Maria Epstein - prekursorka pielęgniarstwa polskiego i mniszka

Teresa Olearczyk

doi:10.36578/BP.2024.09.32

Published : 2024-12-27

Vol. 9 No. 2 (2024)

Maria Epstein - a Pioneer of Polish Nursing and a Nun

Teresa Olearczyk

https://orcid.org/0000-0001-6660-2379

DOI: https://doi.org/10.36578/BP.2024.09.32

Abstract

This article explores the extraordinary life and work of Maria Epstein, who throughout her whole life had a deep social and humanitarian responsibility. She began her work at the Association of the Daughters of Charity with the aim of caring for and helping the poor and sick, especially through the work of a small infirmary. She then organised the Vocational Nursing School of the Congregation of the Daughters of Charity of St Vincent a Paulo, where she was concerned not only with the quality of nursing education, but also with religious and patriotic education. Between 1914 and 1916, Maria Epstein conducted short medical courses for female volunteers and was head nurse of the hospital in Bielcza, which contributed to the end of the epidemic.

In 1916, she again took up her post as director. In 1925, with the help of the Rockefeller Foundation and the approval of the Jagiellonian University, she opened the University School of Nurses and Hygienists as an auxiliary unit of the Faculty of Medicine. On 31 December 1930, she resigned her position as director and entered the Dominican Sisters' convent in Krakow. For 16 years of her monastic life, Sister Maria Magdalena was an example of humble service.

Keywords:

Maria Epstein, nursing, charity, patriotism

Most read articles by the same author(s)

Teresa Olearczyk, The Moral Skills and Professional Attitude of Midwives , Biografistyka Pedagogiczna [Biographical Studies in Education]: Vol. 8 No. 2 (2023)

Details

References

Statistics

Authors

Download files

pdf (Język Polski)

Citation rules

Olearczyk, T. (2024). Maria Epstein - a Pioneer of Polish Nursing and a Nun. Biografistyka Pedagogiczna [Biographical Studies in Education], 9(2), 125–145. https://doi.org/10.36578/BP.2024.09.32

Altmetric indicators

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

References

Źródła

Parafia pw. Św. Jana Chrzciciela w Pilicy, Świadectwo chrztu Marii pod datą 10 (22) sierpnia 1875.

Sprawozdanie Towarzystwa Pań Miłosierdzia za rok 1915.

Archiwum Sióstr Dominikanek (ASD),

List bp. Sapiehy do Epsteinówny, Kraków, 26 listopada 1915.

Dyplom Polskiego Komitetu Plebiscytowego dla Górnego Śląska, 13 września 1921, „za dzielność i wierną służbę Ojczyźnie ku pamięci przebytych znojów około przyłączenia Ziemi Śląskiej z Najjaśniejszą Rzeczypospolitą Polską”.

Teczka: Listy Kardynała Sapiehy, Z listu ks. abp. Sapiehy do M. Epstein, Kraków, 3 października 1930

Archiwum Uniwersytetu Jagiellońskiego, sygn. KM 59; sygn. WL II 186: sygn. S II 620, sygn. S II 846,

Opracowania

Barciński A., Działalność charytatywna Adama Stefana Sapiehy do roku 1918, w: Księga Sapieżyńska, red. ks .J. Wolny, t. 1, Kraków 1982.

Chrzanowska H., Marja Epsteinowna, „Pielęgniarka Polska”, 3 (1931) nr 3, s. 39.

Dziedzic S., Anna Rydlówna: antynomie młodopolskiej legendy i zawodowego zaangażowania, „Niepodległość i Pamięć: czasopismo humanistyczne”, 23 (2016) nr 1, s. 205-232.

Dziedzic S., Antynomie niestrudzonej Anny Rydlówny, „Alma Mater: miesięcznik Uniwersytetu Jagiellońskiego”, 180-181 (2015/2016) s. 133-135.

Epsteinówna M., Historia Szkoły Pielęgniarek Zawodowych Stowarzyszenia Panien Ekonomek św. Wincentego a Paulo w Krakowie, „Pielęgniarka Polska”, 1 (1929) nr 3 s. 1-5.

Florkowska M., Radość dawania: Hanna Chrzanowska we wspomnieniach, listach, anegdotach: antologia, Kraków 2010.

Gniadek A., Kształcenie pielęgniarek na Uniwersytecie Jagiellońskim, „Alma Mater: miesięcznik Uniwersytetu Jagiellońskiego”, 180/1812015 (2016) s. 136-138.

Kaniewska-Iżycka J., Rozwój pielęgniarstwa w Polsce do roku 1950 (materiały pomocnicze do historii zawodu pielęgniarskiego (cz. 1-3, Warszawa 1987-1989.

Krakowska Szkoła Pielęgniarek w rozwoju pielęgniarstwa zawodowego (1925-1970) materiały wydane z okazji zjazdu – 25-lecia szkoły, oprac. S. Poznańska, Kraków 1970.

Krakowska Szkoła Pielęgniarska im. A. Rydlówny, Kraków 1986.

Leja-Szpak A., Bonior J., Brzostek T., Wydział Nauk o Zdrowiu kontynuatorem tradycji kształcenia pielęgniarek, „Alma Mater: miesięcznik Uniwersytetu Jagiellońskiego”, 180/181 (2015/2016) s. 128-129.

Matoga H., Hanna Chrzanowska i jej rola w tworzeniu pielęgniarstwa społecznego z uwzględnienie działalności publicystycznej, w: Dzieje pielęgniarstwa w Krakowie, red. K. Zahradniczek, Kraków 2011.

Pan mnie prowadził: służebnica Boża Maria Epsteinówna – siostra Magdalena Maria Epstein OP (1875-1947): praca zbiorowa, red. B. Weber, Kraków 2017.

Paszko H., Wadas T., Pielęgniarstwo – moja miłość, pielęgniarstwo – moja pasja. W hołdzie Hannie Chrzanowskiej, Kraków 2014.

Perkowska U. i in., Hanna Chrzanowska: 25-lecie śmierci, Kraków 1998.

Perkowska U., „Szkoły pielęgniarskie Marii Epstein”, referat wygłoszony w Pilicy podczas panelu historycznego w 2015 r.

Perkowska U., Anna Rydlówna (1884-1969: organizatorka szkolnictwa pielęgniarskiego, działaczka społeczna i niepodległościowa, Kraków 2010.

Piccarreta L., Fiat. Dziewica Maryja w Królestwie Woli Bożej, Ząbki 2021.

Poznańska Dr St., Rola Krakowskiej Szkoły Pielęgniarek w rozwoju pielęgniarstwa zawodowego, „Pielęgniarka Polska”,

Przybyszewski B., ks., Adam Stefan Kardynał Sapieha. Pasterz dobry. Książe niezłomny (1867–1951), Łańcut 2002

Rumun A., Hanna Chrzanowska, w: Chrześcijanie, red. ks. B. Bejze, t. 3, Warszaw 1978, s. 346-439.

Staniek E., Miłosierna pielęgniarka. Służebnica Boża Hanna Chrzanowska (1902-1973), Kraków 1998.

Zabiegi pielęgniarskie, red. T. Kulczyńska, H. Chrzanowska, Kraków 1938.

Zahradniczek K., Anna Rydlówna w służbie człowiekowi, nauczycielka i organizatorka szkolnictwa pielęgniarskiego w Krakowie, w: Dzieje pielęgniarstwa w Krakowie, red. K. Zahradniczek, Kraków 2011, s. 112-146.

Zuchniewicz P., Siostra naszego Boga : niezwykła historia Hanny Chrzanowskiej / Kraków 2017.