Juritraductology and the Right to Translation

Marta Sobieszewska

doi:10.56583/fs.2596

Data publikacji : 2025-06-27

Tom 18 Nr 1 (2025)

Jurystraduktologia i prawo do tłumaczenia

Marta Sobieszewska

https://orcid.org/0000-0002-2429-802X

DOI: https://doi.org/10.56583/fs.2596

Abstrakt

W kontekście globalizacji rozumianej jako długofalowy proces historyczny kwestie wielojęzyczności i wielokulturowości coraz częściej wiążą się z dostępem do wymiaru sprawiedliwości. Państwa członkowskie muszą stawiać czoła szczególnym wyzwaniom związanym z mobilnością obywateli wewnątrz Unii Europejskiej oraz napływem imigrantów i uchodźców spoza jej granic. Na tym tle analiza prawa polskiego ujawnia wyraźny deficyt regulacji dotyczących prawa do tłumaczenia. Z perspektywy pewności prawa oraz standardów przejrzystości jest to sytuacja wysoce niepożądana. Artykuł porusza problematykę prawa do pomocy tłumacza dla osób niewładających w wystarczającym stopniu językiem w kontekście prawnym. Analizowane zagadnienia zostaną przedstawione z perspektywy jurystraduktologii (jurystraduktologicznego podejścia do przekładu tekstów prawnych), dyscypliny naukowej rozwijanej w Centre de recherche interdisciplinaire en juritraductologie (Cerije) w Paryżu.

Słowa kluczowe:

jurystraduktologia, prawo do tłumaczenia, wrażliwość językowa, wrażliwość prawna

Inne teksty tego samego autora

Marta Sobieszewska, Zastosowanie jurystraduktologii do tłumaczenia terminów prawnych określających wiek osób. Przykład polsko-francuski , Facta Simonidis: Tom 17 Nr 2 (2024)

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

PDF (English)
ePUB (English)
HTML (English)

Zasady cytowania

Sobieszewska, M. (2025). Jurystraduktologia i prawo do tłumaczenia. Facta Simonidis, 18(1), 51–67. https://doi.org/10.56583/fs.2596

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Abdel Hadi M., La juritraductologie et le problème des équivalences des notions juridiques en droit des pays arabes, “ILCEA. Revue de l’Institut des langues et cultures d’Europe, Amérique, Afrique, Asie et Australie,” 2002, no. 3, pp. 71–78, https://doi.org/10.4000/ilcea.816. DOI: https://doi.org/10.4000/ilcea.816

Bieżuńska-Małowist I., Niewolnictwo w Egipcie grecko-rzymskim, Warszawa 2016 (Klasycy Historiografii Warszawskiej).

Bocquet C., La traduction juridique : fondement et méthode, Bruxelles 2008.

Bocquet C., Traduction spécialisée : choix théorique et choix pragmatique. L’exemple de la traduction juridique dans l’aire francophone, “Parallèles,” 1996, no. 18, pp. 67–76.

Chauveau M., Bilinguisme et traduction, in: Le décret de Memphis. Colloque de la Fondation Singer-Polignac à l’occasion de la célébration du bicentenaire de la découverte de la Pierre de Rosette, eds. D. Valbelle, J. Leclant, Paris 2000, pp. 25–39.

Gémar J.-C., Le plus et le moins-disant culturel du texte juridique. Langue, culture et équivalence, “Meta,” 47 (2002), no. 2, pp. 163–176, https://doi.org/10.7202/008006ar. DOI: https://doi.org/10.7202/008006ar

Gémar J.-C., La traduction juridique : art ou technique d’interprétation?, “Revue générale de droit,” 18 (1990), no. 2, pp. 495–451, https://doi.org/10.7202/1058712ar. DOI: https://doi.org/10.7202/1058712ar

Hofmański P., Prawo do udziału tłumacza jako jeden z warunków uczciwego procesu, in: Przestępczość cudzoziemców. Nowe wyzwania dla teorii i praktyki, ed. E.W. Pływaszewski, Szczytno 1995, pp. 51–62.

Langdon S., Gardiner A.H., The Treaty of Alliance between Hattušili, King of the Hittites, and the Pharaoh Ramesses II of Egyp, “Journal of Egyptian Archaeology,” 6 (1920), no. 3, pp. 179–205. DOI: https://doi.org/10.2307/3853914

Mascelli A.J., Impact of the Italian Language and Culture on the Amanda Knox Trials, Bachelor thesis, The Pennsylvania State University, 2013, https://honors.libraries.psu.edu/files/final_submissions/1675 [access: 20.05.2024].

Monjean-Decaudin S., Traité de juritraductologie: Épistémologie et méthodologie de la traduction juridique, Villeneuve d’Ascq 2022. DOI: https://doi.org/10.4000/books.septentrion.135349

Nowak C., Prawo do korzystania z pomocy tłumacza w europejskim i polskim prawie karnym, “Prokuratura i Prawo,” 1998, no. 10, pp. 89–97.

Pelage J., Éléments de traductologie juridique : application aux langues romanes, Launay 2001.

Toruński M, Prawo do tłumaczenia pokrzywdzonego w polskim procesie karnym – wybrane zagadnienia, “Problemy Prawa Karnego,” 5 (2021), no. 1, pp. 1–16, https://doi.org/10.31261/PPK.2021.05.03. DOI: https://doi.org/10.31261/PPK.2021.05.03

Wiltos A, Prawo do korzystania z bezpłatnej pomocy tłumacza w postępowaniu karnym. Wybrane zagadnienia, “Przegląd Prawa i Administracji,” 92 (2013), pp. 129–145.