Stanisława Aleksandra Chmielarczyk – zapomniana artystka teatrów dramatycznych: Nowe fakty biograficzne

Elżbieta Stoch

doi:10.36578/BP.2023.08.42

Published : 2023-12-30

Vol. 8 No. 2 (2023)

Stanisława Aleksandra Chmielarczyk – a Forgotten Artist of Dramatic Theatres

Elżbieta Stoch

https://orcid.org/0000-0001-9252-9574

DOI: https://doi.org/10.36578/BP.2023.08.42

New Biographical Facts

Abstract

The aim of the article is to disseminate unknown facts from the biography of Stanisława Aleksandra Chmielarczyk (1867–1912), a forgotten artist of dramatic theatres in Warsaw under Russian rule, and her son, actor Maksymilian Chmielarczyk (1891–1953), pseudonym „Cybulski”. The author found unknown documents in the archives, including manuscripts of metrics and civil status records. The discovered documents allowed her to reveal previously unknown facts from Stanisława Aleksandra’s life: dates of birth and death, as well as the actress’s biography (single motherhood, marriage and her son’s Maksymilian wedding in 1911). The researcher reconstructed the family tree of the future actor, director, director of the Municipal Theatre in Lublin (1947–1949), and then the Juliusz Osterwa State Theatre in Lublin (1949–1952), in the times of socialist realism in Poland. In the context of the biography of the Chmielarczyk acting family, the article contains valuable references to unknown facts from the life of, among others: the artist Józef Cybulski (1840–1912).

Keywords:

Chmielarczyk (Chmielarska, Rajnhardt, Cybulska) Stanisława, Chmielarczyk (Cybulski) Maksymilian, Cybulski Józef, Przybylska Helena Felicja, Polish actors, biography, Polish theatre, 19th century, 20th century, Warsaw, Lublin, Polish culture

Similar Articles

Elżbieta Stoch, Maksymilian Chmielarczyk – Childhood, Youth and Private Life , Biografistyka Pedagogiczna [Biographical Studies in Education]: Vol. 9 No. 2 (2024)

You may also start an advanced similarity search for this article.

Details

References

Statistics

Authors

Download files

pdf (Język Polski)

Citation rules

Stoch, E. (2023). Stanisława Aleksandra Chmielarczyk – a Forgotten Artist of Dramatic Theatres: New Biographical Facts. Biografistyka Pedagogiczna [Biographical Studies in Education], 8(2), 701–726. https://doi.org/10.36578/BP.2023.08.42

Altmetric indicators

Cited by / Share

Licence

This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International License.

References

Dąbrowski B., Aktorowie w podróży, wstęp Z. Raszewski, Warszawa 1969.

Chmielarczyk Maksymilian (hasło), w: Słownik biograficzny teatru polskiego 1765–1965, red. Z. Raszewski, Warszawa 1973, s. 87.

Cybulska Stanisława, z Chmielewskich (hasło), w: Słownik biograficzny teatru polskiego 1765–1965, red. Z. Raszewski, Warszawa 1973, s. 99.

Cybulski Józef (hasło), w: Słownik biograficzny teatru polskiego 1765–1965, red. Z. Raszewski, Warszawa 1973, s. 99.

Nowak A., Czasy Maksymiliana Chmielarczyka 1947–1952, w: Jego siła nas urzekła... Szkice i wspomnienia z dziejów lubelskiego teatru, red. A.L. Gzella, Lublin 1985, s. 183–212.

Siemaszkowa W., U progu moich wspomnień teatralnych, w: Wspomnienia aktorów (1800–1925), oprac. S. Dąbrowski i R. Górski, t. 2, Warszawa 1963, s. 213–221.

Stoch E., Artyści i literaci w podróży po porozbiorowej Rzeczypospolitej i ich refleksje na temat otwartych dla wędrowca domów (na wybranych przykładach z piśmiennictwa XIX wieku), w: Rzeczpospolita domów, t. 5: Karczmy, zajazdy, gospody..., red. K. Krawiec-Złotkowska, Słupsk 2019, s. 226–247.

Stoch E., Dramaty Szekspira w teatrze lubelskim w XIX i XX wieku, Lublin 2016, seria: Życie Teatralne w Lublinie w XIX i XX wieku, t. 2.

Stoch E., Dzieje klasyki polskiej na scenach lubelskich w latach 1864–1997, Lublin 2012.

Stoch E., Kobieta – aktorka – emancypantka w kulturze polskiej, w: Przemiany dyskursu emancypacyjnego kobiet, red. A. Janicka, C. Fournier Kiss, M. Bracka, Białystok 2019, s. 93–110.

Stoch E., Shakespeare in the Lublin Theatre in 19th and 20th centuries, seria: Życie Teatralne w Lublinie w XIX i XX wieku, t. 1, Lublin 2015.

Stoch E., Teatr im. J. Osterwy w Lublinie (1949–1956). Źródła – nieznane fakty – repertuar – recepcja krytyczna, seria: Życie Teatralne w Lublinie w XIX i XX wieku, t. 3, Lublin 2019.

Stoch E., Teatr Miejski w Lublinie (1944–1949). Źródła – nieznane fakty – repertuar – recepcja krytyczna, seria: Życie Teatralne w Lublinie w XIX i XX wieku, t. 4, Lublin 2021.

Teatr. [P. Józef Cybulski], „Echo Muzyczne, Teatralne i Artystyczne”, 1891, nr 394 (16), s. 218.

Wolska B., Z zacisza garderoby teatralnej, w: Wspomnienia aktorów (1800–1925), oprac. S. Dąbrowski i R. Górski, t. I, Warszawa 1963, s. 336–337.

Stanisława Aleksandra Chmielarczyk – a Forgotten Artist of Dramatic Theatres

Elżbieta Stoch

New Biographical Facts

Abstract

Keywords:

Most read articles by the same author(s)

Similar Articles

Elżbieta Stoch