Listy Albrechta Dürera jako źródło refleksji pedagogicznej: między humanizmem a nowoczesnością

Mariusz Szajda

doi:10.36578/BP.2025.10.54

Data publikacji : 21-12-2025

Tom 10 Nr 3 (2025)

Listy Albrechta Dürera jako źródło refleksji pedagogicznej

Mariusz Szajda

https://orcid.org/0000-0003-1522-2944

DOI: https://doi.org/10.36578/BP.2025.10.54

między humanizmem a nowoczesnością

Abstrakt

Listy Albrechta Dürera, jednego z najwybitniejszych artystów niemieckiego renesansu, są nie tylko cennym źródłem historycznym i artystycznym, lecz także inspirującym materiałem do refleksji pedagogicznej, duchowej i filozoficznej. W artykule poddano analizie wybrane listy Dürera, ukazując je jako przestrzeń formowania się idei wychowawczych, przekazywania wartości oraz kształtowania osobowości w kontekście humanistycznym, religijnym i egzystencjalnym. Celem artykułu jest odnalezienie wskazań świadczących o tym, że w listach artysty obecne są treści mogące być podstawą współczesnych rozważań nad relacjami mistrz–uczeń, edukacją artystyczną, duchowym rozwojem, znaczeniem pracy i samodoskonalenia w procesie wychowania, a także nad egzystencjalnym sensem bycia nauczycielem i uczniem.

Słowa kluczowe:

Albrecht Dürer, pedagogika renesansu, edukacja duchowa, relacja mistrz–uczeń, pedagogika egzystencjalna, humanizm, list jako narzędzie wychowawcze

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Zasady cytowania

Szajda, M. (2025). Listy Albrechta Dürera jako źródło refleksji pedagogicznej: między humanizmem a nowoczesnością. Biografistyka Pedagogiczna, 10(3), 301–313. https://doi.org/10.36578/BP.2025.10.54

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Źródła

Dürer A., Dürer: Letters and Writings. red. H. Rupprich, Princeton 1956.

Dürer A., Listy do Willibalda Pirckheimera pisane z Wenecji w r. 1506, w: Albrecht Dürer jako pisarz i teoretyk sztuki, red. J. Białostocki, Wrocław 1956, s. 12-23.

Opracowania

Chęcińska U., O pedagogice epistolarnej jako sztuce życia. Listy prof. Zygmunta Mysłakowskiego do Joanny Kulmowej (1963–1971), „Biografistyka Pedagogiczna”, 6 (2021) nr 1, s. 577–594, DOI: 10.36578/BP.2021.06.13.

Frankl V.E., Człowiek w poszukiwaniu sensu, tł. A. Czwojdrak, Warszawa 2018.

Heller J., Teologia wychowania, Warszawa 1993.

Jaspers K., Idea uniwersytetu, tł. M. Mroczkowska, Warszawa 2004.

Jaspers K., Wprowadzenie do filozofii, tł. A. Landman, Kraków 1990.

Lalak D., Tożsamość w czasach przemian. Studium socjopedagogiczne, Warszawa 2001.

Pankowska K., Historyczne znaczenie i aktualność poglądów Bogdana Suchodolskiego na temat wychowania przez sztukę, „Kwartalnik Pedagogiczny”, 233 (2014) nr 3, s. 95–103.

Panofsky E.. The Life and Art of Albrecht Dürer, Princeton 1955.

Stróżewski W., Istnienie i sens, Kraków 1994.

Suchodolski B., Rozwój nowożytnej filozofii człowieka, Warszawa 1986.

Śliwerski B., Pedagogika ogólna. Podstawowe prawidłowości, Kraków 2008.

Śliwerski B., Współczesne teorie i nurty wychowania, Kraków 2006.

Szulakiewicz W., Korespondencja w badaniach historii edukacji i nauki, w: Badania historyczne w pedagogice. Konteksty źródłowe, red. W. Szulakiewicz, Toruń 2015, s. 25–51.

Szuścik U, Refleksyjność wartością edukacji przez sztukę, „Wartości w muzyce”, (2009)2, s. 73–80.

Tarnowski J., Podzwonne dla pedagogiki egzystencjalistów?, w: Idee pedagogiki filozoficznej, red. Sławomir Sztobryn, Bogusław Śliwerski, Łódź 2003, s. 82–92.

Tarnowski J., Wychowanie personalistyczne, Warszawa 1991.

Tischner J., Etyka solidarności oraz Homo sovieticus, Kraków 2005.

Zając D., Miejsce wychowania estetycznego w edukacji kulturalnej, „Studia z Teorii Wychowania”, 8 (2017) nr 1 (18), s. 41–53.