Artysta – nauczyciel w działaniach z młodzieżą niepełnosprawną. Przyczynek do biografii

Anna Boguszewska

doi:10.36578/BP.2022.07.06

Published : 2022-12-19

Vol. 7 No. 1 (2022)

A Teacher Supporting the Development of Disabled Youth. Contribution to a Biography

Anna Boguszewska

https://orcid.org/0000-0003-0971-1258

DOI: https://doi.org/10.36578/BP.2022.07.06

Abstract

The aim of this article is to present the teacher and his activities for the benefit of disabled students. The teacher, Agnieszka Gadzińska-Kita, in the years 1986-2021, conducted extra-curricular art classes, supporting the development of disabled youth. Her systematic work, with painstaking, creative effort, brought benefits to her students in terms of cognitive, social and emotional development. The effects are not measurable. The research area was the Professor Zofia Sękowska Special School and Educational Centre for Disabled Children and Youth in Lublin. The role of artistic activities of therapeutic importance is outlined. An attempt to reconstruct such activities includes a general insight into the didactic process, the pupils’ preferences, and the results they achieve. The methods of pedagogical monograph were used.

Keywords:

art therapy, disability, Agnieszka Gadzińska-Kita, Zofia Sękowska, development support

Details

References

Statistics

Authors

Download files

PDF (Język Polski)

Citation rules

Boguszewska, A. (2022). A Teacher Supporting the Development of Disabled Youth. Contribution to a Biography. Biografistyka Pedagogiczna, 7(1), 263–288. https://doi.org/10.36578/BP.2022.07.06

Altmetric indicators

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

References

Źródła wywołane

Archiwum domowe Autorki, Dane z badań sondażowych (ankieta) grupy młodzieży z autyzmem w wieku 17-23 lat uczęszczającej na zajęcia plastyczne w roku szkolnym 2019/2020.

Archiwum domowe Agnieszki Gadzińskiej-Kity, Praca magisterska, maszynopis (1986), Życiorys G. Koper, Źródła okolicznościowe: Certyfikaty i zaświadczenia kursów z lat 1998-2016, podziękowania, dyplomy, zaproszenia, foldery wystaw z lat 1991-2019; Źródła dotyczące twórczości: prace malarskie Agnieszki Gadzińskiej-Kity, prace plastyczne młodzieży z lat 2010-2020.

Archiwum domowe Ewy Wójcik, Wspomnienia z dn. 06.06.2002.

Wywiad z Agnieszką Gadzińską-Kitą przeprowadzony 12-13 września 2021.

Wywiad z Agnieszką Gadzińską-Kitą przeprowadzony 3 stycznia 2022.

Literatura przedmiotu

lat Wydziału Artystycznego UMCS w Lublinie, Artyści UMCS 2007, Lublin 2007.

Andrzejewska J., Elastyczna przestrzeń uczenia się dziecka, ,,Lubelski Rocznik Pedagogiczny’’, 37 (2018) z. 1, s. 41-54, DOI: 10.17951/lrp. 2018.37.1.41-54. DOI: https://doi.org/10.17951/lrp.2018.37.1.41-54

Bednarz-Grzybek R., Hajkowska M., Wierzejska J., Wydział Pedagogiki i Psychologii UMCS. W czterdziestolecie Jubileuszu, ,,Rocznik Pedagogiczny’’, 37 (2014) s. 321-334.

Biela A., Nieznane karty z historii Psychologii Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, ,,Przegląd Psychologiczny’’, 3 (2010) s. 320-321.

Błaziak M., Drozd M., Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnych im. Prof. Z. Sękowskiej w Lublinie, Lublin 2015.

Bobkowicz-Lewartowska L., Autyzm dziecięcy – zagadnienia diagnozy i terapii, Kraków 2011.

Chmielnicka-Plaskota A., Rysunek dziecka. Badania porównawcze Polska-USA. Wskazania do arteterapii, Warszawa 2014.

Elżbieta Galińska, https://chopin.nifc.pl/pl/chopin/osoba/519_galinska_elzbieta, dostęp: 11.01.2022.

Gładyszewska-Cylulko J., Arteterapia w pracy pedagoga, Kraków 2011.

Głowacka E., Artediagnoza. Psychologiczna specyfika twórczości plastycznej dzieci neurotycznych, Kraków 2006.

Gmina Zakrzówek, https://zakrzówek.pl./ galeria, dostęp: 14.02.2022.

González-Zamar M.D., Abad-Segura E., Digital Design in Artistic Education: An Overview of Research in the University, ,,Education Sciences’’, 11 (2021) nr 4, DOI: 10.3390/educsci11040144. DOI: https://doi.org/10.3390/educsci11040144

Gurycka A., Struktura i dynamika procesu wychowawczego, Warszawa 1979.

Han-Ilgiewicz N., Pisma. Szkice, artykuły, rozprawy, zebrał i wstępem poprzedził K. Poznański, Warszawa 1995.

Hanna Chrzastek-Spruch, https://ptp.edu.pl/index.php/news/61-profhannahrzastekspruch, dostęp: 12.02.2022.

Karolewicz G., Potrzeba badań nad biografistyką pedagogiczną, Lublin 2002.

Kirenko J., Wyrzykowska D., Samoocena a poczucie sensu życia osób niepełnosprawnych zajmujących się twórczością, „Szkoła Specjalna”, 4 (1999).

Kucha R., Zamiast wstępu, „Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio J”, 16 (2003) s. 9-17.???.

Kwiatkowska G., Arteterapia, Lublin 1991.

Lameński L., W kręgu malarstwa Mariana Stelmasika, „Na Przykład” 3 (1995) s.30-31. ??.

Łobocki M., Metody i techniki badań pedagogicznych, Kraków 2000.

Łobocki M., Życie, działalność i twórczość Natalia Han-Ilgiewicz, w: Historia wychowania w XX wieku. Dorobek i perspektywy, red. T. Gomuła, J. Krasuski, S. Majewski, Kielce 1998, s. 189-192..

Maciej Kierył https://maciejkieryl.wordpress.com, dostęp: 12.02.2022.

Malchiodi C. A., Arteterapia. Podręcznik, tłum. E. Bochenek, Gdańsk 2014.

Marian Stelmasik, Malarstwo, Lublin 1997, katalog.

Mitchell D., Sprawdzone metody w edukacji specjalnej i włączającej. Strategie nauczania poparte badaniami, tłum. J. Okuniewski, Gdańsk 2016.

Palak Z., Bujnowska A., Lewicka A., Wykaz publikacji i osiągnieć prof. zw. dr hab. Zofii Sękowskiej 1924-1997, Lublin 2002.

Palak Z., Profesor Zofia Sękowska (1924–1997) – twórczyni lubelskiej szkoły pedagogiki specjalnej, „Annales Universitatis Mariea Curie-Skłodowska, Sectio J”, 25 (2012) nr 1-2, s. 77-86.

Popek R., Z badań nad uzdolnieniami plastycznymi młodzieży. Analiza psychologiczna, Lublin 1998.

Popek S., Analiza psychologiczna twórczości plastycznej dzieci i młodzieży, Warszawa 1978.

Popek S., Barwy i psychika, Lublin 2010.

Poznański K., Geneza i pierwsze lata Wydziału Pedagogiki i Psychologii UMCS w Lublinie. Kalendarium przeobrażeń strukturalnych i organizacyjnych w latach 1971–1984, „Lubelski Rocznik Pedagogiczny”, 16 (1995) s. 9-40.

Pyczek W., Dr Agnieszka Weyssenhoff z ,,Tych’’ Weyssenhoffów, „Wiadomości Uniwersyteckie”, 5 (1994) s. 24-25.

Roszkowski W., Gospodarka. Wzrost i upadek systemu nakazowo-rozdzielczego, Warszawa (2008).

Rudowski T., Edukacja i terapia przez sztukę. Arteterapia w świetle teorii doznań transakcyjnych, Warszawa 2013.

Skrzyniarz R., Dokumenty źródłem analiz i badań biograficznych w pedagogice, „Biografistyka Pedagogiczna”, 1 (2018) s. 275-291, DOI: 10.36578/BP.2018.03.21. DOI: https://doi.org/10.36578/BP.2018.03.21

Stachyra K., Edukacja i arteterapia − ważne formy wspierania i kształtowania człowieka, „Wychowanie Muzyczne”, 4 (2017). – tego nie ma w przypisach uzupełniłam w tekśćie

Stachyra K., Metody, modele i podejście w muzykoterapii, Lublin 2012.

Sztuka i edukacja 1972-2012. 40 lat kształcenia artystycznego na Uniwersytecie Marii Skłodowskie w Lublinie, Lublin 2013.

Szubielska M., Niestorowicz E., Twórczość plastyczna jako forma wspierania rozwoju osób niewidomych i głuchoniewidomych, w: Rozwój i jego wspieranie w perspektywie rehabilitacji i resocjalizacji, red. A. Sobczak, D. Muller, Łódź 2013, s.89-103. ????. DOI: https://doi.org/10.18778/7969-022-0.07

Szulakiewicz W., Biografistyka i jej miejsce w historiografii edukacyjnej po II wojnie światowej, ,,Biuletyn Historii Wychowania’’, 19/20 (2004) s. 5-14. DOI: https://doi.org/10.14746/bhw.2004.19.20.1

Szuścik U., Edukacja plastyczna dziecka w kontekście formy plastycznej, w: Konteksty wczesnoszkolnej edukacji artystycznej, red. A. Weiner, A. Boguszewska, Lublin 2013.

Thomson J., Specjalne potrzeby edukacyjne. Wskazówki dla nauczyciela, Warszawa 2013.

Weyssenhoff A., Preferencje barw w diagnozowaniu stanów emocjonalnych osób zdrowych i chorych, Lublin 1991.

Wita Szulc, https://pl.wikipedia.org/wiki/Wita_Szulc, dostęp: 10.02.2202.

Zbigniew Nasiłowski. Malarstwo, Lublin, kwiecień 1981, katalog wystawy.

Zofia Konaszkiewicz, https://konferencjakultury.pl/panelists/panelist/262/113, dostęp: 10. 02.2202.

Żukowska A., Marian Stelmasik – pedagog i wirtuoz koloru, „Biografistyka Pedagogiczna”, 6 (2021) nr 1, s. 51-74, DOI: 10.36578/BP.2021.06.07. DOI: https://doi.org/10.36578/BP.2021.06.07