Momenty przełomowe w procesie egzystencjalnego uczenia się byłej skazanej

Joanna Żeromska-Charlińska

doi:10.36578/BP.2024.09.06

Data publikacji : 29-11-2024

Tom 9 Nr 1 (2024)

Momenty przełomowe w procesie egzystencjalnego uczenia się byłej skazanej

Joanna Żeromska-Charlińska

https://orcid.org/0000-0002-5921-5810

DOI: https://doi.org/10.36578/BP.2024.09.06

Abstrakt

Próba rekonstrukcji i charakterystyki przebiegu przełomów w doświadczeniu egzystencjalnym byłej skazanej w konfrontacji z zastaną rzeczywistością ujawnia jej specyficzną konieczność uczenia się. W artykule podejmuję się refleksji nad znaczeniem życiowych przełomów w pryzmacie trajektorii uczenia się w biografii badanej z odniesieniem do opisu znaczenia minionego czasu wobec jej aktualnej sytuacji życiowej. Kontekst trajektoryjny egzystencji kobiety w przestrzeni postpenitencjarnej stanowi unikatowa kombinacja epizodów edukacyjnych. W egzemplifikacji wielowymiarowości dezorientujących dylematów, piętna w subiektywnej perspektywie, wykorzystana została metoda biograficzna prowadzenia weryfikacji empirycznych i fragmenty narracji zaczerpnięte z wywiadu pogłębionego prowadzonego z kobietą podejmującą ryzyko uczenia się egzystencjalnego. W przypadku charakteryzowanych tu fragmentarycznie wyników badań dokonano celowego doboru próby badawczej. Techniką zastosowaną w trakcie realizacji prezentowanych weryfikacji empirycznych był częściowo ustrukturyzowany otwarty wywiad pogłębiony z elementami narracji. Uzasadnienie potrzeby poznania trajektorii uczenia się egzystencjalnego byłej skazanej może stać się przesłanką do zasygnalizowania ich znaczenia dla praktyki pedagogicznej.

Słowa kluczowe:

przełom, egzystencjalna teoria uczenia się, trajektoria, była skazana

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Zasady cytowania

Żeromska-Charlińska, J. (2024). Momenty przełomowe w procesie egzystencjalnego uczenia się byłej skazanej. Biografistyka Pedagogiczna, 9(1), 77–102. https://doi.org/10.36578/BP.2024.09.06

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Alheit P., Podejście biograficzne do całożyciowego uczenia się, „Teraźniejszość–Człowiek–Edukacja” 3 (2011) s. 7–21.

Alheit P., Teoria biografii jako fundament pojęciowy uczenia się przez całe życie, „Teraźniejszość-Człowiek-Edukacja”, 18 (2015) nr 4, s. 23–36.

Całek A., Przełomy w życiu twórców – od archeologii pojęcia do praktyki badawczej, w: Biografie nieoczywiste. Przełom, kryzys, transgresja w perspektywie interdyscyplinarnej, red. M. Karkowska, Łódź 2018, s. 85-98.

Chase S.E., Wywiad narracyjny. Wielość perspektyw, podejść, głosów, w: Metody badań jakościowych, red. N. K. Denzin, Y. S. Lincoln, Warszawa 2009, t. 2, s. 15-57.

Denzin N.K., Reinterpretacja metody biograficznej w socjoalogii: Znaczenie a metoda w analizie biograficznej, w: Metoda biograficzna w socjologii, red. J. Włodarek, M. Ziółkowski, Warszawa–Poznań 1990, s. 55–69.

Dominice P., Uczyć się z życia. Biografia edukacyjna w edukacji dorosłych, wstęp O. Czerniawska, tł. M. Kopytowska, Łódź 2006.

Dubas E., Gutowska A., Wstęp, w: Stałość i zmienność w biografii. Przełomy biograficzne, red. E. Dubas, A. Gutowska, seria: Biografia i Badanie Biografii, t. 6, Łódź 2019, s. 7-10.

Dubas E., Uniwersalne problemy andragogiki i gerontologii, Łódź 2007.

Funke G., Hermeneutyka i język, wybór, tł., wstęp B. Andrzejewski, Poznań 1994, s. 13.

Gara J., Istnienie i wychowanie. Egzystencjalne inspiracje myślenia i działania pedagogicznego, Warszawa 2021.

Giddens A., Nowoczesność i tożsamość. „Ja” i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności, tł. A. Szulżycka, Warszawa 2001.

Goffman E., Spotkania: dwa studia z socjologii interakcji, tł. P. Paweł Tomanek, Kraków 2010.

Jarvis P., Adult Education and Lifelong Learning. Theory and Practice, London–New York 2004. DOI: https://doi.org/10.4324/9780203561560

Jarvis P., Transformatywny potencjał uczenia się w sytuacjach kryzysowych, „Teraźniejszość-człowiek-edukacja”, 3 (2012) s. 127-135.

Jurgiel A., Praktyki badawcze obecne w badaniach biograficznych nad procesami społeczno-kulturowego uczenia się dorosłych. Ujęcie krytyczne, „Edukacja Dorosłych”, 2 (2011) s. 93–98.

Jurgiel-Aleksander A., Doświadczenie edukacyjne w perspektywie andragogicznej. Studium biograficzno-fenomenograficzne, Gdańsk 2013.

Kargulowa A., Poradnictwo w perspektywie biograficznego uczenia się dorosłych, „Rocznik Lubuski”, 38 (2012) cz. 2, s. 141–156.

Karkowska M., Biografie nieoczywiste. Przełom, kryzys, transgresja w perspektywie interdyscyplinarnej, Łódź 2018.

Kieszkowska A., Wolność, wybór, odpowiedzialność i zobowiązanie przed sobą i grupą w warunkach probacji, w: Tożsamość grupowa dewiantów a ich reintegracja społeczna, red. W. Ambrozik, A. Kieszkowska, Kraków 2012, s. 271-285.

Knowles M.S., Holton E.F., Swanson R.A., Edukacja dorosłych. Podręcznik akademicki, tł. M. Habura, R. Ligus, A. Nizińska, Warszawa 2009.

Kowalczyk M., Latoś A., Żony, matki-zabójczynie. Studium zwiktymizowanej zbrodni, Toruń 2016.

Krawczyk-Bocian A., Narracja w pedagogice. Teoria. Metodologia. Praktyka badawcza, Bydgoszcz 2019.

Kruchowska E., Metoda wielostopniowej analizy i interpretacji hermeneutycznej materiału empirycznego, w: Badania narracyjne w psychologii, red. M. Straś-Romanowska, B. Bartosz, M. Żurko, Warszawa 2010, s. 129-148.

Krzychała S., Projekty życia młodzieży w perspektywie badań rekonstrukcyjnych, Wrocław 2007.

Lalak D., Życie jako biografia. Podejście biograficzne w perspektywie pedagogicznej, Warszawa 2010.

Lasocińska K., Kreatywność, transgresje i autokreacja-przełomy biograficzne a potrzeba twórczości osób dorosłych, w: Stałość i zmienność w biografii. Przełomy biograficzne, red. E. Dubas, A. Gutowska, seria: Biografia i Badanie Biografii, t. 6, Łódź 2019, s. 105-122.

Majchrzyk A., Psychologiczne predykatory ponownego popełnienia czynu o znacznej szkodliwości społecznej – a możliwość oddziaływań socjalnych i readaptacyjnych osób internowanych, w: Zagadnienia readaptacji społecznej skazanych, red. F. Kozaczuk, Rzeszów 2009, s. 328-344.

Malewski M., Edukacja dorosłych w pojęciowym zgiełku. Próba rekonstrukcji zmieniającej się racjonalności andragogiki, „Teraźniejszość-Człowiek-Edukacja”, 2 (2001) s. 37-38.

Malewski M., Od nauczania do uczenia się. O paradygmatycznej zmianie w andragogice, Wrocław 2010.

Modrzewski J., Podmiotowa kompetencja społeczna szansą uczestnictwa jednostki w strukturze społecznej, „Pedagogika Społeczna Nova”, 2 (2022) nr 4, s. 25-53, DOI: 10.14746/psn.2022.4.02. DOI: https://doi.org/10.14746/psn.2022.4.02

Mółka M., Między inkluzją a ekskluzją w resocjalizacji. Perspektywa biograficzna w pedagogicznej refleksji nad readaptacja społeczną, Kraków 2018.

Muszyński M., Teoria uczenia się egzystencjalnego Petera Jarvisa, „Edukacja Dorosłych”, 1 (2013) s. 105-122.

Muszyński M., Wrona M., Teoria uczenia się egzystencjalnego i transformatywnego. Możliwości wykorzystania wiedzy andragogicznej w praktyce coachingowej. „Coaching Review”, 6 (2014) nr 1, s. 30–59, DOI:10.7206/cr.2081-7029.13.

Sartre P., Problem bytu i nicości. Egzystencjalizm jest humanizmem, tł. M. Kowalska, Warszawa 2001.

Schütze F., Koncepcja świata społecznego w symbolicznym interakcjonizmie oraz organizacja wiedzy w nowoczesnych, złożonych społeczeństwach, w: Metoda biograficzna w socjologii, red. K. Kaźmierska, Kraków 2012, s. 489-514

Straś-Romanowska M., Psychologia wobec małych i wielkich narracji, w: Psychologia małych i wielkich narracji, red. M. Straś-Romanowska, B. Bartosz, M. Żurko, Warszawa 2010, s. 21-40.

Teusz G., Doświadczenie domu rodzinnego w narracjach (auto)biograficznych osób z rodzin polskich na emigracji,„Studia Edukacyjne”, 50 (2018) s. 321-330, DOI: 10.14746/se.2018.50.21. DOI: https://doi.org/10.14746/se.2018.50.21

Theiss W., Badanie biograficzne: przypadek „dzieci syberyjskich”, „Kwartalnik Pedagogiczny”, 1 (1998) s. 133-146.

Żeromska-Charlińska J., Przestrzeń i sens podmiotowości byłych skazanych, w: Niebanalny wymiar resocjalizacji penitencjarnej, red. S. Przybyliński, Toruń 2010, s. 139-152.