Data publikacji : 27-12-2024

Maksymilian Chmielarczyk – dzieciństwo, młodość i życie osobiste

Filiacje i współczesne rewizje

Abstrakt

Celem artykułu jest upowszechnienie nieznanych faktów z życia aktora Maksymiliana Chmielarczyka (1891–1953), pseudonim „Cybulski”, syna Stanisławy Aleksandry Chmielarczyk, zapomnianej artystki teatrów dramatycznych Warszawy. Podczas badań naukowych autorka odnalazła w archiwach nieznane rękopisy metryk, aktów stanu cywilnego, sporządzonych w Warszawie (pod zaborem rosyjskim). Unikatowe dokumenty odkryte przez badaczkę ujawniają nieznane dotąd fakty z historii rodziny i życia prywatnego Chmielarczyka (m.in. z okresu jego dzieciństwa i młodości). Autorka, opierając się na nieznanych publikacjach z epoki, bez mitologizowania ukazuje „światła i cienie” młodzieńczych deklamacji Maksymiliana, organizowanych przez Józefa Cybulskiego („aktora weterana”). W 1911 r. 20-letni Chmielarczyk ożenił się w Warszawie z Heleną Felicją Przybylską (fakt wcześniej nieznany), a świadkiem na ślubie był Józef Cybulski, którego traktował jak ojca i pod którego nazwiskiem występował na scenie do 1939 r. Autorka artykułu przedstawia nieznane, ukrywane lub przemilczane fakty z biografii aktora Chmielarczyka. Badaczka skupia również swoją uwagę na postaciach kobiet w późniejszych okresach życia Chmielarczyka – były to aktorki: Maria Czerniawska (ok. 1893–1931), śpiewaczka operetkowa i Stefania Cybulska (1910–1980), ostatnia żona, o których autorka pisze na podstawie źródeł teatralnych i archiwalnych. Autorka w artykule przedstawia fakty i zestawia je z legendą biograficzną, stworzoną przez Chmielarczyka w okresie PRL, kiedy był dyrektorem Teatru Miejskiego w Lublinie (1947–1949) i Państwowego Teatru im. Juliusza Osterwy w Lublinie (1949–1952).

Słowa kluczowe:

Chmielarczyk (Cybulski) Maksymilian, Chmielarczyk (Chmielarska, Rajnhardt, Cybulska) Stanisława Aleksandra, Cybulski Józef, Przybylska Helena Felicja, Czerniawska Maria, Cybulska (Chmielarczyk) Stefania, biografia, aktorzy polscy, teatr polski, XIX i XX wiek, Warszawa, Lublin, Bydgoszcz, kultura polska



Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Zasady cytowania

Stoch, E. (2024). Maksymilian Chmielarczyk – dzieciństwo, młodość i życie osobiste: Filiacje i współczesne rewizje. Biografistyka Pedagogiczna, 9(2), 349–372. https://doi.org/10.36578/BP.2024.09.40

Wskaźniki altmetryczne


Cited by / Share


Logo Open Access

"Biografistyka Pedagogiczna"  uzyskała dofinansowanie na lata 2022-2024 ze środków Ministra Edukacji i Nauki w ramach programu „Rozwój Czasopism Naukowych”.

Okres realizacji: 2023-2024 rok.

Wartość dofinansowania 65 992,00 PLN

Numer umowy: RCN/SP/0434/2021/1