IDENTYFIKACJA NIEETYCZNYCH NEGOCJACJI KREDYTOWYCH NA POD-STAWIE SPRAW SPORNYCH

Agnieszka Czajkowska

doi:10.56583/frp.2557

Published : 2023-12-29

No. 19 (2023)

IDENTIFICATION OF UNETHICAL CREDIT NEGOTIATIONS ON THE EXAM-PLE OF DISPUTED CASES

Agnieszka Czajkowska

https://orcid.org/0000-0002-7445-887X

DOI: https://doi.org/10.56583/frp.2557

Abstract

The main purpose of the article is to present examples on the ethics of credit negotiations, as well as to show the importance of ethical conduct of the negotiation process from the point of view of borrowers and creditors. The research problem is to define the ethics of credit negotiations and to demonstrate the manifestations of unethical behaviour of bankers towards borrowers on the example of complaints submitted by bank customers to institutions protecting their interests in Poland in 2018-2022. It has been shown that finance ethics and ethics in finance, are part of business ethics. The essence of business negotiations was explained. Practical aspects of the ethics of participants in credit negotiations were presented, starting with the author's definition of credit negotiations. Finally, manifestations of unethical credit negotiations and bankers were identified on the example of disputes and mediations resolved in favor of borrowers. The article culminates with the author's definition of credit negotiation ethics.

Keywords:

credit negotiation ethics, unethical behaviour of bankers

Most read articles by the same author(s)

Details

References

Statistics

Authors

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Czajkowska, A. (2023). IDENTIFICATION OF UNETHICAL CREDIT NEGOTIATIONS ON THE EXAM-PLE OF DISPUTED CASES. Fides, Ratio Et Patria. Studia Toruńskie, (19), 225–253. https://doi.org/10.56583/frp.2557

Altmetric indicators

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.

References

Adamus-Matuszyńska A., Etyka, w: „Bankowość dla praktyków, Bankowość dla praktyków – Europejski Certyfikat Bankowca EFCB”, praca zbiorowa, cz. II, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową – Gdańska Akademia Bankowa, Międzynarodowa Szkoła Ban-kowości i Finansów w Katowicach, Fundacja Warszawski Instytut Bankowości, Gdańsk – Katowice – Warszawa 2010.

Augustynek A., Wstęp do Psychologii, Warszawa 2009, cyt za: Rogozińska-Pawełczyk A., Psychologiczne aspekty zarządzania zasobami ludzkimi, w: „Zarządzanie zasobami ludz-kimi w nowoczesnej organizacji”, red. I. Warwas, A. Rogozińska-Pawełczyk, Łódź 2016.

Bartusik A., Jak negocjować z bankiem oferty kredytowe? Czy można negocjować warunki spłaty kredytu? Total Money.pl, https://www.totalmoney.pl/artykuly/28199,kredyty-hipoteczne,jak-negocjowac-z-bankiem,1,1, aktualizacja: 13.01.2022. DOI: https://doi.org/10.18318/pl.2022.1.4

Bellenger L., Negocjacje, Kraków 1999.

Błaut R., Skuteczne negocjacje, Warszawa 1995.

Boatright J. R., Ethics in Finance, Malden (Mass) 1999.

Boatright J. R., Ethics of Finance, w: „Encyclopedia of Business Ethics and Society”, red. R. Kolb, Thousand Oaks 2008.

Boatright J. R., Peterson J., Introduction to the Special Issue on Finance, „Business Ethics Quarterly” 2003, vol. 13:3. DOI: https://doi.org/10.5840/beq200313322

Czajkowska A., Etyka pracy analityka kredytowego, w: „Etyka w relacjach instytucji finan-sowych z gospodarstwami domowymi”, red. I. D. Czechowska, Łódź 2016.

Czajkowska A., Kredytowanie przedsiębiorców indywidualnych – specyfika, procesy, polityka, Łódź 2013. DOI: https://doi.org/10.18778/7525-878-3

Czechowska I. D., Kodyfikacja standardów etycznych, ze szczególnym uwzględnieniem kodek-sów etycznych banków, „Bezpieczny Bank” 2015, nr 1(58).

Czechowska I. D., Poszukiwanie rzetelności w kontekście kodeksów zawodowych na przykładzie sektora bankowego, „Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu” 2015, nr 395. DOI: https://doi.org/10.15611/pn.2015.395.05

Czechowska I. D., Wprowadzenie, w: „Etyka w relacjach instytucji finansowych z gospodarstwami domowymi”, red. I. D. Czechowska, Łódź 2016. Czechowska I. D., Zarys problematyki etyki finansów, w: „Etyka w relacjach instytucji finansowych z gospodarstwami domowymi”, red. I. D. Czechowska, Łódź 2016.

Dąbrowski P. J., Praktyczna teoria negocjacji, Sorbog, Warszawa 1991.

Dembinski P. H., Etyka i odpowiedzialność w świecie finansów, przeł. L. Kamiński, Warszawa 2017.

Dembiński P. H., Etyka w sferze finansów, w: „Biznes, Etyka, Odpowiedzialność”, red. W. Gasparski, Warszawa 2013.

Dudzik-Lewicka I., Kwestie etyczne w praktyce polskich przedsiębiorstw, „Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas. Zarządzanie”, 2020, nr 4, s. 43-53, http://dx.doi.org/10.5604/01.3001.0014.7959. DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0014.7959

Dyrektywa 2005/29/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 maja 2005 r. dotycząca nieuczciwych praktyk handlowych stosowanych przez przedsiębiorstwa wobec konsumen-tów na rynku wewnętrznym, Dz. Urz. UE L 149 z 11.06.2005.

Etyka biznesu, Encyklopedia Zarządzania, https://mfiles.pl/pl/index.php/Etyka_biznesu, [do-stęp: 31.07.2023].

Fisher R., Ury W., Dochodząc do tak. Negocjowanie bez poddawania się, Warszawa 1990.

Fisher R., Ury W., Patton B., Dochodząc do TAK. Negocjowanie bez poddawania się, War-szawa 2000.

Fisher R., Ury W., Patton B., Dochodząc do Tak: negocjowanie bez poddawania się, Warsza-wa 1994.

Flower A., Jak skutecznie negocjować, Petit, Warszawa 1991 [in:] Pruitt D.G., Carnevale P. J., Negotiation in social conflict, Buckingham 1993, introduction.

Gasparski W., Kodeksy etyczne: ich projektowanie, wprowadzanie i stosowanie (na wybranym przykładzie), „Annales. Etyka w Życiu Gospodarczym”, t. 3, Łódź 2000.

Gasparski W., Lewicka-Strzałecka A., Rok B., Szulczewski G., Etyka w świecie finansów: po-jęcia i zagadnienia, w: „Uczciwość w świecie finansów”, red. W. Gasparski, Warszawa 2004.

Gasparski W., Wykłady z etyki biznesu, Warszawa 2007.

Griffin R. W., Podstawy zarządzania organizacjami, Warszawa 2005.

Heeper A., Schmidt M. red., Negocjacje, Warszawa 2008.

Heropolitańska I., Nierodka A., Zdziarski T., Kredyty, pożyczki i gwarancje bankowe, Wolters Kluwer, Warszawa 2021.

Informacja o działalności Bankowego Arbitrażu Konsumenckiego w 2022 roku, Związek Ban-ków Polskich, https://zbp.pl/sprawozdanie-BAK-za-2022-final, Warszawa marzec 2023 rok.

Iwko J., Kodeksy deontologiczne na polskim rynku ubezpieczeniowym, „Rozprawy Ubezpie-czeniowe” 2010 nr 9.

Jankowski W. B., Sankowski T. P., Jak negocjować, Warszawa 1995.

Kałążna-Drewińska U., Negocjacje w biznesie. Kluczowe problemy, Wrocław 2006.

Kałużny S., Kałużna H., Bankowiec & klient – technologia, kultura, etyka, Warszawa 1996.

Kamiński J., Negocjacje - techniki rozwiązywania konfliktów, Warszawa 2003, w: „Negocjacje w biznesie. Kluczowe problemy”, U. Kałążna-Drewińska, Wrocław 2006.

Kanon Dobrych Praktyk Rynku Finansowego, Komisja Nadzoru Finansowego, https://www.knf.gov.pl/knf/pl/komponenty/img/Kanon%20DPRF_51881.pdf, [dostęp: 26.02.2023].

Klimczak B., Etyka gospodarcza, Wrocław 2002.

Koćwin J., Etyka na rynku usług finansowych. Wiedza, edukacja i moralność konsumenta, Wrocławsko-Lwowskie Zeszyty Prawnicze 2021 nr 12, https://wuwr.pl/wlzp/article/view/13702/12337.

Konferencja Episkopatu Włoch – Biuro ds. Problemów Społecznych i Pracy, Etica e finanza, „Quaderni delia Segreteria CEl” sierpień 2000, nr 19.

Kopaliński W., Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych, Warszawa 2000.

Książek A., Sprawy frankowe statystyki: 130 tys. pozwów przeciwko bankom, Frankomat, https://frankomat.com.pl/wiadomosci/sprawy-frankowe-statystyki-130-tys/, aktualizacja: 12.04.2023.

Loranty-Chrobok M., Jak skutecznie renegocjować umowę kredytu hipotecznego i gotówkowe-go z bankiem? Total Money.pl, https://www.totalmoney.pl/artykuly/renegocjacja-kredytu-hipotecznego-jak-skutecznie-renegocjowac-umowe-i-warunki-kredytu-z-bankiem, aktualizacja: 5.12.2022.

Łaguna M., Markowicz B., Negocjacje i komunikacja w biznesie, Olsztyn 2003.

Mierzejewska A., Etyka w bankowości, „Język. Religia. Tożsamość”, 2 (24), 2021. DOI: https://doi.org/10.5604/01.3001.0015.6188

Nahotko S., Negocjacje biznesowe w zarządzaniu przedsiębiorstwem. Aspekt ekonomiczny, Bi-blioteka Menadżera Służby Pracowniczej, Zeszyt 192, OPO, Bydgoszcz 2001.

Negocjacje – hasło w: Słownik Języka Polskiego, https://sjp.pwn.pl/sjp/negocjacje;2487962.html, [dostęp: 3.08.2023].

Nęcki Z., Negocjacje w biznesie, Antykwa, Kraków 2000.

Nęcki Z., Negocjacje w biznesie, Kraków 1994.

Nowak M., Badanie zdolności kredytowej małych firm i osób fizycznych, Poznań 1999.

Patterson R., Kompendium terminów z zakresu rachunkowości po polsku i angielsku, Swiss Contribution, Ministerstwo Finansów, Stämpfli Polska Sp. z o.o., Warszawa 2015, http://www.mf.gov.pl/documents/764034/1399171/Glosariusz+SPPW+-Rachunkowosc.pdf.

Penc J., Komunikacja i negocjowanie w organizacji, Difin, Warszawa 2010.

Pruitt D. G., Carnevale P. J., Negotiation in social conflict, Buckingham 1993.

Rubin J. Z., Brown B.R., The Social Psychology of Bargaining and Negotiation, Orlando, Fla 1975.

Rutkowska-Tomaszewska E., Ochrona prawna klienta na rynku usług bankowych, Lex Wol-ters Kluwer business, Warszawa 2013, w: „Poszukiwanie rzetelności w kontekście ko-deksów zawodowych na przykładzie sektora bankowego”, „Prace Naukowe Uniwersy-tetu Ekonomicznego we Wrocławiu” 2015, Czechowska I. D., nr 395.

Rządca R. A., Negocjacje w interesach. Jak negocjują organizacje?, Warszawa 2003, w: „Ne-gocjacje w biznesie. Kluczowe problemy”, U. Kałążna-Drewińska, Wrocław 2006.

Sabal M., Czy można negocjować warunki kredytu hipotecznego? Ekspert Credit Space, https://www.creditspace.pl/czy-mozna-negocjowac-warunki-kredytu-hipotecznego/, [dostęp: 3.08.2023].

Sałek P., Etyka w sprzedaży produktów finansowych, w: „Annales. Etyka w życiu gospodar-czym”, t. 18, nr 1, Łódź 2015. DOI: https://doi.org/10.18778/1899-2226.18.1.08

Sobol E. red., Słownik wyrazów obcych, Warszawa 1996.

Sprawozdanie z działalności Rzecznika Finansowego w 2022 roku oraz uwagi o stanie prze-strzegania prawa i interesów klientów podmiotów rynku finansowego, Rzecznik Finan-sowy, Warszawa marzec 2023 roku.

Sprawozdanie z działalności Sądu Polubownego przy Komisji Nadzoru Finansowego w 2022 roku, Komisja Nadzoru Finansowego, Warszawa kwiecień 2023 r.

Sroka R. red., Organizacje branżowe a etyka biznesu. Jak organizacje branżowe mogą wyzna-czać i egzekwować standardy etyczne. Przewodnik po dobrych praktykach. Ministerstwo Inwestycji i Rozwoju, Warszawa 2018.

Statut Związku Firm Doradztwa Finansowego, Związek Firm Doradztwa Finansowego, http://www. zwiazek-doradcow.org, [dostęp: 01.02.2016].

Styczeń T., Etyka, hasło w: Powszechna Encyklopedia Filozofii - Internetowa wersja encyklo-pedii, http://www.ptta.pl/pef/index.php?id=hasla_e&lang=pl, aktualizacja: 2021.

Świeszczak K., Standardy etyczne obsługi klientów w ocenie obecnych i przyszłych doradców bankowych, Łódź 2020. DOI: https://doi.org/10.18778/8142-887-3

Ustawa z dnia 12 maja 2011 roku o kredycie konsumenckim, Dz. U. z 2011 r., Nr 126, poz. 715, t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1028, 1285, 1394.

Ustawa z dnia 21 lipca 2006 roku o nadzorze nad rynkiem finansowym, Dz. U. z 2022 r., poz. 660, z późn. zm.

Ustawa z dnia 23 marca 2017 roku o kredycie hipotecznym oraz o nadzorze nad pośrednikami kredytu hipotecznego i agentami, Dz. U. z 2017 r., poz. 819, t.j. Dz. U. z 2022 r., poz. 2245, 2339.

Ustawa z dnia 23 sierpnia 2007 roku o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym, Dz. U. z 2007 r., Nr 171, poz. 1206, Dz. U. z 2014 r., poz. 827.

Ustawa z dnia 26 maja 2023 roku o pomocy państwa w oszczędzaniu na cele mieszkaniowe, Dz. U. z 2023 r., poz. 1114.

Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe, Dz. U. z 1997 r., Nr 140, poz. 939, z późn. zm.

Ustawa z dnia 6 czerwca 1997 roku Kodeks karny, Dz. U. z 1997 r., Nr 88, poz. 553, z późn. zm.

Ustawa z dnia 7 lipca 2022 roku o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospo-darczych i pomocy kredytobiorcom, Dz. U. z 2022 r., poz. 1488, t.j. Dz. U. z 2023 r., poz. 414.

Wolska G., Związki etyki i ekonomii we współczesnej gospodarce, „Studia Ekonomiczne. Ze-szyty Naukowe UE w Katowicach”, Katowice 2013.

Wrona A., Ministerstwo Sprawiedliwości ujawniło DANE o pozwach Frankowiczów. Statystyki są porażające, Bankingo, https://bankingo.pl/ministerstwo-sprawiedliwosci-ujawnilo-statystyki-o-pozwach-frankowiczow-statystyki-sa-porazajace/, aktualizacja: 26.04.2023.

Zadroga A., Etyka w biznesie i administracji, Katolicki Uniwersytet Lubelski, Lublin-Tarnów 2011, https://pracownik.kul.pl/files/28276/public/TARNOW/EB_Tarnow.pdf, [dostęp: 31.07.2023].

Zadroga A., Świat finansów w perspektywie etycznej, „Rocznik Nauk Społecznych” 2008, nr 3.

Zaleska M., Etyka w bankowości, http://wgospodarce.pl/opinie/4244-etyka-w-bankowosci, [dostęp: 22.05.2013].

Agnieszka Czajkowska

agnieszka.czajkowska@uni.lodz.pl
https://orcid.org/0000-0002-7445-887X

Affiliation:

Uniwersytet Łódzki Poland

Bio Statement (e.g., department and rank)

Agnieszka Czajkowska – doktor habilitowany, profesor Uniwersytetu Łódzkiego, Katedra Finansów Korporacji Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego Uniwersytetu Łódzkiego.