Język Polski
English
Relacje księży Karola Dębińskiego i Feliksa Majewskiego z wizytacji duszpasterskich biskupa lubelskiego Franciszka Jaczewskiego jako źródło do badań architektury sakralnej w diecezji lubelskiej na początku XX wieku
Abstrakt
Wizytacje duszpasterskie parafii stanowią jeden z obowiązków biskupów katolickich i powinny odbywać się corocznie. Każda wizytacja jest okazją zarówno do spojrzenia na problemy i potrzeby wiernych, jak i zapoznania się ze stanem zachowania świątyń parafialnych. Polityka wyznaniowa rządu carskiego prowadzona w Królestwie Polskim uniemożliwiała biskupom lubelskim i siedleckim odwiedzanie parafii leżących na terenach zamieszkiwanych przez ludność unicką. Wprowadzenie 17/30 kwietnia 1905 roku ukazu o tolerancji religijnej dało możliwość byłym unitom powrotu do Kościoła katolickiego, a duchowieństwu katolickiemu pozwoliło na szerszą działalność. Biskup lubelski Franciszek Jaczewski niezwłocznie skorzystał z tej sposobności i już 13 maja tego samego roku rozpoczął pierwszą wizytację południowo-wschodniej części diecezji lubelskiej. Tylko w 1905 roku biskup odwiedził 56 parafii, kolejne wizytacje prowadzone były w latach 1906 i 1907. Pierwsza podróż, będąca wydarzeniem wysokiej rangi, została opisana przez ks. Karola Dębińskiego, kolejna, przeprowadzona rok później, przez ks. Feliksa Majewskiego. Obie relacje z podróży dostarczają informacji na temat historii odwiedzanych miejscowości, historii parafii oraz kościołów, opisując ich wygląd zewnętrzny, stan zachowania oraz wyposażenie. Zawierają także bogaty materiał fotograficzny. Relacje te nierzadko prezentują poglądy i wrażenia piszących, co jednak nie umniejsza wartości zawartych w nich informacji. Dzięki rzetelności autorów relacje te są bardzo dobrym źródłem do badań nad odwiedzonymi przez biskupa obiektami, zwłaszcza że niektóre zostały przebudowane, a inne nie dotrwały do naszych czasów. Opisy świątyń są relacjami naocznych świadków i dla historyka sztuki zajmującego się architekturą Lubelszczyzny stanowią cenne źródło historyczne.
Pierwsza podróż, będąca wydarzeniem ogromnej rangi, została opisana przez ks. Karola Dębińskiego, kolejna, przeprowadzona rok później przez ks. Feliksa Majewskiego. Obie relacje z podróży dostarczają informacji na temat historii odwiedzanych miejscowości, historii parafii oraz kościołów opisując ich wygląd zewnętrzny, stan zachowania oraz wyposażenie. Zawierają także bogaty materiał fotograficzny. Relacje te nierzadko prezentują poglądy i wrażenia piszących, co jednak nie umniejsza wartości zawartych w nich informacji. Dzięki rzetelności autorów, relacje te są bardzo dobrym źródłem do badań nad odwiedzonymi przez biskupa obiektami, zwłaszcza, że niektóre zostały przebudowane, a inne nie dotrwały do naszych czasów. Opisy świątyń są relacjami naocznych świadków i dla historyka sztuki zajmującego się architekturą Lubelszczyzny stanowią cenne źródło historyczne.
Słowa kluczowe:
wizytacja, kościół, ks. Karol Dębiński, bp Franciszek Jaczewski, ks. Feliks Majewski, grekokatolicy, architektura sakralna, ukaz tolerancyjny 1905Szczegóły
Bibliografia
Statystyki
Autorzy
Zasady cytowania
Licencja
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.