Powstanie i rola Kościelnych Komitetów  Pomocy Więzionym, Internowanym,  Represjonowanym i ich Rodzinom  w pierwszych miesiącach stanu wojennego

Sylwia Galij-Skarbińska

doi:10.56583/frp.1221

Data publikacji : 2020-06-30

Nr 12 (2020)

Powstanie i rola Kościelnych Komitetów Pomocy Więzionym, Internowanym, Represjonowanym i ich Rodzinom w pierwszych miesiącach stanu wojennego

Sylwia Galij-Skarbińska

https://orcid.org/0000-0003-1799-4243

DOI: https://doi.org/10.56583/frp.1221

Abstrakt

In the totalitarian system dominated by communists, the Catholic Church has always remained an enclave of freedom, which in difficult moments was a shelter for the persecuted, repressed by the regime. Help took the form of not only material, but also spiritual, triggering the desire to continue in the opposition activities. A great role in this process was played by priests, who carried out their pastoral and charitable service in both intellectuals and workers. The role of the Church Committees to Aid of Prisoners, Interned, Oppressed and their Families cannot be overestimated. From the first months of martial law, their efforts focused on supporting the interned, imprisoned and their families. Later, the focus was on medical and legal assistance to people tried in political trials. Material aid was organized for the poorest, people dismissed from work due to repression, as well as for their families, including children.

Słowa kluczowe:

Komitety kościelne, Internowani, represjonowani, stan wojenny

Inne teksty tego samego autora

Wojciech Polak, Sylwia Galij-Skarbińska, Jak oceniać okrągły stół? , Fides, Ratio et Patria. Studia Toruńskie: Nr 7 (2017): KOŚCIÓŁ KATOLICKI WOBEC TOTALITARYZMU KOMUNISTYCZNEGO
Wojciech Polak, Sylwia Galij-Skarbińska, Kilka słów o narodzie, historii i dumie narodowej , Fides, Ratio et Patria. Studia Toruńskie: Nr 8 (2018): POLSKA 1918. STULECIE ODZYSKANIA NIEPODLEGŁOŚCI
Wojciech Polak, Sylwia Galij-Skarbińska, Przemiany w polskim aparacie bezpieczeństwa w latach 1989‒1990 , Fides, Ratio et Patria. Studia Toruńskie: Nr 3 (2015): CZŁOWIEK I CYBERPRZESTRZEŃ
Sylwia Galij-Skarbińska, Człowiek w epoce Internetu , Fides, Ratio et Patria. Studia Toruńskie: Nr 3 (2015): CZŁOWIEK I CYBERPRZESTRZEŃ
Sylwia Galij-Skarbińska, „Biorąc prawa poważnie”. Liberalna teoria sprawiedliwości Ronalda Dworkina , Fides, Ratio et Patria. Studia Toruńskie: Nr 1 (2014): DROGI DO NIEPODLEGŁOŚCI
Sylwia Galij-Skarbińska, Model reformy polskich służb specjalnych na tle innych krajów postkomunistycznych – rozważania teoretyczne , Fides, Ratio et Patria. Studia Toruńskie: Nr 5 (2016): WYBRANE ASPEKTY BEZPIECZEŃSTWA NARODOWEGO POLSKI
Sylwia Galij-Skarbińska, Resort spraw wewnętrznych wobec wyborów czerwcowych w 1989 roku. Decyzja nr 012/89 Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 31 V 1989 w sprawie wprowadzenia stanu podwyższonej gotowości do działań w resorcie spraw wewnętrznych na okres wyborów , Fides, Ratio et Patria. Studia Toruńskie: Nr 8 (2018): POLSKA 1918. STULECIE ODZYSKANIA NIEPODLEGŁOŚCI
Sylwia Galij-Skarbińska, Zmiany w strukturze resortu spraw wewnętrznych w drugiej połowie 1989 r. Referat gen. Czesława Kiszczaka – wrzesień 1989 r. , Fides, Ratio et Patria. Studia Toruńskie: Nr 9 (2018): TECHNOLOGIE INFORMATYCZNE W PRZEKAZIE MEDIALNYM
Sylwia Galij-Skarbińska, Siła (bez)silnych. Działania opozycji demokratycznej w optyce SB , Fides, Ratio et Patria. Studia Toruńskie: Nr 1 (2014): DROGI DO NIEPODLEGŁOŚCI

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

PDF

Zasady cytowania

Galij-Skarbińska, S. (2020). Powstanie i rola Kościelnych Komitetów Pomocy Więzionym, Internowanym, Represjonowanym i ich Rodzinom w pierwszych miesiącach stanu wojennego. Fides, Ratio Et Patria. Studia Toruńskie, (12), 269–292. https://doi.org/10.56583/frp.1221

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Bogdanowicz S., Kościół w Gdańsku pod rządami komunizmu 1945‒1984, Gdańsk 2000. Dokumenty Centralnego Zarządu Zakładów Karnych dotyczące obozów internowania (1982 rok), oprac. Sylwia Galij-Skarbińska, Wojciech Polak, Gdańsk – Toruń 2012.

Dziechciowski T., Dziennik z internowania: Goleniów – Wierzchowo Pomorskie – Strzebielinek (1981–1982), wstęp i opracowanie M. Marcinkiewicz, Szczecin 2011.

Friszke A., Represyjność stanu wojennego, http://www.fundacjakos.pl/projekty/ostat_ofiary/broszura.pdf, [dostęp: 15.10.2015).

Galij-Skarbińska S., Polak W., „Nigdy przed mocą nie ugniemy szyi”. Obóz internowania w Potulicach 1981–1982, Gdańsk-Bydgoszcz-Toruń 2015.

Galij-Skarbińska S., Solidarność w małym miasteczku. NSZZ „Solidarność” w Żninie w latach 1980–1989, w: „O Polskę wolną! O Polskę solidarną! NSZZ Solidarność w latach 1980–1989, red. W. Polaka, S. Galij-Skarbińskiej, V. Kmiecik, M. Białkowskiego, J. Kufla, P. Ruchlewskiego,

Gdańsk 2011.

Głębocki H., Wojna z narodem, w: W. Polak, S. Galij-Skarbińska, H. Głębocki, J. Kłosiński „Solidarność”. Od komunizmu do Unii Europejskiej, Warszawa 2015.

Ile ofiar stanu wojennego, Wywiad z prof. Wojciechem Polakiem, Polonia Christiana, http:// www.pch24.pl/Mobile/Informacje/informacja/id/19809, [dostęp: 22.102015].

Jaszczak E., Szymańska A. T., Młyny boże i młynarczycy. Rzecz o kościelnych komitetach pomocy, w: Polska emigracja polityczna stanu wojennego 1981 do Norwegii, red. M. Jurgo-Puszcz, Milanówek 2011.

Kalendarium 13 grudnia 1981–4 czerwca 1989, w: „Solidarność”. XX lat historii, red. M. Łątkowska, Warszawa 2000.

Korczyńska J., Arcybiskupi Komitet Charytatywny we Wrocławiu w latach 1981–1989, Zielona Góra 2006,

Maciejowski M., Partyjni dygnitarze w odosobnieniu, http://www.polska1918-89.pl/pdf/partyjni-dygnitarze-w-odosobnieniu,2121.pdf, [dostęp: 7.12.2019].

Muszyńska J., Osiak A., Wojtera D., Obraz codzienności w prasie stanu wojennego: Gdańsk, Kraków, Warszawa, Warszawa 2006.

Noszczak B., Kościelne Komitety Pomocy Więzionym, Internowanym, Represjonowanym i ich Rodzinom, http://www.encyklopedia-solidarnosci.pl/wiki/index.php?title=T01037_Ko%C5%9Bcielne_Komitety_Pomocy [dostęp: 15.10.2015].

Osiński K., Internowani w stanie wojennym z województwa bydgoskiego, Bydgoszcz 2011.

Paczkowski A., Wojna polsko-jaruzelska. Stan wojenny w Polsce 13 XII 1981 – 22 VII 1983, Warszawa 2006.

Polak W., Czas ludzi niepokornych. Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność” i inne ugrupowania niezależne w Toruniu i Regionie Toruńskim (13 XII 1981 – 4 VI 1989), Toruń 2003.

Polak W., Internowania w nocy z 12 na13 grudnia 1981, „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej” 2011, nr 11–12.

Polak W., Stan wojenny–pierwsze dni, Gdańsk 2006.

Polak W., Galij-Skarbińska S., Wspieranie oporu społecznego przeciwko komunizmowi przez jezuitów w okresie stanu wojennego i w latach następnych – z perspektywy Torunia i Polski, „Studia Bobolanum” 2015, nr 1.

Potykanowicz-Suda L., Kościół i społeczeństwo Pomorza Gdańskiego wobec stanu wojennego w okresie od 13 grudnia 1981 r. do lipca 1982 r. w świetle akt KW PZPR w Gdańsku, w: Kościół i społeczeństwo wobec stanu wojennego, red. W. J. Wysocki, Warszawa 2004.

Raina P., Kościół w Polsce 1981–1984, Londyn 1985.

Rodowicz W., Komitet na Piwnej: fakty, dokumenty, wspomnienia, Warszawa 1994.

Ruzikowski T., Stan wojenny w warszawie i województwie stołecznym 1981–1983, Warszawa 2013.

Sobańska B., Sobański A., Biskupi Komitet Pomocy Uwięzionym i Internowanym, „Śląskie Studia Historyczno-Teologiczne”1989, XXII.

Szymańska A. T., Kościelne organizacje pomocowe na terenie kraju, http://www.fundacjakos.pl/projekty/ostat_ofiary/broszura.pdf, [dostęp: 15.5.2015].

Wołk G., Internowanie działaczy opozycji w stanie wojennym, „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej” 2011, nr 11–12.

Wołk G., Ośrodki odosobnienia w Polsce południowo-wschodniej 1981–1982, Rzeszów 2009.