Małżeństwo i rodzina w twórczości Kazimierza Bisztygi SJ (1869–1938)

Anna Królikowska

doi:10.36578/BP.2025.10.26

Data publikacji : 23-05-2025

Tom 10 Nr 1 (2025)

Małżeństwo i rodzina w twórczości Kazimierza Bisztygi SJ (1869–1938)

Anna Królikowska

https://orcid.org/0000-0002-2818-1582

DOI: https://doi.org/10.36578/BP.2025.10.26

Abstrakt

Celem artykułu jest rekonstrukcja poglądów Kazimierza Bisztygi na temat małżeństwa i rodziny na podstawie tekstów opublikowanych na łamach „Głosów Katolickich” – wysokonakładowego czasopisma, które ukazywało się od 1900 r. do wybuchu II wojny światowej. W tym okresie dokonywał się proces laicyzacji zapoczątkowany głównie w krajach Europy Zachodniej, zwłaszcza we Francji. W niepodległej Polsce procesy laicyzacyjne widoczne były w aspiracjach do utworzenia świeckiej szkoły. W ówczesnych dążeniach do stworzenia szkoły bezwyznaniowej widział jezuicki publicysta Bisztyga ogromne zagrożenie. Proces laicyzacji przenikał również do instytucji małżeństwa poprzez wprowadzenie ślubów cywilnych i dopuszczalność rozwodów. Podjął więc Bisztyga pracę nad uświadamianiem zagrożeń dla rodzin katolickich, jakie płynęło z tych dwóch źródeł: świecka szkoła bez nauczania religii i bez praktyk religijnych oraz śluby cywilne i możliwość rozwodów. W odpowiedzi na te zagrożenia Bisztyga dał wykładnię chrześcijańskiego rozumienia małżeństwa i rodziny. Zawarł je w broszurach: Małżeństwo, Rozwody i Upominek dla rodzin.

Słowa kluczowe:

Kazimierz Bisztyga, rodzina, małżeństwo, dwudziestolecie międzywojenne, religia, wiara

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Zasady cytowania

Królikowska, A. (2025). Małżeństwo i rodzina w twórczości Kazimierza Bisztygi SJ (1869–1938). Biografistyka Pedagogiczna, 10(1), 105–118. https://doi.org/10.36578/BP.2025.10.26

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Źródła

Bisztyga K., Małżeństwo, Kraków 1929.

Bisztyga K., Rozwody, „Głosy Katolickie”, 26 (1926) nr 306, s. 23.

Bisztyga K., Upominek dla rodzin, Kraków 1926.

Opracowania

Babik M., Polskie koncepcje wychowania seksualnego w latach 1900–1939, Kraków 2010.

Bisztyga Kazimierz, w: Encyklopedia wiedzy o jezuitach na ziemiach Polski i Litwy 1564–1995, opr. L. Grzebień przy współpracy zespołu jezuitów, Kraków 1996.

Błasiak, A., (Nowy) wymiar rodzicielstwa – wybrane aspekty, w: Rodzicielstwo w wybranych zagadnieniach pedagogicznych, red. D. Opozda, M. Leśniak, Lublin 2017, s. 29–44.

Cieślak S., Działalność Domu Rekolekcyjnego OO. Jezuitów w Czechowicach–Dziedzicach w okresie międzywojennym, „Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis Studia ad Bibliothecarum Scientiam Pertinentia”, 9 (2011) folia 104, s. 200–218.

Cywiński S., Głosy Katolickie, w: Encyklopedia katolicka, t. 5, red. L. Bieńkowski i in., Lublin 1989, kol.. 1138.

Gaul J., „Upojenie wolnością” i społeczne oraz gospodarcze uwarunkowania odbudowy państwa polskiego w czasie rządów Naczelnika Państwa Józefa Piłsudskiego 1918–1922, „Dzieje Najnowsze”, 51 (2019) nr 1 s. 30–54, DOI: 10.12775/DN.2019.1.02.

Góra B., Krakowskie katolickie czasopisma religijne z okresu dwudziestolecia międzywojennego w zbiorach Biblioteki Wyższego Seminarium Duchownego w Pelplinie, w: Kraków – Lwów: książki, czasopisma, biblioteki, t. 7, red. H. Kosętka, Kraków 2005, s. 463–479.

Guzewicz W., Moszczyński L., Konflikt na tle nauczania religii w okresie międzywojennym na przykładzie parafii Wiżajny, „Civitas et Lex”, 2 (2015) s. 71–81.

Jarosz Sz., Bisztyga Kazimierz SJ, w: Encyklopedia katolicka, t. 2, red. F. Gryglewicz i in., s. 621.

Kornaszewska–Polak M. i in., Kondycja współczesnej rodziny – ujęcie interdyscyplinarne, Katowice 2021.

Sołga, P., Przejawy kryzysu wewnętrznego międzywojennej Francji w świetle periodyków katolickich „Tęcza” i „Dzwon Niedzielny”, „Fides, Ratio Et Patria. Studia Toruńskie”, 18 (2023) s. 142–170, DOI: 10.56583/frp.2516.

Zakrzewska A., Edukacja religijna dzieci i młodzieży szkolnej okresu międzywojennego źródłem humanizacji życia społecznego, „Paedagogia Christiana”, 2 (2012) s. 47–68.