Abstrakt

Współczesne przemiany społeczno-kulturowe, składające się na kontekst funkcjonowania człowieka, redefiniują podróż, rozumianą jako poszukiwanie swojej tożsamości oraz miejsca w świecie. Kultura transparencji, stanowiąca dominujący trend współczesnej kultury popularnej, rozszerza dostępny poznawczo zakres rzeczywistości, eliminując społeczne i fizyczne bariery, stawiane dawniej ludzkiemu poznaniu. W konsekwencji w kreowanym przez nią „przezroczystym świecie” wzrasta ilość wydarzeń, w których członkowie mobilnego społeczeństwa mogą uczestniczyć za pośrednictwem nowych mediów, a także rośnie ilość docierających do jednostki informacji. Skutkuje to informacyjnym przeciążeniem, które rodzi frustrację nazywaną „lękiem przed utratą ważnej informacji” czyli fomo (ang. Fear of Missing Out – lęk przed tym, że coś nas ominie). Syndrom ten polega na doświadczaniu niemożliwości uczestniczenia we wszystkich wydarzeniach i odebrania wszystkich informacji, a zatem wyczerpania dostępnych sytuacji, przy jednoczesnym odczuwaniu braku radości i satysfakcji z wykorzystanych szans. U jego podłoża leży świadomość posiadania nieograniczonego zakresu atrakcyjnych możliwości (w zakresie m.in. źródeł informacji, scenariuszy życia), odsłoniętych przez kulturę transparencji i udostępnionych w zmediatyzowanej rzeczywistości. Wydarzenia nagłe i odległe, przybliżając się w niej do człowieka, kształtują Fomo sapiens, podróżującego za pośrednictwem mediów oraz mobilnych technologii wszędzie i w każdej chwili, by uniknąć poczucia, że coś go omija. Wciąż poszukuje on swojej tożsamości, boi się podjąć jakiekolwiek zobowiązanie, postrzega każdy wybór przez pryzmat utraconych możliwości i stale pozostaje w pewnego rodzaju „podróży”, rozumianej jako kolekcjonowanie doświadczeń.