Abstrakt

W okresie przedakcesyjnym w ramach przygotowań Polski do wejścia do UE podjęto szereg zmian i przedsięwzięć przygotowawczych. Jednym z ważniejszych było uchwalenie przez Sejm w 2000 r. ustawy o zasadach wspierania rozwoju regionalnego, która wprowadziła nowy instrument wspierania rozwoju regionalnego, tj. kontrakt wojewódzki. Instrument ten miał być głównym narzędziem realizacji strategii regionalnych oraz przygotowania samorządów do zarządzania funduszami strukturalnymi na poziomie regionalnym po wejściu Polski do UE. Na przykładzie woj. lubelskiego w artykule podjęto próbę analizy wpływu kontraktu na rozwój regionu oraz jego roli w kształtowaniu świadomości i praktyki w samodzielnych decyzjach rozwojowych władz regionalnych oraz lokalnych. Artykuł zawiera analizę wykorzystania środków finansowych oraz uzyskanych efektów rzeczowych w okresie 2001-2008 według kierunków ich alokacji. Praca zawiera również rozmieszczenie przestrzenne interwencji kontraktu według powiatów oraz gmin. Doświadczenie i dorobek związany z wdrażaniem i funkcjonowaniem kontraktu wojewódzkiego w latach 2001-2008 w woj. lubelskim wskazują na trzy główne wymiary, pierwszy – instrument stymulowania rozwoju o nowatorskim charakterze, drugi – prefunduszowa baza doświadczalna umożliwiająca praktyczne zrozumienie idei zdobywania funduszy na własny rozwój w drodze konkursów, trzeci – niezbyt docelowo udany mechanizm finansowania zadań. Kontrakty wojewódzkie w obecnych ramach prawnych oraz systemie ich funkcjonowania jako instrument wspierania samorządów regionalnych środkami budżetu państwa na realizację projektów wpisujących się w programy wojewódzkie na zasadach zatwierdzanych na poziomie województw nie powinny mieć kontynuacji w perspektywie 2009 plus. Instrument ten powinien być zastąpiony nową generacją „przymierza dla rozwoju”, uwzględniającego doświadczenie wynikające z wdrażania przez województwa Regionalnych Programów Operacyjnych oraz zbudowania nowego algorytmu dotacji, a także zasad łączenia środków rządowych, wspólnotowych i regionalnych.