP przy współudziale Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej pod patronatem Marszałka Senatu RP Longina Pastusiaka, 8 kwietnia 2002 r., Warszawa 2002, s. 153-156, http://ww2.senat.pl/k5/agenda/seminar/a/020408.pdf [dostęp: 18.12.2023].

Jacyszyn J., Wykonywanie wolnych zawodów w Polsce, Warszawa 2004.

Jaśkiewicz W., Jackowiak C., Piotrowski W., Prawo pracy. Zarys wykładu, Warszawa 1970.

Jastrzębski R., Analiza prawnoustrojowa samorządów zawodów prawniczych w Polsce w XX wieku, Warszawa 2018.

Kardas P., Konstytucyjne i ustawowe aspekty ochrony tajemnicy zawodowej powierzanej przedstawicielom zawodów zaufania publicznego, „Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych”, 18 (2014), nr 4, s. 5-51.

Kowalewski Z., Trudności definicji pojęcia „zawodu” (na przykładzie zawodu inżyniera), w: Zawody. Materiały i studia, red. A. Sarapata, Wrocław-Warszawa-Kraków 1964, s. 15-26.

Krasnowolski A., Zawody zaufania publicznego, zawody regulowane oraz wolne zawody. Geneza, funkcjonowanie i aktualne problemy, Opracowania Tematyczne OT-625, listopad 2013, https://www.senat.gov.pl/gfx/senat/pl/senatopracowania/56/plik/ot-625_.pdf [dostęp: 19.12.2023].

Kuczma P., Adwokat jako zawód zaufania publicznego w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, „Palestra”, 2012, nr 3-4, s. 146-157.

Kulesza M., Zawód zaufania publicznego, w: Zawody zaufania publicznego a interes publiczny – korporacyjna reglamentacja versus wolność wykonywania zawodu. Materiały z konferencji zorganizowanej przez Komisję Polityki Społecznej i Zdrowia Senatu RP przy współudziale Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej pod patronatem Marszałka Senatu RP Longina Pastusiaka, 8 kwietnia 2002 r., Warszawa 2002, s. 149-152, http://ww2.senat.pl/k5/agenda/seminar/a/020408.pdf [dostęp: 18.12.2023].

Life of Thomas Jefferson, with Selections form the Most Valuable Portions of His Voluminous and Unrivalled, ed. B.L. Rayner, Boston 1834.

Lincoln B., Theorizing Myth. Narrative, Ideology, and Scholarship, Chicago 1999.

Makarczuk A., Zawód w ujęciu socjologicznym, Warszawa 1986.

Muszyński K., Skuczyński P., Rozwój i kryzys konstytucji społecznej. Przypadek samorządów zawodowych, Warszawa 2020.

Rafińska P., Tajemnica zawodowa jako gwarancja praw podatnika, mps [zbiory autora].

Regulated Professions Database, https://ec.europa.eu/growth/tools-databases/regprof/ [dostęp: 18.12.2023].

Rękawek-Pachwicewicz M.B., Determinanty prawne nadania statusu „zawodu zaufania publicznego”. Podstawowe definicje i cechy, „Administracja Publiczna. Studia Krajowe i Międzynarodowe”, 2009, nr 2, s. 30-42.

Salwa Z., Prawo pracy w zarysie, Warszawa 1971.

Sarnecki P., Opinia w sprawie wykładni art. 17 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, „Przegląd Sejmowy”, 9 (2001), nr 2, s. 71-77.

Sarnecki P., Pojęcie zawodu zaufania publicznego (art. 17 ust. 1 Konstytucji) na przykładzie adwokatury, w: Konstytucja. Wybory. Parlament. Studia ofiarowane Zdzisławowi Jaroszowi, red. L. Garlicki, Warszawa 2000, s. 149-158.

Sarnecki P., w: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz, t. 4, red. L. Garlicki, Warszawa 2005, komentarz do art. 17.

Sobczak J., Kakareko K., Zawód dziennikarza w obliczu zmian, „Zeszyty Naukowe KUL”, 60

(2017), nr 1 (237), s. 107-141.

Sypniewski D., Deregulacja zawodu urbanisty z perspektywy nauk prawnych, „Metropolitan”, 2004, nr 2 (2), s. 76-89.

Szczepański J., Czynniki kształtujące zawód i strukturę zawodów, w: Socjologia zawodów, red. A. Sarapata, Warszawa 1965, s. 11-22.

Szubert W., Zarys prawa pracy, Warszawa 1976.

Szydło M., w: Konstytucja RP, t. 1: Komentarz art. 1-86, red. M. Safjan, L. Bosek, Warszawa 2016 (Duże Komentarze Becka), komentarz do art. 17, teza 12.

Tabernacka M., Pojęcie zawodu zaufania publicznego, „Acta Universitatis Wratislaviensis. Przegląd Prawa i Administracji”, 2004, nr 62, s. 287-302.

Taczkowska J., Zawód dziennikarza w Polsce. Między misją a posłannictwem, Bydgoszcz 2018.

Wardyński T., Zaufanie publiczne do zawodów prawniczych jako immanentna cecha demokratycznego państwa prawa, w: Niezależność sądownictwa i zawodów prawniczych jako fundamenty państwa prawa – wyzwania współczesności, red. M. Niziołek, T. Wardyński, Warszawa 2009, s. 487-512.

Winczorek P., Dyskusje konstytucyjne, Warszawa 1996.

Wojtczak K., Rozważania nad zawodem, „Zeszyty Naukowe WSZiB w Poznaniu”, 1996, nr 1, s. 81-99.

Wojtczak K., Zawód i jego prawna reglamentacja. Studium z zakresu materialnego prawa administracyjnego, Poznań 1999.

Wołpiuk W.J., Samorząd zawodu zaufania publicznego a interes publiczny, w: Zawody zaufania publicznego a interes publiczny – korporacyjna reglamentacja versus wolność wykonywania zawodu. Materiały z konferencji zorganizowanej przez Komisję Polityki Społecznej i Zdrowia Senatu RP przy współudziale Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej pod patronatem Marszałka Senatu RP Longina Pastusiaka, 8 kwietnia 2002 r., Warszawa 2002, s. 127-147, http://ww2.senat.pl/k5/agenda/seminar/a/020408.pdf [dostęp: 18.12.2023].

Wołpiuk W.J., Zawód zaufania publicznego z perspektywy prawa konstytucyjnego, w: Zawody zaufania publicznego a interes publiczny – korporacyjna reglamentacja versus wolność wykonywania zawodu. Materiały z konferencji zorganizowanej przez Komisję Polityki Społecznej i Zdrowia Senatu RP przy współudziale Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej pod patronatem Marszałka Senatu RP Longina Pastusiaka, 8 kwietnia 2002 r., Warszawa 2002, s. 9-24, http://ww2.senat.pl/k5/agenda/seminar/a/020408.pdf [dostęp: 18.12.2023].

Zdyb M., Tajemnica zawodowa doradcy podatkowego, broszura informacyjna dla doradców podatkowych. Opracowanie na zlecenie Krajowej Rady Doradców Podatkowych, Mazowieckiego Oddziału Krajowej Izby Doradców Podatkowych, październik 2021.