Maria Chomentowska – uczennica i mistrzyni: O dwóch punktach zwrotnych w biografii projektantki

Anna Kostrzyńska-Miłosz; Anna Wiśnicka

doi:10.36578/BP.2024.09.69

Published : 2024-12-30

Vol. 9 No. 3 (2024)

Maria Chomentowska: Student and Master

Anna Kostrzyńska-Miłosz

https://orcid.org/0000-0003-3206-6031

Anna Wiśnicka

https://orcid.org/0000-0002-6821-529X

DOI: https://doi.org/10.36578/BP.2024.09.69

A Biographical Study with Focus on Two Key Transitions

Abstract

The text centers around two important aspects within the biography of one of Poland's most famous industrial designers - Maria Chomentowska. The first turning point, defining her entire future professional career, was the decision to abandon her studies in the field of painting and enroll in Prof. Jan Kurzątkowski's studio at the Department of Interior Design at the Academy of Fine Arts in Warsaw. It was largely dictated by disagreement with the didactic methods applied at the department during that time. The article considers the artist's interest in issues of design for children and adolescents as the second turning point. The very idea of design focused on the young user was a novelty at the time and aligned with research on the psychology of child and adolescent development, the results of which proved the relationship between well-being and intellectual development, and the learning and working environment. It allowed Maria Chomentowska to create numerous innovative projects that were part of the new trend of creating work- and study-friendly spaces. Examples of realizations maintained in this manner include furniture for children's rooms, school desks, and, in a broader context, the unique interior design of the Catholic University of Lublin. The text analyzes Maria Chomentowska's biography in terms of two decisive moments that marked a breakthrough in her career and influenced subsequent generations of industrial form designers.

Keywords:

Maria Chomentowska, design, Polish design, biography, Jan Kurzątkowski, Department of Interior Design at the Academy of Fine Arts in Warsaw, John Paul II Catholic University of Lublin, female designer

Details

References

Statistics

Authors

Download files

pdf (Język Polski)

Citation rules

Kostrzyńska-Miłosz , A., & Wiśnicka, A. (2024). Maria Chomentowska: Student and Master: A Biographical Study with Focus on Two Key Transitions. Biografistyka Pedagogiczna [Biographical Studies in Education], 9(3), 143–168. https://doi.org/10.36578/BP.2024.09.69

Altmetric indicators

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

References

Artek and the Aaltos: Creating a Modern World, red. N. Stritzler-Levine, T. Riekko, New York 2016.

Byzdra-Kusz P., Nowa Aula jako wyraz upamiętnienia Stefana Kardynała Wyszyńskiego w budynku KUL, www.kul.pl/nowa-aula-jako-wyraz-upamietnienia-stefana-kardynala-wyszynskiego-w-budynku-kul,art_88759.html, dostęp: 28.04.2023.

Chomentowska M., Meble dla naszych dzieci, „My, Meble, Mieszkanie”, 3 (1971) s. 48-51.

Chomentowska M., Meble do mieszkań typowych, „Biuletyn Instytutu Wzornictwa Przemysłowego. Dodatek do miesięcznika «Przemysł Drzewny»”, 5 (1955).

Chomentowska M., Meble szkolne, „Biuletyn Instytutu Wzornictwa Przemysłowego. Dodatek do miesięcznika »Przemysł Drzewny«”, 3 (1959) s. 43-44.

Chomentowska M., Wywiad, „Ty i Ja”, 6 (1963) s. 15.

Domagała M., Maria Chomentowska – zapomniana projektantka, która stworzyła ikony polskiego designu i umeblowała KUL, „Gazeta Wyborcza” 15.04.2018, https://lublin.wyborcza.pl/lublin/7,48724,23263660,maria-chomentowska-zapomniana-projektantka-ktora-stworzyla.html?disableRedirects=true, dostęp: 18.04.2023.

Huml I., Polska sztuka stosowana XX wieku, Warszawa 1978.

Jędruch D., Szkoła na wolnym powietrzu – projekty mebli E. Beaudoina i M. Lodsa dla szkoły w Suresnes (1932–1935) w świetle przemian w pedagogice i projektowaniu wnętrz szkolnych we Francji lat 20. i 30. XX wieku, „Artium Quaestiones”, 32 (2021) s. 113-130, DOI: 10.14746/aq.2021.32.5.

Kinchin J., Hide and Seek: Remapping Modern Design and Childhool, w: Growing by Design 1900-2000. Century of the Child, red. J. Kinchin, A. O'Connor, New York 2012, s. 10-27.

Kirkham P., Charles and Ray Eames. Designers of the Twentieth Century, Cambridge, MA – London 2001.

Kozina I., Polski design, Warszawa 2015.

Kramiszewska A., Aleje Racławickie 14, Historia gmachu Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin 2019.

Kurzątkowski J., Plastyk – pedagog, społecznik, „Przegląd Artystyczny”, 5 (1954) s. 3-5.

Maga A., 1955–1975 różne twarze polskiego meblarstwa, w: Prof. Edmund Homa i jego czasy, red. M. Świtała, M. Kołacz, Gdańsk 2020, s. 150-165.

Maga A., Maria Chomentowska. Pod znakiem IWP, w: Rzeczy niepospolite. Polsce projektanci XX wieku, red. Cz. Frejlich, Kraków 2013, s. 236-247.

Maria Chomentowska, architekt, mistrzyni skrytości. Jej rozwiązania sprzed lat wciąż są nowatorskie, „Dziennik Lubelski" 26.05.2018, https://www.dziennikwschodni.pl/magazyn/a-ona-sie-zgodzila-do-dzis-nie-wiem-dlaczego,n,1000219548.html, dostęp: 26.04.2023.

Markgraf M., Function and Color in the Bauhaus Building in Dessau, w: Bauhaus. A Conceptual Model, red. W. Thöner, Berlin-Weimar 2009, s. 196-199.

Michalska M., Architektura gmachu Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego. Historia i inspiracje stylistyczne, „Roczniki Humanistyczne”, 48-49 (2000-2001) nr 4, s. 195-232.

Ogólnopolska Wystawa Architektury Wnętrz. Kwiecień 1957. Centralne Biuro Wystaw Artystycznych, Warszawa 1957.

Putowska J., Meble seryjne Instytutu Wzornictwa Przemysłowego, „Architektura”, 6 (1960) s. 218-219.

Putowska J., Sprzęty dla dzieci w wieku przedszkolnym, „Informator Instytutu Wzornictwa Przemysłowego”, 3 (1956) s. 46-54.

Różańska A., Classics of Polish Design. Post-war Polish Furniture Design, „Annals of Warsaw University of Life Sciences – SGGW Forestry and Wood Technology”, 115 (2021) s. 85-94, DOI: 10.5604/01.3001.0015.6370.

Różańska A., Szymczyk J., Kujawa L., Balcerzak K., Classics of Polish Design. Furniture Icons from the Polish People's Republic (PRL), „Annals of Warsaw University of Life Sciences - SGGW Forestry and Wood Technology”, 116 (2021) s. 61-77 .

Rzehak K., Mieszkanie dla każdej rodziny. Związki pomiędzy normatywami budownictwa wielkopłytowego lat 70. a projektowaniem mebli w tym okresie i stylem wnętrz „mieszkań w blokach” na przykładzie dokumentacji pokazu studialnego IWP na radomskim Osiedlu Ustronie, „Człowiek i Społeczeństwo”, 43 (2017) s. 127–144, DOI: 10.14746/cis.2017.43.8.

Teresa Kruszewska: architekt wnętrz – twórczość = Interior Designer – Works, koncepcja i red. nauk. kat. H. Noskiewicz-Gałązka, Warszawa 2012.

Terlikowski R., Niektóre czynniki kształtujące współczesne wnętrza mieszkalne, „Wiadomości Instytutu Wzornictwa Przemysłowego”, 3-4 (1963) s. 7-11.

Warchałowski J., „Ład”. Wytwórnia artystyczna, „Sztuka i Praca”, 2 (1928) nr 17/20, s. 38-39.

Wydział Architektury Wnętrz. Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie 1950-1978, red. K. Olesińska, Warszawa 2017.

Wystawa Spółdzielni Artystów Plastyków ŁAD XXX, katalog wystawy, CBWA, Warszawa 1956.

Żwinis M., Meble dziecięce (druga wersja dla mieszkań tytpowych), „Biuletyn Instytutu Wzornictwa Przemysłowego. Dodatek do miesięcznika «Przemysł Drzewny»”, 2 (1956) s. 31-36.

Żwinis M., Meble dziecięce (pierwsza wersja dla mieszkań tytpowych), „Biuletyn Instytutu Wzornictwa Przemysłowego. Dodatek do miesięcznika «Przemysł Drzewny»”, 6 (1955) s. 27-28.