Źródła archiwalne

Archiwum Państwowe w Poznaniu:

sygn. 3702, Prezydium Policji w Poznaniu;

sygn. 15049, Akta Miasta Poznania, Kartoteka ewidencji ludności (1870–1931).

Źródła publikowane

Constantia, O potrzebie wyższego wykształcenia dla naszych kobiet sfer inteligentnych, Poznań 1908.

Jednodniówka Jubileuszowa Związku Kobiet Pracujących 1906–1931, Poznań 1931.

Moszczeńska I., Wspomnienia i listy, wstęp i oprac. A. Fijałkowski, M. Rzepka, Warszawa 2022.

Plater-Zyberkówna C., Jaka jest nasza wada narodowa główna? Praca konkursowa przez aut. „Kilka myśli o pesymizmie”, Warszawa 1902.

Początki katolickiego ruchu kobiecego w Polsce, red. H. Sołtanówna, Poznań 1930.

Słomińska A., Ks. Piotr Skarga wychowawcą narodu polskiego ur. 1536, um. 1612, Poznań 1912.

Stowarzyszenie Personału Żeńskiego w Handlu i Przemyśle w Poznaniu 1903–1913, Poznań 1913.

Zaleska Z., Czasopisma kobiece w Polsce (Materiały do historii czasopism) rok 1818–1937, Warszawa 1938.

Prasa

A. Ziemski, O konieczności pracy społecznej kobiet warstw inteligentnych i środków nabycie potrzebnej wiedzy, „Ruch”, 1910, nr 5, s. 248–249.

A.S., Celem uczczenia czterdziestolecia pracy literackiej Elizy Orzeszkowej, „Ruch”, 1 lipca 1907, nr 19, s. 520.

Adamek P., O potrzebie pracy społeczno-charytatywnej kobiet katolickich ze sfer wyższych i średnich „Ruch”, 15 sierpnia 1909, nr 22, s. 613–617.

Aleksandra S., W kwestii wykształcenia kobiet, „Ruch”, 1 lutego 1907, nr 9, s. 219–223; 15 lutego 1907, nr 10, s. 257–259; 1 marca 1907, nr 11, s. 277–280; 15 marca 1907, nr 12, s. 316–319.

Constantia, Kilka uwag o potrzebie wyższego wykształcenia dla naszych kobiet sfer inteligentnych, „Ruch”, 1 listopada 1907, nr 3, s. 57–64; nr, 4, s. 90–96; nr 5, s. 126–134.

Constantia, Reforma wyższego szkolnictwa dla młodzieży żeńskiej w Prusiech, „Ruch”, 15 września 1908, nr 24, s. 667–671; 1 października 1908, nr 1.

Constantia, Z powodu rozprawy ks. dr. Zimmermanna: „O społecznych zadaniach i potrzebie organizacji nauczycielek”, „Dziennik Poznański”, 2 kwietnia 1910, nr 75.

Doniesienia Zarządu, „Zjednoczenie”, 3 maja 1914, nr 5.

H., Constantia: O potrzebie wyższego wykształcenia dla naszych kobiet sfer inteligentnych, Nakładem Ruchu chrześcijańsko-społecznego. Poznań 1908. Drukarnia św. Wojciecha. Cena 50 fen, „Kurier Poznański”, 16 stycznia 1908, nr 12.

Helena Stabrowska kandydatka na posła do Sejmu, „Gazeta Nadnotecka”, 25 października 1938, nr 247.

Kurs społeczny dla kobiet, „Kurier Poznański”, 3 grudnia 1908, nr 278.

Kursa dla prac socjalnych kobiet, „Dziennik Poznański”, 18 listopada 1908, nr 266.

Moszczeńska I., Życie umysłowe w Poznańskiem, „Życie. Tygodnik Ilustrowany Literacko-Artystyczny i Naukowo-Społeczny”, R. I, 11 grudnia 1897, nr 12, s. 9–10.

Mowa posła ks. Styczyńskiego, „Kurier Poznański”, 11 maja 1909, nr 106.

Oksza J., Sprawozdania ze społecznej działalności kobiet w Warszawie, „Ruch”, 1 grudnia 1907, nr 5, s. 123–124.

Oksza J., Z działalności społecznej stowarzyszeń kobiecych w Królestwie, „Ruch”, 15 listopada 1908, nr 4, s. 85–88.

Oksza J., Zjazd kobiet polskich w Warszawie z okazyi jubileuszu Orzeszkowej, „Ruch”, 15 lipca 1907, nr 20, s. 529–533.

Pamięci ks. Piotra Skargi, „Postęp”, 27 września 1912, nr 221.

Pierwszy kurs społeczny dla kobiet, „Wielkopolanin”, 5 grudnia 1908, nr 280.

Proczkówna K., Katolickie związki kobiet. Ich istota i zadania, „Ruch”, 15 lutego 1908, nr 10, s. 261–265; nr 11, s. 295–299.

Protokół I Zjazdu Kobiet Polskich w Krakowie, który odbył się w dn. 20, 21, 22, 23 października 1905 r. „Nowe Słowo”, 5 (1905) nr 20.

R., Wydział społeczno-naukowy, „Głos Wielkopolanek”, 24 stycznia 1909, nr 4.

Słomińska A., Czy praca kobiet równa się, co do swojej wartości pracy mężczyzn? „Ruch”, kwiecień 1910, nr 7, s. 407–411; maj 1910, nr 8, s. 460–465.

Sociale Frauenpflichten. Alice Salomon. Berlin 1902, Stron 136, Cena 2.20 mrk, „Ruch”, 15 lutego 1907, nr 10, s. 266.

Sprawozdanie z V Zjazdu delegowanych Zjednoczenia Tow. Kobiecych oświat. na Rzeszę Niemiecką, „Zjednoczenie”, 3 maja 1914, nr 5.

Sprawozdanie z VI. Zjazdu Delegowanych Zjednoczenia Tow. Kobiecych Oświatowych na rzeszę niemiecką, „Zjednoczenie”, 24 października 1914, nr 9–10.

W sprawie wykształcenia społecznego naszych kobiet sfer inteligentnych. Z okazji ukazania się książki Alicyi Salomon: Soziale Frauenbildung, „Ruch”, 1 września 1908, nr 23, s. 645–648.

Opracowania

Barańska A., Nowoczesny naród, nowoczesna religijność – przypadek Polski (część 2), w: Wielka zmiana. Historia wobec wyzwań… Pamiętnik XX Powszechne Zjazdu Historyków Polskich w Lublinie 18–20 września 2019 roku, t. 2: Od starożytności po wiek XIX, red. J. Pomorski, M. Mazur, Warszawa–Lublin 2021, s. 389–420.

Baszko A., Organizowanie się kobiet polskich w Poznańskiem na przełomie XIX i XX wieku, w: Działaczki społeczne, feministki, obywatelki… Samoorganizowanie się kobiet na ziemiach polskich do 1918 roku (na tle porównawczym), red. A. Janiak-Jasińska, K. Sierakowska, A. Szwarc, Warszawa 2008, s. 287–305.

Bednarz-Grzybek R., Krasińska I., Popularyzacja czytelnictwa na łamach poznańskiego periodyku „Ruch Chrześcijańsko-Społeczny” (1902–1910), „Lubelski Rocznik Pedagogiczny”, 37 (2018) nr 4, s. 203–215, DOI: 10.17951/lrp.2018.37.4.203-215.

Blobaum R., „Kwestia kobieca” w Królestwie Polskim (1900–1914), w: Działaczki społeczne, feministki, obywatelki… Samoorganizowanie się kobiet na ziemiach polskich do 1918 roku (na tle porównawczym), red. A. Janiak-Jasińska, K. Sierakowska, A. Szwarc, Warszawa 2008, s. 35–56.

Bołdyrew A., Bednarz-Grzybek R., Prasa katolicka w Królestwie Polskim w latach 1905–1914 wobec idei nowoczesnej oświaty i obywatelstwa, „Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne”, 118 (2022) s. 19–44, DOI: 10.31743/abmk.13095.

Breuer G., Frauenbewegung im Katholizismus. Der Katholische Frauenbund 1903–1918, Frankfurt–New York 1998.

Cabaj J., Ponadzaborowy charakter krakowskich obchodów trzechsetlecia śmierci Piotra Skargi, „Acta Universitatis Lodziensis, Folia Litteraria Polonica”, 21(2013) s. 345–360.

Chamot M., Polska myśl chrześcijańsko-społeczna w zaborze pruskim w latach 1890–1918, Toruń 1991.

Chwalba A., Spór o wartości: sympatyczki ruchu emancypacyjnego wobec religii i Kościoła katolickiego, w: Kobieta i kultura. Kobiety wśród twórców kultury intelektualnej i artystycznej w dobie rozbiorów i w niepodległym państwie polskim, t. 4, red. A. Żarnowska, A. Szwarc, Warszawa 1996, s. 267–284.

Chyra-Rolicz Z., Kościół katolicki a ruch kobiecy przed 1939 r., w: Społeczno-kulturalna działalność Kościoła katolickiego w Polsce XIX i XX wieku, red. R. Renz, M. Meducka, Kielce 1994, s. 149–160.

Cova A., French Feminism and Maternity: Theories and Policies 1890–1918, w: Maternity and Gender Policies. Women and the Rise of the European Welfare States, 1880s–1950s, red. G. Bock, P. Thane, London 1991, s. 119–137.

Czachowska K., Generałowa Jadwiga Zamoyska (1831–1923). Życie i dzieło, Poznań 2023.

Czekańska M., Słomińska Aleksandra Karola, w: Wielkopolski Słownik Biograficzny, red. A. Gąsiorowski, J. Topolski, Warszawa–Poznań 1983, s. 676–677.

Dufrat J., Dyskusje wokół „nowego typu kobiety-obywatelki” w Drugiej Rzeczpospolitej, w: Metamorfozy Społeczne, T. 7: Procesy socjalizacji w Drugiej Rzeczypospolitej 1914–1939, red. A. Landau-Czajka, K. Sierakowska, Warszawa 2013, s. 105–121.

Foucault M., Czym jest Oświecenie, w: M. Foucault, Filozofia, historia, polityka, Wybór pism, tł. D. Leszczyński, L. Rasiński, Warszawa 2000.

Galasiński D., Kontekstualizm w badaniach nad komunikowaniem, „Zeszyty Prasoznawcze”, 30 (1980) nr 2 (120), s. 41–48.

Gawin M., Spór o równouprawnienie kobiet (1864–1919), Warszawa 2015.

Gruziel D., At the Crossroads of New Catholicism and the “Woman Question”: Polish Roman Catholic Laymen’s Social Activism on Behalf of Women in the Three Zones of Partitioned Poland, 1878–1918, Diss. Budapest 2012 [nieopublikowana] https://www.etd.ceu.edu › gphgrd01, dostęp: 10.03.2024.

Gumiła T., Działalność oświatowo-wychowawcza Cecylii Plater-Zyberkówny (1853–1920), „Studia Pedagogiczne. Problemy Społeczne, Edukacyjne i Artystyczne”, 11 (1996) s. 167–174.

Jadwiga Zamoyska i jej światy. Abecedariusz, red. E. Kraskowska, Poznań 2024.

Janowski M., Małżeństwo z rozsądku: katolicyzm i nowoczesność w dziewiętnastowiecznej Europie, „Kwartalnik Historyczny”, 122 (2015) nr 4, s. 657–699, DOI: 10.12775/KH.2015.122.4.02.

Jaworski R., Polish Women and the Nationality Conflict in the Province of Posen at the Turn of the Century, w: Women in Polish Society, red. R. Jaworski, B. Pietrow-Ennker, New York 1992, s. 53–70.

Kaczmarek Z., Słomińska Aleksandra Karola, w: Polski Słownik Biograficzny, t. 38, red. nacz. H. Markiewicz, Warszawa-Kraków 1997-1998, s. 645–646.

Kałwa D., Model kobiety aktywnej na tle sporów światopoglądowych. Ruch feministyczny w dwudziestoleciu międzywojennym, w: Równe prawa i nierówne szanse. Kobiety w Polsce międzywojennej, red. A. Żarnowska, A. Szwarc, Warszawa 2000, s. 135–154.

Kizwalter T., Modernizacja z polskiej perspektywy: wiek XIX, w: Drogi do nowoczesności. Idea modernizacji w polskiej myśli politycznej, red. J. Kloczkowski, M. Szułdrzyński, Kraków 2006, s. 45–54.

Kostrzewska E. M., Ziemianki Królestwa Polskiego i polityka (przełom XIX i XX wieku) konteksty, uwikłania, wybory, „Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej”, 15 (2015) s. 39–54.

Kostrzewska E., Ruch organizacyjny ziemianek w Królestwie Polskim na początku XX wieku, Łódź 2007.

Kowalczyk M., Prawda jako narzędzie transgresji. Parezja a postawa nowoczesności w filozofii Michela Foucaulta, „Hybris”, 44 (2019) s. 66–85.

Kowalczyk R., Metodologiczne podstawy badania zawartości prasy lokalnej, „Przegląd Politologiczny”, 17 (2012) nr 1, s. 161–180.

Krasińska I., Sytuacja żeńskiej służby domowej w świetle poznańskiego czasopisma „Ruch Chrześcijańsko-Społeczny (1902–1910), „Studia Gdańskie”, 40 (2017) s. 123–135.

Kurczewska J., Wczesny radykalny nacjonalizm polski i sprawy kobiet, w: Formuły patriotyzmu w Europie Wschodniej i Środkowej od nowożytności do współczesności, red. A. Nowak, A. A. Zięba, Kraków 2009, s. 219–228.

Maj E., Obraz społecznych ruchów kobiet na łamach prasy dla katoliczek w Polsce międzywojennej, „Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych”, 2 (2021) s. 27–72, DOI: 10 15290/cnisk 2021 02 11 03.

Michalczyk S., Uwagi o analizie zawartości mediów, „Rocznik Prasoznawczy”, 3 (2009) s. 95–109.

Molik W., Udział kobiet w polskim ruchu narodowym w Poznańskiem na przełomie XIX i XX wieku (lata 1894–1914), w: Udział kobiet w polskim ruchu narodowym na Górnym Śląsku i Śląsku Cieszyńskim w XIX i XX wieku, red. H. Karczyńska, Opole 1996, s. 44–59.

Morawska-Tołek J., Between Sacrifice and Duty. The Changing Image of the Polish Mother-Patriot and Evolution of Women’s National Agenda in the Province of Posen at the Turn of the Twentieth Century, „Womens’s History Review”, 33 (2024) nr 4, s. 574–591, DOI: 10.1080/09612025.2023.2249695.

Mulieres fortis. Studia o Jadwidze Zamoyskiej i kobietach w historii Kościoła, red. P. Piasecki, Poznań 2023.

Nowak J., Cecylia Działyńska (1836–1899) – konserwatywna emancypantka, „Pamiętnik Biblioteki Kórnickiej”, 33 (2016) s. 115–141.

Paczoska E., Prawdziwy koniec XIX wieku, Warszawa 2010.

Piech S. ks., Katedra chrześcijańskiej nauki społecznej na Uniwersytecie Jagiellońskim, „Folie Historica Cracoviensia”, 1 (1989) s. 57–82.

Portes-Szűcs B., Wiara i ojczyzna. Katolicyzm, nowoczesność i Polska, Warszawa 2022.

Sachße Ch., Sozialarbeit als Frauenberuf. Die bürgerliche Frauenbewegung und das Konzept der „geistlichen Mütterlichkeit“, w: Mütterlichkeit als Beruf. Sozialarbeit, Sozialreform und Frauenbewegung 1871–1929, Opladen 1994, s. 98–136.

Sadlik M., „Największym pariasem rodu ludzkiego jest kobieta chrześcijanka” (?) Kościół i religia w dyskursie emancypacyjnym, „Przegląd Humanistyczny”, 67 (2023) nr 2, s. 11–22, DOI: 10.31338/2657-599X.ph.2023-2.1

Sikorska-Kulesza J., Trójzaborowe zjazdy kobiet na ziemiach polskich na przełomie XIX i XX wieku, w: Działaczki społeczne, feministki, obywatelki… Samoorganizowanie się kobiet na ziemiach polskich do 1918 roku (na tle porównawczym), red. A. Janiak-Jasińska, K. Sierakowska, A. Szwarc, Warszawa 2008, s. 81–95.

Stegmann N., „«Je mehr Bildung, desto polnischer»: Die Nationalisierung polnischer Frauen in der Provinz Posen (1870–1914)”, w: Frauen und Nation, red. U. Grau, Tübingen 1996, s. 165–177.

Stoehr I., Housework and Motherhood. Debates and Policies in the Women’s Movement in Imperial Germany and the Weimar Republic, w: Maternity and Gender Policies. Women and the Rise of the European Welfare States, 1880s–1950s, red. G. Bock, P. Thane, London 1991, s. 213–232.

Strzeszewski Cz., Banaszak M. ks., Chrześcijańska myśl i działalność społeczna w zaborze pruskim w latach 1865–1918, w: Historia katolicyzmu społecznego w Polsce 1832–1939, Warszawa 1981, s. 65–134.

Szareyko H., Dwutygodnik „Ruch Chrześcijańsko-Społeczny” (Poznań 1902–1910), cz. 1, „Rocznik Naukowo-Dydaktyczny WSP w Krakowie”, 194 (1998) s. 127–142.

Szlaki kobiet. Przewodniczka po Polsce emancypantek, Kraków 2015.

Szudarek A., Kwestia narodowa i kwestia kobieca. Zadania Wielkopolanek w obliczu zaostrzenia polityki germanizacyjnej w 1908 r. w opinii warszawskich czasopism dla kobiet, w: Polityka i polityce w prasie XX i XXI wieku. Polityka w prasie kobiecej, red. M. Dajnowicz, A. Miodowski, Białystok 2019, s. 15–31.

Szudarek A., Polish Clergy’s Attitude towards the German Model of Women’s Social Work in Poland under Prussian Rule in the Early 20th Century As Presented in the Poznań Press, „Historia Slavorum Occidentis”, 14 (2024) nr 3, s. 199–227, DOI: 10.15804/hso240307.

Taisner R., Katolickie Towarzystwo Robotników Polskich w Poznaniu „przy Farze” w latach 1893–1904 pod patronatem ks. Antoniego Stychla, „Ecclesia. Studia z Dziejów Wielkopolski”, 5 (2010) s. 99–136.

Trzeciakowski L., Model księdza-społecznika. Duchowieństwo archidiecezji gnieźnieńskiej i poznańskiej w dobie zaboru, „Życie i Myśl”, 46 (1999) nr 3 (443), s. 29–50.

Urbański J., Wiecowiczki. Zofia Tułodziecka i początki radykalnego zawodowego ruchu kobiecego w Wielkopolsce, Poznań 2018.

Wesołowska J., Zakładniczki. Zgoda i opór wobec wzorców i norm Szkoły Domowej Pracy Kobiet Jadwigi Zamoyskiej (1882–1914), Poznań 2023.

Wyder G., Wielkopolskie „emancypantki” w świetle aktualnych badań historyczno-socjologicznych, „Studia Zachodnie”, 8 (2005) s. 184–192.

Wyder G., Wielkopolskie działaczki w ruchu narodowo-demokratycznym na terenie Poznańskiego na przełomie XIX i XX wieku. Szkic do działalności politycznej kobiet, „Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych”, (2017) nr 1 (2), s. 48–72.

Wyder G., Wyklęta anarchistka – rzecz o socjalistce Jadwidze Gulińskiej w Poznaniu w początkach XX wieku, „Studia Zachodnie”, 14 (2012) s. 57–74.