Język Polski
English
Onomastyczna twórczość mieszkańców wsi hrubieszowskich
Janusz Panasiewicz
Abstrakt
Na stare dokumenty, mapy, akty notarialne i tym podobne materiały autor artykułu spojrzał jak na źródła do poznania dawnych nazw terenowych, wytworzonych przez mieszkańców. W nazwach tych, nadawanych rzekom, stawom, polom, łąkom, lasom i in., dostrzega potencjał do badania rozwoju języka lokalnego czy osadnictwa na danym terenie. W artykule przedstawił wyniki własnych badań nad nazwami miejscowymi użytków rolnych i leśnych spotykanymi we wsiach Brodzica i Czerniczyn, wchodzących w XIX w. w skład Towarzystwa Rolniczego Hrubieszowskiego. Bogatym źródłem informacji onomastycznych dla obu są opisy granic pochodzące z 1788 r., określone jako unikalne w skali regionu. W przypadku Brodzicy autor skorzystał też z uwłaszczeniowego rejestru pomiarowego z 1889 r., dokumentów z międzywojnia, mapy geodezyjnej z lat 50. XX w., relacji mieszkanek wsi i ustalił 65 nazw, zestawiając je z nazwami rosyjskimi i stosowanymi w miejscowym narzeczu. Dla Czerniczyna ustalono 53 nazwy (źródła: obchód granic z 1788 r. i plan z 1889 r.). W opisie granic wsi Czerniczyn z 1788 r. autor odnalazł pierwszy zapis nazwy miasta Rubieszowa literą „H”, jako Hrubi[eszowa], stosowaną dzisiaj. Stawia postulat badawczy rozbudowania materiału źródłowego o analizę aktów notarialnych zamiany i nabycia gruntów z hipotek prowadzonych przez Towarzystwo Rolnicze Hrubieszowskie, zwłaszcza dla Czerniczyna. Dołączono ryciny, m.in. najstarszy plan Czerniczyna z 1811 r. i plan Brodzicy z 1878 r.
Słowa kluczowe:
język lokalny, Brodzica, Czerniczyn, Towarzystwo Rolnicze Hrubieszowskie, Hrubieszów (Rubieszów)Inne teksty tego samego autora
- Janusz Panasiewicz, Przyczynek do etymologii nazwy wsi staszicowskiej , Archiwariusz Zamojski: Tom 13 (2014)
- Janusz Panasiewicz, Okoliczności funkcjonowania Przedsiębiorstwa Państwowego „Polskie Koleje Państwowe” na Zamojszczyźnie , Archiwariusz Zamojski: Tom 15 (2017)
- Marian Głowacz, Zbigniew Mazur, Janusz Panasiewicz, Przyczynek do usystematyzowania lokalizacji fortyfikacji polowych Wermachtu w 1944 r. od Strzyżowa po Zagórnik (lewy brzeg Bugu, styk powiatów: hrubieszowskiego i chełmskiego) , Archiwariusz Zamojski: Tom 19 (2021)
- Marian Głowacz, Zbigniew Mazur, Janusz Panasiewicz, Znaleziska pod Horodłem , Archiwariusz Zamojski: Tom 20 (2022)
- Janusz Panasiewicz, Ogród i sad w inwentaryzacjach wsi Brodzicy z 1924 roku , Archiwariusz Zamojski: Tom 14 (2015)
- Janusz Panasiewicz, Przybliżenie lokalizacji zamku hrubieszowskiego – nowe wskazania w „Opisaniu statystycznym miasta Hrubieszowa” z 12/24 maja 1860 r. , Archiwariusz Zamojski: Tom 19 (2021)
- Janusz Panasiewicz, Hipoteka miasta Hrubieszowa , Archiwariusz Zamojski: Tom 15 (2017)
- Janusz Panasiewicz, Umowa mieszkańców hrubieszowskiego przedmieścia Pogórze z pastuchami o pasienie trzody z 1826 r. , Archiwariusz Zamojski: Tom 18 (2020)
- Janusz Panasiewicz, Projekty zmian statutu Towarzystwa Rolniczego Hrubieszowskiego w XX wieku , Archiwariusz Zamojski: Tom 20 (2022)
- Janusz Panasiewicz, Umowa kupna-sprzedaży dóbr Hrubieszów z 30 marca 1800r. , Archiwariusz Zamojski: Tom 5 (2006)
Szczegóły
Bibliografia
Statystyki
Autorzy
Zasady cytowania