Przekraczanie granic i spotkania z polską kulturą na podstawie powieści Pokonać granice Kathariny Zimmermann i Café Europa Michaela Zellera

Estera Głuszko-Boczoń

doi:10.56583/fs.2412

Data publikacji : 2025-06-27

Tom 18 Nr 1 (2025)

Przekraczanie granic i spotkania z polską kulturą na podstawie powieści Pokonać granice Kathariny Zimmermann i Café Europa Michaela Zellera

dr Estera Głuszko-Boczoń

https://orcid.org/0000-0003-0589-7120

DOI: https://doi.org/10.56583/fs.2412

Abstrakt

Artykuł ma na celu analizę dwóch powieści, w których ukazano sposób, w jaki Szwajcarzy i Niemcy postrzegają społeczeństwo polskie, jego kulturę i mentalność. Autorzy obu powieści sami odbyli podróż do Polski, a swoje obserwacje i zdobyte tam doświadczenie wykorzystali, tworząc intrygującą fabułę. W artykule skupiono się przede wszystkim na powieści Das Freudenkind, ponieważ porusza ona mało znaną historię relacji polsko-szwajcarskich z okresu II wojny światowej. Zarazem ukazuje także współczesną Polskę widzianą oczami Szwajcarki. Natomiast w powieści Michaela Zellera Café Europa pojawiają się liczne refleksje i przemyślenia autora, który w ten sposób relacjonuje swój pobyt w Polsce po roku 1989. Autor przygląda się polskiemu społeczeństwu oraz dokonuje porównań z własną kulturą. Obie powieści uwypuklają relacje między dwoma odmiennymi kulturami oraz wyzwania, jakie stoją przed podróżnym w obcym kraju.

Słowa kluczowe:

internowanie, polsko-szwajcarskie relacje, historia, różnice kulturowe, miłość, podróż

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

PDF
ePUB
HTML

Zasady cytowania

Głuszko-Boczoń, E. (2025). Przekraczanie granic i spotkania z polską kulturą na podstawie powieści Pokonać granice Kathariny Zimmermann i Café Europa Michaela Zellera. Facta Simonidis, 18(1), 229–252. https://doi.org/10.56583/fs.2412

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Ćwiklak K., Literackie podróże do Polski i Niemiec. Studia imagologiczne, Poznań 2019.

Filipowicz K., Jeniec i dziewczyna, Kraków 1965.

Hejmej A., Interkulturowość – literatura – komparatystyka, „Teksty Drugie”, 2009, nr 6, s. 34–47.

Jasiński R., Płonące piaski, Warszawa 1969.

Jasiński R., Wrzesień pod Alpami, Warszawa 1974.

Kapuściński R., Ten Inny, Kraków 2007.

Kneip M., Grundsteine im Gepäck. Begegnungen mit Polen, Paderborn–Paris 2002.

Krauze-Pierz J., „Wo die Idylle am gröβten ist, gibt es auch Sehnsucht“. Die polnischen Internierten in der Schweiz und deren Sehnsucht nach der Heimat, „Transfer. Reception Studies”, 7 (2022), s. 109–125, http://dx.doi.org/10.16926/trs.2022.07.06. DOI: https://doi.org/10.16926/trs.2022.07.06

Łaciak B., Obyczajowość polska czasu transformacji, czyli wojna postu z karnawałem, Warszawa 2007.

Leerssen J., Imagologia. O zastosowaniu etniczności do nadawania światu sensu, tłum. E. Kledzik, „Porównania”, 2017, nr 2 (21), s. 9–30. DOI: https://doi.org/10.14746/p.2017.21.13943

Matyja M., Niespełnione nadzieje. Losy polskiej 2. Dywizji Strzelców Pieszych w latach 1940–1945, Toruń 2013.

Mihułka K., Die Entwicklung der interkulturellen Kompetenz im DaF-Unterricht – ein Meilenstein im deutsch-polnischen Dialog. Zum Deutschlandbild der Polen, Polenbild der Deutschen und interkulturellen / deutsch-polnischen Dialog, w: Im Wirkungsfeld der kontrastiven und angewandten Linguistik / In the Field of Contrastive and Applied Linguistics, t. 7, red. M. Wierzbicka, L. Wille, Rzeszów 2016, s. 74–91.

Mihułka K., Selbst- und Fremdbilder in der Fremdsprachendidaktik am Beispiel des DaF-Unterrichts in Polen, „Glottodidactica” 49 (2022), nr 2, s. 109–135, https://doi.org/10.14746/gl.2022.49.2.05. DOI: https://doi.org/10.14746/gl.2022.49.2.05

Mihułka K., Zum Stellenwert des Deutschen in Polen, „Glottodidactica”, 47 (2020), nr 1, s. 53–71, https://doi.org/10.14746/gl.2020.47.1.04. DOI: https://doi.org/10.14746/gl.2020.47.1.04

Niewiara A., Imagologia. Pamięć zbiorowa, umysł i kultura, Katowice 2019.

Niewiara A., My i Inni – ewolucja wyobrażeń. Polski dyskurs prasowy w świetle imagologii i pamięci zbiorowej, Katowice 2020.

Popieliński, P., Postrzeganie i stereotyp Niemca wśród polskiego społeczeństwa, „Facta Simonidis”, 2016, nr 1(9), s. 263–277. DOI: https://doi.org/10.56583/fs.179

Rutka A., Polen – Juden – Deutsche. (Fremd)sprachliche Annäherungen in Michael Zellers Polen-Romanen „Cafe Europa“ und „Die Reise nach Samosch“, „Kwartalnik Neofilologiczny”, 54 (2007), nr 2, s. 163–174.

Smoliński J., Polacy internowani w Szwajcarii (1940–1945), Warszawa 2005.

Sośnicka D., „Polski orzeł na tle szwajcarskiego krzyża”: Refleksje na temat recepcji współczesnej niemieckojęzycznej literatury szwajcarskiej w Polsce w nawiązaniu do utworu Reto Hänny’ego Am Boden des Kopfes. Verwirrungen eines Mitteleuropäers in Mitteleuropa, „Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Studia Neofilologiczne”, 11 (2015), s. 193–212, http://dx.doi.org/10.16926/sn.2015.11.12. DOI: https://doi.org/10.16926/sn.2015.11.12

Stroheker T., Niemka jedzie do Polski, tłum. A. Wziątek, Katowice 2000.

Szpakowska M., Chcieć i mieć. Samowiedza obyczajowa w Polsce czasu przemian, Warszawa 2003.

Wolski J., Polska w niemieckojęzycznej Szwajcarii. Przyczynek, w: Literatura polska w świecie. Zagadnienia recepcji i odbioru, t. 1, red. R. Cudak, Katowice 2009, s. 93–99.

Żejmo M., Druga Dywizja Strzelców Pieszych gen. Prugar-Ketlinga internowana w Szwajcarii podczas II wojny światowej, „Historia Slavorum Occidentis”, 2014, nr 1(6), s. 135–152. DOI: https://doi.org/10.15804/hso140107

Zeller M., Café Europa, tłum. M. Podlasek-Ziegler, Warszawa 1999.

Zieliński L., Das Bild der polnischen Gesellschaft in Katharina Zimmermanns Roman „Das Freudenkind“, w: Kultura, literatura, język, red. K. Grzywka, J. Godlewicz-Adamiec, M. Grabowska, M. Kosacka, R. Małecki, Warszawa 2007, s. 457–472.

Zimmermann K., Pokonać granice, tłum. K. Stefańska-Müller, Kraków 2005.

Żyrek E., Inny czy Obcy? Dylematy wielokulturowości w reportażach afrykańskich Jeana Hatzfelda i Ryszarda Kapuścińskiego, „Zeszyty Prasoznawcze”, 57 (2014), nr 4 (220), s. 707–724, https://doi.org/10.4467/2299-6362PZ.14.039.2840.