Christel Schubert i Monika Szymanik – spotkanie z historią Szczecina w tle: Od pamięci o miejscu utraconym do postpamięci o ziemi wielokrotnej

Roman Gawarkiewicz

doi:10.36578/BP.2024.09.11

Data publikacji : 29-11-2024

Tom 9 Nr 1 (2024)

Christel Schubert i Monika Szymanik – spotkanie z historią Szczecina w tle

Roman Gawarkiewicz

https://orcid.org/0000-0002-1700-8151

DOI: https://doi.org/10.36578/BP.2024.09.11

Od pamięci o miejscu utraconym do postpamięci o ziemi wielokrotnej

Abstrakt

Poprzez dwa typy pamięci wymienione w tytule artykułu chcę skupić uwagę na mieście Szczecin, jako miejscu spotkania różnych wpływów kulturowych widocznych w jego przestrzeni. Jako punkt wyjścia dla swoich analiz przyjmuję koncepcję pogranicza, jako ziemi wielokrotnej oraz problematykę tożsamości zbiorowej, a także wpływ dyskursu naukowego i potocznego na ich konstytuowanie się. Dyskursywny charakter pamięci o miejscu utraconym oraz postpamięci o ziemi wielokrotnej omawiam z dwóch ważnych dla refleksji lingwistycznej perspektyw. Z perspektywy kogoś, kto pamięta - podmiot, przedmiot i narracja pamięci, a także z perspektywy odbiorcy i obserwatora przekazywanych treści pamięci - kształtowanie się tożsamości w integracji z historią zajmowanej przestrzeni.

Słowa kluczowe:

Szczecin, miejsce, pamięć, tożsamość, dyskursywny obraz świata

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Zasady cytowania

Gawarkiewicz, R. (2024). Christel Schubert i Monika Szymanik – spotkanie z historią Szczecina w tle: Od pamięci o miejscu utraconym do postpamięci o ziemi wielokrotnej. Biografistyka Pedagogiczna, 9(1), 231–252. https://doi.org/10.36578/BP.2024.09.11

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Beer M., Flucht und Vertreibung der Deutschen. Voraussetzungen, Verlauf, Folgen, München 2011. DOI: https://doi.org/10.17104/9783406614071

Bierwiaczonek K., Dymnicka M., Kajdanek K., Nawrocki T., Miasto. Przestrzeń. Tożsamość. Studium trzech miast Gdańsk. Gliwice. Wrocław, Warszawa 2017.

Czachur W., Dyskursywny obraz świata. Kilka refleksji, „Tekst i dyskurs”, 4 (2011) s. 79–97.

Czachur W., Lingwistyka pamięci. Założenia, zakres badań i metody analizy, w: Kultury i języki pamięci, red. W. Czachur, Warszawa 2018, s. 7–55. DOI: https://doi.org/10.31338/uw.9788323530077.pp.7-55

Czermińska M., Miejsce autobiograficzne. Propozycja w ramach geopoetyki, „Teksty Drugie”, 5 (2011) s. 183–200.

Deja K., Transkulturowość: od koncepcji Wolfganga Welscha do transkulturowej historii literatury, „Wielogłos”, 4 (2015) s. 87–107, DOI: 10.4467/2084395XWI.15.034.5151.

Doświadczenie (po)granicza. Polsko-niemieckie Pomorze w historii, literaturze, kulturze, red. P. Wolski, Warszawa 2014.

Gawarkiewicz R., Obszar transgraniczny jako przestrzeń społeczno-kulturowa, w: Wyspy Uznam i Wolin – lokalne uwarunkowania globalnej transformacji, red. K. Kurtz-Orecka, W. Tuchowski, J. Przepiórkowski, Szczecin 2022, s. 23–38.

Heidegger M., Zur Sache des Denkens, Max Niemeyer Verlag, Tübingen 1969.

Hryciak G., Przesiedleńcy. Wielka epopeja Polaków, 1944–1946, Kraków 2023.

Kotula A., Kraśnicki A. jr, Rokicka A., Zadworny A., Historie nieopowiedziane. Stettin-Szczecin 1945, Szczecin 2018.

Köckeritz E., Zwei Brüder allein: Unsere Flüchtlings-Odyssee 1945-1956 (Sammlung der Zeitzeugen), Berlin 2005.

Kuszyk K., In den Häusern der Anderen. Spuren deutscher Vergangenheit in Westpolen, tłum. B. Hartmann, Berlin 2022. DOI: https://doi.org/10.5070/T714162204

Kuszyk K., Poniemieckie, Wołowiec 2019.

Liskowacki A.D., Eine kleine, wyd. 4, Szczecin 2021.

Liskowacki A.D., Ulice Szczecina (ciąg bliższy), Szczecin 2015.

Musekamp J., Między Stettinem a Szczecinem. Metamorfozy miasta od 1945 do 2005, tłum. J. Dąbrowski, Poznań 2013.

Nikitorowicz J., Pogranicze, tożsamość, edukacja międzykulturowa, Białystok 1995.

Nowak P., Siwiec A., Pamięć i jej konceptualizacje w języku i tekstach kultury, w: Pamięć i miejsce. Doświadczenie przeszłości na pograniczu, red. D. Staszczyk, A. Szymańska, Chełm 2008, s. 63–73.

Oleksy P., Wyspy odzyskane. Wolin i nieznany archipelag, Wołowiec 2021.

Raffeiner L., Wir waren keine Menschen mehr. Erinnerungen eines Wehrmachtssoldaten an die Ostfront. Mit einem Nachwort von Hannes Heer, Bozen 2010.

Wer Beine hat, der laufe: Geschichten von deutscher Flucht und Vertreibung – Erweiterte und aktualisierte Neuauflage, red. H. Scherer, München 2021.

Sławek T., Miasto. Próba zrozumienia, w: Miasto w sztuce – sztuka miasta, red. E. Rewers, Kraków 2010, s. 17–69.

Szczecin. Odrodzenie miasta. Eseje o nadodrzańskiej metropolii, red. B. Kerski, Poczdam 2017.

Szpociński A., Miejsca pamięci (lieux de mémoire), „Teksty Drugie”, 4 (2008) s. 11–20.

Schubert Ch., Dzieciństwo 1935–1949, zdjęcia, tłum. M. Szymanik, Szczecin 2021.

Szymanik M., Kamienica w lesie. Pocztowa 19, czyli ukryte skarby Szczecina, Szczecin 2022.

Miejsce zależności. Podmiot pozbawiony miejsca – postawy i strategie tożsamościowe, w: Kultura po przejściach, osoby z przeszłością. Polski dyskurs postzależnościowy – konteksty i perspektywy badawcze, red. K. Nycz, Kraków 2011, s. 283–301.

Taborska K., Obrazowanie ziemi wielokrotnej. Szkic o wybranych sposobach przedstawiania nowych pograniczy niemiecko-polskich, „Kultura i Edukacja”, 1 (2021) s. 34–49, DOI: 10.15804/kie.2021.01.02. DOI: https://doi.org/10.15804/kie.2021.01.02

Tuan Y., Przestrzeń i miejsce, tłum. A. Morawińska, Warszawa 1987.

Ubertowska A., Praktykowanie postpamięci. Marianne Hirsch i fotograficzne widma z Czernowitz, „Teksty Drugie”, 4 (2013) s. 269–289. DOI: https://doi.org/10.4000/books.iblpan.4290

Wylegała A., Przesiedlenia i pamięć, Toruń 2014.

Zaborska U., Biedrzycki A., Bibliografia Pomorza Wschodniego i Zachodniego oraz Krajów Regionu Bałtyku za rok 2007 wraz z uzupełnieniami z lat poprzednich, Wąbrzeźno 2007.