Unia Florencka w opinii biskupa Henryka Przeździeckiego

Anna Madej

doi:10.36578/BP.2021.06.02

Data publikacji : 08-12-2021

Tom 6 Nr 1 (2021)

Unia Florencka w opinii biskupa Henryka Przeździeckiego

Anna Madej

https://orcid.org/0000-0001-7779-3609

DOI: https://doi.org/10.36578/BP.2021.06.02

Abstrakt

Biskup Henryk Przeździecki (1873-1939) był w okresie międzywojennym czołowym propagatorem neounii. Ruch neounicki zakładał doprowadzenia do połączenia ludności prawosławnej licznie zamieszkującej tereny II Rzeczypospolitej z Kościołem rzymskokatolickim, na wzór unii brzeskiej zawartej w XVI wieku. Unia florencka (1439) była natomiast wcześniejszą próbą porozumienia Kościoła Zachodniego (łacińskiego) z Kościołem Wschodnim (greckim), zakończoną krótkotrwałym powodzeniem. Stanowiła też przykład dla później zawartej na terenie Rzeczpospolitej unii brzeskiej.

Zbliżająca się 500. rocznica unii florenckiej stała się powodem przygotowania przez biskupa Przeździeckiego na jej temat referatu, wydanego później drukiem. W referacie tym wyraził on swoją opinię o niej, uznając jej prekursorską rolę w dziele zjednoczenia Kościołów rzymskokatolickiego i prawosławnego. Podkreślił zwłaszcza chęć obu stron do osiągnięcia porozumienia, która wynikała ze szczerej wiary w Jezusa Chrystusa i przekonania o istnieniu jednego Kościoła. Dlatego też możliwe było zepchnięcie na bok uwarunkowań politycznych, stanowiących główną przyczynę rozłamu. Powinna też stać się wzorem dla działań we współczesnym świecie.

Słowa kluczowe:

Henryk Przeździecki, unia florencka, unia kościołów

Szczegóły

Bibliografia

Statystyki

Autorzy

Pobierz pliki

pdf

Zasady cytowania

Madej, A. (2021). Unia Florencka w opinii biskupa Henryka Przeździeckiego. Biografistyka Pedagogiczna, 6(1), 75–90. https://doi.org/10.36578/BP.2021.06.02

Wskaźniki altmetryczne

Cited by / Share

Licencja

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.

Bibliografia

Źródła

Pamiętnik VI Pińskiej Konferencji Kapłańskiej w Sprawie Unii Kościelnej, Pińsk 1938

Przeździecki H., Listy pasterskie i przemówienia 1918–1928, Poznań 1928.

Przeździecki H., Unia Florencka. Referat wygłoszony przez J. E. Ks. Dra Henryka Przeździeckiego Biskupa Podlaskiego podczas VI Zjazdu Unijnego w Pińsku, Pińsk 1937.

Opracowania

Banaszak M., Historia Kościoła Katolickiego, tom II, Warszawa 2009.

Dawidziuk M., Unia w Kuraszewie, Bielsk Podlaski 2008.

Dmowski R., Unitis Viribus. Diecezja Podlaska w II Rzeczypospolitej. Warszawa 2013.

Evert-Kappesowa H., Bizancjum a kuria rzymska w okresie unii lyońskiej (1274-1282), „Acta Universitatis Lodziensis. Folia Historica”, 14 (1983) s. 3-25.

Jurczyszyn M., Henryk Przeździecki – propagator unii w Polsce, „Biografistyka Pedagogiczna”, 4 (2019) nr1, s. 235-260.

Kozłowski M., Unie: florencka i brzeska w świetle Oskara Haleckiego, w: Oskar Halecki i jego wizja Europy, red. M. Dąbrowska, t. 2, Warszawa-Łódź 2014, s. 137-148.

Krasiński J., Unia brzeska. Kontekst i treść aktu unijnego, unici, „Studia Theologica Varsaviensia”, 35 (1997) nr 1, s. 143-170.

Krawczyk R., Główne problemy diecezji siedleckiej po odzyskaniu niepodległości w pismach i działaniach bp. Henryka Przeździeckiego, „Warszawskie Studia Teologiczne”, 32 (2019) nr 1, s. 140-158

Mironowicz A., Unie kościelne na ziemiach polskich i ich konsekwencje, „Studia Podlaskie”, 19 (2011) s. 33-59.

Ozorowski E., Wschód chrześcijański na soborze trydenckim, „Studia Teologiczne”, 8 (1990) s. 169-180.

Petrani A., Ks. Kazimierz Bukraba biskup ordynariusz piński (1885-1946), „Nasza Przeszłość”, 37 (1972) s. 209-242.

Runciman S., Schizma wschodnia, Warszawa 1963.

Runciman S., Wielki Kościół w niewoli, Warszawa 1973.

Rzemieniuk F., Kościół katolicki obrządku bizantyńsko-słowiańskiego (neounia), Lublin 1999.

Sobolewski Z., Imię Twoje wysławiamy. Dzieje Diecezji Siedleckiej (1818–2018), Siedlce 2017.

Szołucha A., Unia Brzeska - próba pojednania czy kość niezgody, „Szkice Podlaskie”, 14 (2006) s. 131-136.

Turonek J., Próby odrodzenia Kościoła unickiego na Białorusi w XX wieku, „Warszawskie Zeszyty Ukrainoznawcze”, 4-5 (1997) s. 338-350.

Wójciuk M., Specyfika organizacji i zarys charakteru Cerkwi katolickiej obrządku bizantyjsko-słowiańskiego o liturgicznej tradycji synodalnej na wschodnich ziemiach II Rzeczpospolitej w latach 1924 – 1939, „Koło Historii. Materiały Koła Naukowego Historyków Studentów Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej”, 7 (2007) s. 121-168.

Wyczawski H. E., Ruch neounijny w Polsce w latach 1923-1939, „Studia Theologica Varsaviensia”, 8 (1970) nr 1, s. 409-420.