Geneza i recepcja „Portretów wsławionych Polaków, rysowanych na kamieniu przez Walentego Śliwickiego z opisem ich życia przez Aleksandra Chodkiewicza”

Małgorzata Chachaj

doi:10.36578/BP.2025.10.02

Data publikacji : 20-11-2025

Tom 10 Nr 2 (2025)

Geneza i recepcja „Portretów wsławionych Polaków, rysowanych na kamieniu przez Walentego Śliwickiego z opisem ich życia przez Aleksandra Chodkiewicza”

Małgorzata Chachaj

https://orcid.org/0000-0003-0573-2182

DOI: https://doi.org/10.36578/BP.2025.10.02

Abstrakt

Artykuł przypomina interesujący projekt wydawniczy z 1820 roku. Walenty Śliwicki wykonywał portrety zasłużonych Polaków, które następnie odbijano na prasach litograficznych, zaś Aleksander Chodkiewicz dbał o dołączenie biografii do wizerunków zmarłych bohaterów. Część napisał sam, ale zapraszał do współpracy także innych autorów. Z zapowiedzianych czterdziestu portretów do 1828 roku ukazało się dwadzieścia osiem. Piętnastu towarzyszyły biografie. Prześledzenie prasy z tego okresu pozwala na lepsze poznanie intencji twórców, pierwszych ocen ich dzieła oraz na wyjaśnienie przyczyn niedoprowadzenia inicjatywy do końca.

Słowa kluczowe:

biografie, litografia, Aleksander Chodkiewicz, Walenty Śliwicki

Inne teksty tego samego autora

Małgorzata Chachaj, Żywot Tadeusza Reytena Juliana Ursyna Niemcewicza , Biografistyka Pedagogiczna: Tom 4 Nr 1 (2019)

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Zasady cytowania

Chachaj, M. (2025). Geneza i recepcja „Portretów wsławionych Polaków, rysowanych na kamieniu przez Walentego Śliwickiego z opisem ich życia przez Aleksandra Chodkiewicza”. Biografistyka Pedagogiczna, 10(2), 43–63. https://doi.org/10.36578/BP.2025.10.02

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Źródła

Portrety wsławionych Polaków, rysowanych na kamieniu przez Walentego Śliwickiego z opisem ich życia przez Aleksandra Chodkiewicza, Warszawa 1820.

Opracowania

[Anonim], Portrety wsławionych Polaków. Z ich opisaniem (10 Oddziałów, każdy z czterech portretów złożony, przez Walentego Śliwickiego. Opisy przez Alexandra Hrabię Chodkiewicza, dostanie tego zbioru w księgarni N. Glükseberga za cenę zł. 300), „Gazeta Literacka”, 1821, nr 12.

Banach A., Polska książka ilustrowana 1800–1900, Kraków 1959.

B.H.K. [Kiciński B.], Portrety wsławionych Polaków, rysowanych na kamieniu przez Walentego Śliwickiego z opisem ich życia przez Aleksandra Chodkiewicza członka Towarzystwa Przyjaciół Nauk, w Warszawie w drukarni przy Nowolipiu pod no: 646, „Orzeł Biały”, 4 (1820) nr 6; ciąg dalszy w nr 9 i 10.

Chachaj M., Aleksander Chodkiewicz o życiu „wsławionych Polaków”, w: Oświeceniowe zapisywanie pamięci, red. M. Chachaj, A. Timofiejew, Lublin 2019, s. 259–273.

Chachaj M., Dramatopisarstwo Aleksandra Chodkiewicza, Lublin 2013.

Chachaj M., Żywot Tadeusza Rejtana (Reytana) Juliana Ursyna Niemcewicza, „Biografistyka Pedagogiczna”, 4 (2019) nr 1, s. 131–144, DOI: 10.36578/bp.2019.04.15.

Czarnocka Krystyna, Półtora wieku grafiki polskiej, Warszawa 1962.

Dunin-Rzuchowski B., Aleksander hrabia Chodkiewicz, „Skarbiec Polski”, Lwów 1860.

Estreicher K., Bibliografia XIX wieku, t. 1, Kraków 1870.

Getka-Kenig M., Pomniki publiczne i dyskurs zasługi w dobie „wskrzeszonej” Polski lat 1807–1830, Kraków 2017.

Gloger Z., Encyklopedia staropolska, t. 3, Warszawa 1902.

Grzymała F., Obrazy wsławionych Polaków, „Sybilla Nadwiślańska”, 1 (1821) nr 3.

J.K., O pomnikach, „Orzeł Biały”, 1820, t. 2, nr 5.

Janion M., Żmigrodzka M., Romantyzm i historia, Warszawa 1978

Jedynak B., „Aby potomkowie byli Polakami”. Z historii refleksji nad obyczajem w Oświeceniu, Lublin 2001.

Kijowski A., O dobrym Naczelniku i niezłomnym Rycerzu, Kraków 1984

Kostkiewiczowa T., Z oddali i z bliska. Studia o wieku oświecenia, Warszawa 2010.

Ma…ski St., Do wydawców „Orła Białego”, „Orzeł Biały”, 1820, t. 1, nr 9.

Oleksowicz B., Legenda Kościuszki, Kraków 2000.

Śliwicki W., Odpowiedź na uwagi Pana J.K., „Gazeta Korespondenta Warszawskiego i Zagranicznego”, 1821, nr 165.

Śliwicki W., Prospekt, „Gazeta Warszawska”, 1820, nr 7.

Tessaro-Kosimowa I., Historia litografii warszawskiej, Warszawa 1973.